Koncert: Missa solemnis – Sir John Eliot Gardiner

Missa Solemnis Ludwiga van Beethovena to obok Mszy h-moll Johanna Sebastiana Bacha oraz Requiem d-moll Wolfganga Amadeusa Mozarta jedno z największych dzieł muzyki sakralnej. Mimo że nie jest to jedyne opracowanie cyklu mszalnego autorstwa Beethovena, zajmuje ono wyjątkowe miejsce w jego twórczości.

Praca nad materiałem Mszy uroczystej trwała w latach 1819-1823,przypadła więc na ostatni etap twórczości Ludwiga van Beethovena. Był to czas, w którym powstały wielkie dzieła kompozytora, takie jak Sonata „Hammerklavier” czy słynna IX Symfonia. Missa Solemnis składa się z pięciu rozbudowanych części – Kyrie, Gloria, Credo, Sanctus oraz Agnus Dei – opracowanych w sposób daleko wykraczający poza ramy tradycyjnego cyklu mszalnego.

Obsada dzieła jest bardzo liczna, zostało bowiem przeznaczone na kwartet solistów, chór, a także wielką orkiestrę wspartą brzmieniem organów. Mszę zamówił u Beethovena jego przyjaciel, a zarazem uczeń i patron, arcyksiążę Rudolf Habsburg, który chciał jej wykonaniem uświetnić swoją intronizację na arcybiskupa Ołomuńca.

Wydarzenie miało miejsce w 1819 roku, kompozytor nie zdążył jednak wypełnić rzeczonego zobowiązania, kreśląc ostatnie dźwięki w partyturze cztery lata później. Pełne wirtuozerii, efektowne brzmienie monumentalnej mszy wynagrodziło jednak oczekującym opóźnienie ze strony twórcy. Kompozycja nosi znamiona późnego stylu Beethovena, który operuje na jej materiale raptownymi kontrastami, wykorzystując zarówno dynamikę, tempo, jak i samą harmonię.

Stosowane przez artystę zabiegi znacząco podkreśliły ekspresję nowatorskiego dzieła powstałego u progu romantyzmu. Podczas koncertu w ramach 57. Międzynarodowego Festiwalu Wratislavia Cantans poprowadzi je wybitny dyrygent Sir John Eliot Gardiner. Na estradzie Sali Głównej Narodowego Forum Muzyki maestro wystąpi wraz z solistami oraz zespołami Monteverdi Choir oraz Orchestre Révolutionnaire et Romantique, których jest zarazem dyrektorem artystycznym.