Wystawa plenerowa została zorganizowana w ramach Roku Pojednania i będzie ją można zobaczyć do 23 maja.
Skazane na zagładę, z miłością odbudowane
Olga Tokarczuk, noblistka i honorowa obywatelka naszego miasta w swoim wystąpieniu we wrocławskim ratuszu w 2019 roku mówiła o Wrocławiu tak:
To miasto po wojnie zostało ufundowane na wielkim historycznym paradoksie: obwołane twierdzą i skazane na zagładę przez swoich niemieckich obrońców, zostało z miłością odbudowane rękami przybyszów, imigrantów, nowych osiedleńców.Olga Tokarczuk
Do słów noblistki odniósł się prezydent Wrocławia Jacek Sutryk w tekście otwierającym wystawę: „Te słowa mówią o mieszkańcach Wrocławia, którzy przybyli tu po wojnie. Często o naszych rodzicach, dziadkach czy pradziadkach. I choć przez 80 lat odeszło wielu z tych, którzy byli świadkami pierwszych dni powojennego Wrocławia, to przecież nie zatarła się pamięć o tamtym czasie”.
Wrocław wtedy i dziś
Na wystawie możemy zobaczyć przejmujące fotografie zrujnowanego Wrocławia: panoramę Starego Miasta, zrobioną z ratuszowej wieży, odgruzowywanie Rynku, który teraz jest naszą wizytówką, zdewastowany gmach Uniwersytetu Wrocławskiego, Ostrów Tumski z katedrą. Są tu również współczesne zdjęcia, pokazujące jak pięknie nasze miasto zostało odbudowane.
Fotografie pochodzą ze zbiorów Muzeum Architektury we Wrocławiu, Muzeum Miejskiego Wrocławia, Zakładu Narodowego Ossolińskich, Stowarzyszenia Wratislaviae Amici, archiwum Stanisława Klimka i portalu Wroclaw.pl
80 lat w pigułce
Z towarzyszącego zdjęciom tekstu autorstwa Marzeny Smolak, kierowniczki Muzeum Historycznego Oddziału Muzeum Miejskiego Wrocławia Pałac Królewski można się dowiedzieć m.in. że:
- W pierwszych latach wojny Wrocław znajdował się z dala od frontów. Poza jednym bombardowaniem w listopadzie 1941 roku, w którym zginęło 10 osób, w mieście żyło się spokojnie.
- Z rozkazu gen. Heinza Guderiana, szefa sztabu generalnego niemieckich wojsk lądowych, 25 sierpnia 1944 roku Wrocław ogłoszono twierdzą.
- Początkowo sztab Festung Breslau zlokalizowano w podziemiach Wzgórza Lebicha (po uprzednim wysadzeniu belwederu w Bastionie Sakwowym). Ludność cywilną, w tym dzieci, zapędzono do budowy umocnień, wznoszono bunkry i schrony przeciwlotnicze, gromadzono żywność.
- Pierwszy nalot radzieckich samolotów miał miejsce 7 października 1944 roku. Po nim nastąpiły kolejne. Bitwa o Wrocław zaczęła się 16 lutego 1945 roku. Dzień wcześniej, 15 lutego, komendant twierdzy gen. Hans von Ahlfen wydał rozkaz o obronie miasta do ostatniego żołnierza.
- Najtragiczniejszym czasem dla Wrocławia była Wielkanoc 1945 roku, gdy zaczął się szturm miasta od zachodu, poprzedzony zmasowanym ostrzałem artyleryjskim i nalotami setek samolotów. Na miasto spadło kilka tysięcy bomb burzących i samozapalających.
- Gigantyczny pożar spowodowany bombami fosforowymi ogarnął prawie całe miasto. Całkowicie spłonęły kamienice po wschodniej, południowej i północnej stronie Rynku, przy Nowym Targu, zabudowania Ostrowa Tumskiego z katedrą św. Jana Chrzciciela i pałacem arcybiskupim, kościół Najświętszej Marii Panny na Piasku i Biblioteka Uniwersytecka, kościoły św. Wincentego, św. Maurycego i nie tylko , budynki Poczty Głównej, Śląskiego Muzeum Sztuk Pięknych, a także wiele innych.
- Cztery dni po kapitulacji Berlina, 6 maja 1945 roku, komendant twierdzy gen. Niehoff nakazał przerwanie ognia i przystąpił do pertraktacji z dowództwem radzieckiej 6. Armii. Wieczorem w willi „Colonia” przy ul. Rapackiego (Kaiser-Friedrich-Straße) podpisano akt kapitulacji Festung Breslau.
- Na mocy postanowień z Jałty i Poczdamu z 1945 roku Wrocław wraz z Dolnym Śląskiem znalazł się w granicach państwa polskiego. W ciągu kilku lat nastąpiła prawie całkowita wymiana ludności.
- W tamtym czasie we Wrocławiu brakowało wszystkiego: komunikacji, prądu, gazu, żywności. Miasto było przysypane 18 milionami metrów sześciennych gruzu. Miasto jednak szybko zaczęło się odradzać.
Galeria zdjęć
Więcej zdjęć można zobaczyć w naszej galerii.
