Najważniejsze informacje (kliknij, aby przejść)
Od lat miejskie jednostki działają, żeby zazieleniać przestrzeń publiczną i tym samym odpowiadać na oczekiwania mieszkańców i zmiany klimatu, które wszyscy silnie odczuwamy w zurbanizowanej przestrzeni miejskiej. Miastu zależy szczególnie na tym, żeby w pierwszej kolejności nowa zieleń pojawiała się w przestrzeniach często i intensywnie odwiedzanych przez mieszkańców i innych użytkowników oraz tam, gdzie są największe wyzwania klimatyczne związane np. z wyspą ciepła.
Prace prowadzone są na wielu polach – od planowania i projektowania inwestycji, przez nasadzenia np. w pasach drogowych i placówkach oświatowych, po utrzymanie zieleni prowadzone w parkach i na skwerach.
Najnowsze zielone inwestycje Wrocławia
Ostatnio świętowaliśmy zazielenianie ulic Legnickiej i Lotniczej, gdzie nasadzono blisko tysiąc drzew. Trwa przetarg na wiosenne nasadzenia, dzięki któremu możemy zyskać kolejnych 1000 drzew i 22 000 krzewów a do tego pnącza i byliny, które planuje się we Wrocławiu. W kwietniu w ramach WROśnij we WROcław w parku Tysiąclecia zostanie nasadzonych kolejne 300 drzew. Miasto jest także w trakcie urządzania skwerów Thomasa i Schreibera przy ul. Gazowej na Tarnogaju, skweru Niemena na Przedmieściu Świdnickim a na zabetonowanym fragmencie ul. Kolejowej wkrótce pojawią się rośliny.
Ostatnio wykonano między innymi rozszczelnienia nawierzchni i nasadzenie zieleni na ul. Barlickiego i Pestalozziego, ul. Mikulicza-Radeckiego, ul. Oławskiej, na rogu ul. Cybulskiego i ul. Strażniczej, ul. Szczytnickiej.
Wykonywane są choćby wymiany nawierzchni bitumicznych na mineralne, uwzględniające spływ powierzchniowy na tereny zieleni.
Zielone Nadodrze, parki kieszonkowe i enklawy roślinności blisko centrum
Co jeszcze „zielonego dzieje się we Wrocławiu? Miasto rozpoczęło realizację ciekawego projektu Zielone Nadodrze, dzięki któremu enklawy roślinności, w tym drzewa, już wypełniły przestrzeń ulic Władysława Łokietka i Bolesława Chrobrego. Kolejne miejsca nasadzeń to ul. Ołbińska, Rydygiera i plac Staszica. To projekt realizowany z Wrocławskiego Budżetu Obywatelskiego, co jest dobrym prognostykiem dla kolejnych tego typu zmian na wrocławskim Śródmieściu.
W przybliżaniu zieleni mieszkańcom aktywnie uczestniczą oni sami. Wiele takich pomysłów pochodzi z Wrocławskiego Budżetu Obywatelskiego, z Funduszy Osiedlowych, choć miejscy architekci mają spory wkład. Najbardziej spektakularne pomysły zmieniły zaniedbane placyki. W enklawę zieleni zmieniono klepisko za garażami przy ul. Kwaśnej, powstał skwer przy ul. Mrągowskiej, zazieleniono plac Pereca, a przestrzenie międzyblokowe wygospodarowano na Park Leonarda Da Vinci, podobnie jak przy ul. Kolistej.
Z myślą o jak największej dostępności zieleni dla mieszkańców urządzane są kolejne tereny, zwane parkami kieszonkowymi. Powstają one w przestrzeniach silnie zurbanizowanych. Parki kieszonkowe mają kluczowe znaczenie dla neutralizacji miejskiej wyspy ciepła i poprawy jakości życia w bezpośrednim otoczeniu mieszkańców.
– Termin „park kieszonkowy” ma podkreślać, że nawet na małym skwerze można zieleń urządzić z myślą o jak najszerszej funkcjonalności, czyli poza ławeczką i koszem można zaaranżować obszar przyrody odpowiedni do zabawy dla dzieci, z siłownią, z mini boiskiem, z miejscem do wyprowadzenia psa – wyjaśnia Arkadiusz Filipowski, zastępca dyrektora Wydziału Komunikacji Społecznej UMW.
Przykładów jest znacznie więcej, a do tego ten sposób urządzania zieleni wciąż jest kontynuowany. Niedawno wykonane to placyk przy ul. Melioranckiej, psi wybieg przy ul. Hubskiej, park kieszonkowy między ulicami Litewską i Kownieńską. – Tego typu zadań - na przestrzeni ostatnich lat - było kilkadziesiąt – mówi Filipowski.
Kolejnym przykładem może być program Szare na Zielone, w ramach którego miasto przekształciło szare, zabetonowane tereny przyszkolne i przy przedszkolach w obszary zielone, przyjazne uczniom. Przykładem tutaj mogą być m.in. tereny wokół Szkoły Podstawowej nr 78, przy ul. Jedności Narodowej 195, gdzie powstała „zielona klasa” i ogródek warzywny a także przy przedszkolu nr 41 im. Jana Pawła II przy ul. Dobrej 16. Na ogromnym obszarze otaczającym przedszkole zaprojektowano liczne atrakcje, w tym ogrody warzywne, ogród deszczowy, pnącza wzdłuż ogrodzenia oraz kompozycje zieleni zwiększające bioróżnorodność.
Ambitne zielone plany – na „pierwszy ogień” plac Nowy Targ, zielona Ruska i przystanki z pnączami
Miasto nie tylko realizuje takie projekty, ale pracuje także nad kolejnymi. Często plany są naprawdę ambitne, jak choćby te dotyczące metamorfozy placu Nowy Targ. Beton wkrótce ustąpi tam miejsca zieleni.
Ogrodnicy i planiści wciąż pracują, by wprowadzać zieleń w miejsca z pozoru na nią nieprzeznaczone. Najlepszym przykładem jest pojawienie się roślin, szczególnie pnączy, na wiatach przystankowych, na rondzie Reagana i na pl. Powstańców Wielkopolskich, ale także na innej infrastrukturze MPK (torowiska na Hallera i Grabiszyńskiej, słupy trakcyjne). W planach są kolejne podobne działania.
Ogłoszony został już przetarg na dokumentację projektową na rewitalizację odcinka ul. Ruskiej wraz z wprowadzeniem zieleni, a w trakcie jest projektowanie nawierzchni na ul. Szewskiej, w ramach której uwzględnione będzie wprowadzenie nowych nasadzeń.
Coraz bardziej zaawansowane są prace nad wrocławskim „central parkiem” na Kępie Mieszczańskiej (Park Mieszczański) gdzie wkrótce powinna rozpocząć się tzw. remediacja gruntu, a obszar Pól Irygacyjnych na Osobowicach jest coraz bliższy tego, by zostać rezerwatem przyrody.
Zieleń priorytetem w strategii rozwoju Wrocławia
Idea wzbogacania przestrzeni miejskiej o kolejne drzewa i przestrzenie biologicznie czynne wpisuje się w zapisy dokumentów strategicznych Wrocławia, w tym w szczególności w Miejski Plan Adaptacji do Zmian Klimatu.
Dlatego Wrocław:
- wyposaża elementy systemu park&ride w zieleń wzmacniającą bioróżnorodność,
- tworzy w przestrzeni komunikacyjnej obiekty retencjonowania wody deszczowej i spowalniania spływu powierzchniowego takich jak rowy infiltracyjne, niecki chłonne, zielone ronda oraz przepuszczalne powierzchnie,
- zwiększa powierzchnię biologicznie czynną i poprawia estetykę ulic poprzez budowę i rozwój zielonych torowisk tramwajowych, nasadzenia przyuliczne, zieleń o wielopoziomowej strukturze wzdłuż przebudowywanych i nowo budowanych ciągów komunikacyjnych,
- zwiększa komfort termiczny pasażerów poprzez budowę tzw. "zielonych przystanków", uzupełnienie wiat przystankowych w elementy zacieniające,
- zachowuje w dobrym stanie istniejące tereny zieleni przyulicznej oraz tworzy pasy zieleni izolacyjnej do oddzielania ciągów komunikacyjnych od terenów mieszkaniowych,
- kupuje nowoczesny tabor tramwajowy i autobusowy a także wprowadza ułatwienia dla komunikacji miejskiej poprzez wydzielenie pasów dla autobusów i pojazdów uprzywilejowanych, zraszanie ulic i inne inwestycje w systemie komunikacyjnym.
Miejski Plan Adaptacji do Zmian Klimatu uwzględnia, nie tylko konieczność likwidowania miejskich wysp ciepła, ale również rozszczelnianie nawierzchni w celu gospodarowania wodą opadową i wprowadzanie zieleni, w tym drzew. To dokument podstawowy, który obok wielu innych miejskich dokumentów strategicznych (np. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, Strategia Wrocław 2030 oraz nowo uchwalane plany miejscowe), stawia działania zielone jako priorytetowe.
Ponadto dla inwestycji realizowanych na terenach miejskich obowiązują zarządzenia: dotyczące zrównoważonego gospodarowania wodami opadowymi, w sprawie ochrony drzew i rozwoju terenów zieleni oraz standardy planowania i projektowania ulic z uwzględnieniem zielono – niebieskiej infrastruktury. Opracowano także katalogi dobrych praktyk zrównoważonego gospodarowania wodami opadowymi oraz wspólnie z ZZM we Wrocławiu, ZZM w Krakowie i Fundacją Sendzimira, przy udziale innych ośrodków i naukowców, „Standardy utrzymania zieleni w miastach”.
