Szkoły zachęcane są nie tylko do „odszczelniania” betonowych podwórek, ale również wzbogacania projektów zagospodarowania o elementy błękitno-zielonej infrastruktury, mogą to być ogrody deszczowe, łąki kwietne, pnącza na ogrodzeniach tworzące naturalne zielone ściany czy też beczki na deszczówkę, którą potem można wykorzystać do podlewania ogrodu, z pomocą dzieci. Coraz bardziej popularne stają się małe ogrody warzywne, które stanowią element edukacyjny z zakresu zdrowego odżywiania.
Koncepcja zagospodarowania terenu przy Szkole Podstawowej nr 78, ul. Jedności Narodowej 195.
„Zielona klasa” przy Szkole Podstawowej nr 78 - wraz z planowanym mini sadem, ogrodem warzywnym i kwiatowym
Przy doborze gatunków roślin uwzględniane są warunki siedliskowe, tempo wzrostu roślin oraz ich docelowe parametry wielkościowe, a także zmieniające się warunki klimatyczne. W zakresie kompozycji uwaga zwracana jest na sezonową zmienność plastyczną roślin –kolor kwiatów, liści, owoce, zapach.
Jednocześnie uwzględniany jest dobór roślin z punktu widzenia bioróżnorodności. Gatunki i ich odmiany dostosowane są do trudnych warunków miejskich w tym m.in. zasolenie oraz niedobór wody. Równie ważny jest aspekt edukacyjny związany z owadami, zapylaczami, które znajdują swoje schronienie i pożywienie.
Projekt realizowany był na dwóch obszarach – pierwszy o charakterze bardziej rekreacyjnym a drugi to ogród warzywny z mini-sadem oraz „zieloną klasą” czyli miejscem do odpoczynku pod rozpiętym żaglem. Na zdjęciach poniżej widok przed realizacją projektu. Z terenu przy szkole wywieziono siedemnaście ciężarówek betonu, gruzu. Zdjęcia po realizacji projektu przedstawiają „zieloną klasę” oraz ogródki warzywne, gdzie zostały wysiane marchew, groszek, rzodkiew oraz posadzone krzaki malin, porzeczek, borówek.
Tereny wokół szkoły nr 78 – „zielona klasa” i ogródek warzywny
Projektanci w projektach zagospodarowania terenów wokół szkół i przedszkoli są zachęcani do wykorzystywania materiałów naturalnych, ekologicznych oraz stosowania innowacyjnych rozwiązań np. z wykorzystaniem wód opadowych do nawadniania terenów zielonych – dobrym przykładem może być realizacja w przedszkolu nr 109.
Projekt zagospodarowania terenu przy przedszkolu nr 109
Założenie powstało w miejscu wyburzonego budynku, uwarunkowania były trudne – ponieważ teren jest wyniesiony o metr w górę, pod spodem nadal znajdują się pozostałości budynku. Został nawieziony humus, w celu użyźnienia terenu i utworzenia warstwy biologicznie czynnej, a zaprojektowane i zrealizowane tereny zielone nawadnianane są w innowacyjny sposób - za pomocą systemu wykorzystującego wody opadowe z dachu budynku.
Istotnym elementem programu jest zwiększanie wiedzy i świadomości uczniów w zakresie przeciwdziałania zmianom klimatu i adaptacji, poprawy jakości powietrza oraz ochrony przyrody. Edukacja następuje poprzez zabawę, z wykorzystaniem takich elementów jak tablice informacyjne. W zespole szkolno-przedszkolnym nr 11 przy ul. Strachocińskiej oprócz nowych nasadzeń, utworzono suchy ogród deszczowy, a tuż obok została ustawiona tablica pełniąca funkcje edukacyjne.
Ogród deszczowy stanowi element zagospodarowania terenu ZSP nr 11, ul. Strachocińska
Ogromną satysfakcję daje możliwość obserwowania jak przestrzeń zmienia się na lepsze, w sposób zaplanowany, zorganizowany. Rekomendowanym przykładem obrazującym wspomniane zmiany jest realizacja programu w przedszkolu nr 41 im. Jana Pawła II przy ul. Dobrej 16. Na ogromnym obszarze otaczającym przedszkole zaprojektowano liczne atrakcje, w tym ogrody warzywne, ogród deszczowy, pnącza wzdłuż ogrodzenia oraz kompozycje zieleni zwiększające bioróżnorodność.
Przedszkole nr 41 – po realizacji projektu
Realizacja projektu w przedszkolu nr 21 powiązana była z rewitalizacją tego terenu – oprócz terenów zieleni pojawiły się elementy małej architektury, kolorowe płotki wprowadziły kolor we wnętrze, pojawił się również kompostownik. Na zdjęciach poniżej widać jak dzięki programowi został zazieleniony nie tylko teren, ale kompleksowe działania wpłynęły na podniesienie jakości przestrzeni, w której spędzają czas przedszkolaki. Wykorzystano kompost z miejskiej kompostowni.
Przedszkole nr 21 – nowa nawierzchnia, nasadzenia, ogródki warzywne
Ciekawą realizację stanowi również zagospodarowanie patio Sportowej Szkoły Podstawowej nr 46 im. Polskich Olimpijczyków, przy ul. Ścinawskiej 21.
Do podlewania roślin na patio wykorzystywana jest woda z dachu budynku, gromadzona w zbiorniku o pojemności 6m3. Co ciekawe, zbiornik musiał zostać specjalnie zaprojektowany, ze względu na uwarunkowania – realizacja była we wnętrzu budynku i standardowe zbiorniki nie mieściły się w drzwiach.
Patio szkoły nr 46
Z każdym rokiem wzrasta liczba wniosków, rośnie świadomość placówek edukacyjnych. Zarówno uczniowie jak i nauczyciele zaakceptowali nowy kierunek zagospodarowania terenów z wykorzystaniem elementów błękitno-zielonej infrastruktury.