Wrocław – jak każde miasto w Polsce, które ma powyżej 20 tysięcy mieszkańców – musi posiadać miejski plan adaptacji. Taki obowiązek wprowadziła znowelizowana ustawa Prawo ochrony środowiska. Pomimo tego, że dokument ten nie będzie prawem miejscowym jednak będzie miał istotny wpływ na inne dokumenty strategiczne i planistyczne w mieście tj. strategia rozwoju, plan ogólny czy plany miejscowe, ponieważ jego ustalenia będą brane pod uwagę przy ich opracowywaniu.
Wrocław posiada już miejski plan adaptacji, ale mimo to zdecydowaliśmy się na sporządzenie nowego dokumentu.
– Nasz miejski plan adaptacji powstawał w latach 2017 - 2019 i był elementem dużego projektu ówczesnego Ministerstwa Środowiska. Powstały wtedy 44 plany adaptacji dla największych miast Polski. Tamten plan miał ściśle określoną metodologię i wybrane przez Ministerstwo konsorcjum do jego realizacji. Z założenia miał być aktualizowany co sześć lat, więc nadszedł czas na jego gruntowny przegląd. Nowa ustawa zmienia metodologię tworzenia takich dokumentów, więc zamiast pracować nad planem, który już nieco stracił na aktualności, postanowiliśmy stworzyć od podstaw nowy, uwzględniający wymogi ustawy, a także w pełni odpowiadający na aktualne wyzwania – wyjaśnia Grzegorz Synowiec, zastępca dyrektora Wydziału Klimatu i Energii Urzędu Miejskiego Wrocławia.
Dotychczasowy dokument objęty jest licencją ministerstwa, która nie pozwala na swobodę zmian. Nowy dokument będzie dostosowany do najnowszych regulacji, zaktualizowany, ale także wzbogacony o nową metodykę i więcej możliwości analiz, pozwalając na wyciąganie dokładniejszych wniosków dla miasta.
– Teraz mamy pełniejszą wiedzę o mieście w kontekście adaptacji do zmian klimatu niż 6 lat temu. Prowadzimy wiele działań związanych z rozwojem błękitno-zielonej infrastruktury i zazielenianiem miasta. Przykładem mogą być ostatnie realizacje na placu Nowy Targ czy w parku Krzyckim – mówi Grzegorz Synowiec.
Nowy miejski plan adaptacji pozwoli zaktualizować diagnozę stanu środowiska, skonkretyzować i nadać priorytety działaniom miasta w kontekście adaptacji do zmiany klimatu, a także dostosować się do najnowszych przepisów prawa.
Miasto jest bogatsze o wiedzę i doświadczenie. – Posiadamy mapę miejskiej wyspy ciepła, prowadzimy na bieżąco monitoring wdrażania dotychczasowego MPA, inwentaryzujemy i chronimy cenne przyrodniczo obszary, wyłączamy z zabudowy tereny zadrzewione, wprowadzamy i chronimy zieleń w planach miejscowych, a także bierzemy udział w wielu projektach międzynarodowych dotyczących adaptacji (np. LifeCoolCity z programu LIFE) – wylicza Grzegorz Synowiec. – To daje nam dużo większą wiedzę o potrzebach miasta w zakresie adaptacji, a także o konieczności wprowadzenia potencjalnych zmianach w dokumencie.
Na przygotowanie miejskiego planu adaptacji miasto ma 30 miesięcy. Będzie on tworzony przy wsparciu firmy zewnętrznej, dlatego w niedługim czasie ogłosimy przetarg na jego wykonanie.
Na każdym etapie prac nad miejskim planem adaptacji miasto przewiduje udział mieszkańców, organizacji pozarządowych, jak i innych zainteresowanych interesariuszy. Harmonogram działań i formułę partycypacji społecznej poznamy jeszcze w tym roku po wyłonieniu wykonawcy.
Co ustawa mówi o Miejskim Planie Adaptacji?
- Miejskie plany adaptacji sporządzić muszą wszystkie miasta, które mają powyżej 20 tys. mieszkańców.
- Czas na opracowanie planu ustawodawca wyznaczył na 2 stycznia 2028 roku.
- Miejski Plan Adaptacji będzie opierał się na wnioskach z analizy zjawisk meteorologicznych i hydrologicznych występujących na terenie miasta, a także na scenariuszach prognozowanych zmian klimatu oraz analizach ryzyka i szans, które z tych zmian wynikają.
- W programowej części dokumentu pojawią się opis celów i działań adaptacyjnych oraz sposobu ich wdrażania.
- Częścią Miejskiego Planu Adaptacji będą również dwie koncepcje: zazieleniania miasta oraz zagospodarowania wód opadowych i roztopowych.
- Dokument będzie musiał zawierać zasady monitorowania jego realizacji, by można było stwierdzić, czy samorząd prowadzi skuteczną politykę adaptacyjną czy nie.
- Co dwa lata władze miejskie będą tworzyły raport z monitorowania wdrażania Miejskiego Planu Adaptacji i przekazywały go do Instytutu Ochrony Środowiska – Państwowego Instytutu Badawczego, podległego Ministerstwu Klimatu i Środowiska.
- Miejski Plan Adaptacji będzie aktualizowane nie rzadziej niż raz na 6 lat.
