Uzasadnieniem do projektu ustawy skracającej czas pracy jest poprawa stanu zdrowia Polaków i zapobieganie wypaleniu zawodowemu. Nie jest bowiem niespodzianką, że – jeżeli chodzi o liczbę godzin pracy – jesteśmy w europejskiej czołówce. Według danych OECD za 2021 r. polscy pracownicy przepracowali przeciętnie 1830 godzin w ciągu roku – to szósty wynik wśród wszystkich państw OECD a drugi biorąc pod uwagę wyłącznie kraje europejskie.
Więcej czasu dla rodziny i na odpoczynek. Praca ma być wydajniejsza
Dlatego zmiany mają pozwolić pracownikom na poświęcenie więcej czasu na odpoczynek, sprawy prywatne, rodzinne, spotkania z przyjaciółmi i aktywność fizyczną. Autorzy projektu ustawy wskazują także na możliwe zwiększenie wydajności pracy. Ta będzie kluczowa, by na proponowanych zmianach przepisów nie stracili pracodawcy.
Eksperci rynku pracy już teraz podkreślają, że mając pracowników krócej do dyspozycji może to przełożyć się na zmniejszenie rentowności biznesu i utrudnioną realizację zadań w wyznaczonych terminach. Wówczas pracodawcy mogą chcieć przyśpieszyć tempo pracy, by dotychczasowe cele osiągać w krótszym czasie. To jednak może skutkować zwiększeniem stresu u pracowników i ryzykiem wypadków. Byłoby to szczególnie niebezpieczne dla osób wykonujących zawody zagrażające życiu lub zdrowiu, np. praca na budowie.
Zmiany w kodeksie pracy 2022/2023 – dodatkowe dni urlopowe, praca zdalna i kontrola trzeźwości
Skrócenie czasu pracy może być jedną z wielu zmian kodeksu pracy, które wejdą w życie na przełomie 2022 i 2023 r. Dotyczą one m.in. zasad zawierania umów o pracę, ich wypowiadania, zatrudniania cudzoziemców, wprowadzenia definicji pracy zdalnej, możliwości przeprowadzenia kontroli trzeźwości oraz nowych dni wolnych od pracy. Wszystko to związane jest z wdrażaniem w Polsce unijnej dyrektywy work-life balance oraz potrzeby odpowiedzi na realia dzisiejszego biznesu.
Przypomnijmy tylko, że najważniejsze zmiany w kodeksie pracy dotyczyć będą m.in.:
- dodatkowego, bezpłatnego urlopu opiekuńczego (maks. 5 dni w roku),
- dodatkowego urlopu z powodu „siły wyższej (dwa dni robocze lub 16 godzin w ciągu roku – płatny w wysokości 50% wynagrodzenia),
- dłuższego urlopu rodzicielskiego - o 9 tygodni,
- zmiany wysokości zasiłku macierzyńskiego,
- krócej dostępnego urlopu ojcowskiego – dwa tygodnie do wykorzystania przez 12 miesięcy od narodzin dziecka a nie przez 24 miesiące,
- elastycznego czasu pracy dla rodziców dzieci do 8 lat, a także niemożności zlecania pracy w nocy, wysyłania na delegacje czy ustalania nadgodzin bez zgody pracownika,
- wprowadzenia definicji pracy zdalnej i związanych z nią obowiązków oraz przywilejów (pracodawca ma pokrywać koszt energii elektrycznej oraz opłaty za internet wykorzystywane przez pracownika w godzinach pracy),
- zmian w umowach na okres próbny,
- łatwiejszego zatrudniania cudzoziemców,
- konieczności podania przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę na czas określony,
- możliwości wprowadzenia przez pracodawcę kontroli trzeźwości w miejscu pracy.
