Ekshumacje i oględziny Ulmów przeprowadzili na cmentarzu w Markowej specjaliści z wrocławskiego Uniwersytetu Medycznego: Agata Thannhäuser, antropolog sądowa, i dr Łukasz Szleszkowski, medyk sądowy z Katedry i Zakładu Medycyny.
Badania były realizowane 30 marca i 1 kwietnia we współpracy z przedstawicielami Biura Upamiętnienia Walk i Męczeństwa Instytutu Pamięci Narodowej. Analizy to jedna z procedur związanych z procesem beatyfikacyjnym rodziny z Markowej.
Oddali życie za ratowanie innych
Józef i Wiktoria Ulmowie (rodzice sześciorga dzieci) od grudnia 1942 r. do marca 1944 r. przechowywali w swoim obejściu dwie żydowskiego rodziny, siedmioro dorosłych i dziecko. W tym okresie według prawa wprowadzonego przez Niemców za pomoc osobom narodowości żydowskiej groziła kara śmierci. O ukrywających się u Ulmów Żydach doniósł hitlerowcom polski policjant.
Rankiem 24 marca 1944 r. niemieccy żandarmi wraz z policjantami przyjechali do gospodarstwa Ulmów i zastrzelili ukrywających się tam Żydów. Przed domem przeprowadzono też egzekucję Józefa i Wiktorii, która była w zaawansowanej ciąży, a następnie zastrzelono sześcioro ich dzieci: Stasię, Basię, Władzia, Franka, Antosia i Marysię. Najstarsza córka miała 8 lat, a najmłodsza 1,5 rokuDr Łukasz Szleszkowski z Katedry i Zakładu Medycyny Sądowej Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu.
Ulmowie – kandydaci na ołtarze
Po egzekucji ciała ofiar zostały pochowane na miejscu egzekucji, a po wyzwoleniu przeniesione na cmentarz parafialny w Markowej.
Józef i Wiktoria zostali odznaczeni medalem Sprawiedliwi wśród Narodów Świata. Najwyższe cywilne odznaczenie izraelskie przyznawane jest nie-Żydom za uratowanie w trakcie wojny osób pochodzenia żydowskiego.
Natomiast dzień 24 marca został ustanowiony Narodowym Dniem Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką.
Uroczysta beatyfikacja rodziny Ulmów zaplanowana jest na 10 września 2023 r. w Markowej.
