Najważniejsze informacje (kliknij, aby przejść)
Wszystko zaczęło się 200 tysięcy lat temu, gdy lądolód skandynawski po raz ostatni opuścił okolice Wrocławia, zostawiając obszar dzisiejszego miasta we władaniu rzek. Najważniejsza z nich – Odra – na trwale ukształtowała krajobraz miasta.
To właśnie Odrze i jej dopływom Wrocław zawdzięcza nie tylko swoje oblicze, ale prawdopodobnie - również samo istnienie.Paweł Wolniewicz, geolog, dr nauk o ziemi z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu
Jak to możliwe? Chodzi np. o to, że choć dzieje naszego miasta rozpoczęły się na odrzańskich wyspach, to od XIII wieku Wrocław zaczął się mocniej rozwijać na lewym brzegu rzeki, wzniesionym 2-4 metry wyżej ponad poziom wody niż wyspy. Być może wymusiły to częstsze powodzie związane między innymi ochłodzeniem klimatu, nie bez znaczenia była też dostępność rozległego, płaskiego terenu.
Ślady nawet sprzed milionów lat
Rzeki zostawiły w naszym mieście liczne pamiątki. Są też ślady historii, które wydarzyły się przed tysiącami, a nawet milionami lat. Jakie? Możesz to zobaczyć na interaktywnej mapie, dostępnej na stronie internetowej Żywa Planeta. Stworzył ją Paweł Wolniewicz, geolog i doktor nauk o Ziemi z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wcześniej zrobił podobne mapy dotyczące m.in. Poznania i Torunia.
Dlaczego zająłem się także Wrocławiem? Bo jest niesamowicie interesujący. Większość miast powstała powyżej jednej, płynącej doliną rzeki i górowała nad nią, tymczasem Wrocław miał ich wiele i jest położony niemal na ich poziomie. To unikalne.Paweł Wolniewicz, geolog, dr nauk o ziemi z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu
Poza śladami Odry na mapie znajdziesz także:
- 100 wartych odwiedzenia punktów związanych z rzekami,
- informacje o pamiątkach pozostawionych przez lądolód skandynawski,
- miejsca, z których czerpano surowce niezbędne do rozbudowy miasta,
- kompletną mapę geologiczną, dzięki której można sprawdzić, co znajdziemy pod stopami w dowolnym miejscu w granicach miasta,
- informacje o tym, jak wyglądał teren miasta przed jego założeniem, a po zlodowaceniach,
- dane dotyczące przekształcenia powierzchni terenu przez człowieka,
- obiekty, w których można zobaczyć skały i skamieniałości sprzed milionów lat, między innymi z czasów dinozaurów.
Ważne jest także to, że geolog nie skupił się wyłącznie centrum miasta. Na mapie można znaleźć ciekawostki dotyczące okolic Jagodna, Kleciny, Muchoboru Wielkiego i innych wrocławskich osiedli.
Oto kilka przykładów:
- Ulica Hallera biegnie tu wydłużonym wyniesieniem, które około 100 tysięcy oraz nieco ponad 50 tysięcy lat temu zasiedlane było przez neandertalczyków. Oprócz pozostałości obozowisk znaleziono tu również szczątki wielkich zwierząt epoki plejstoceńskiej, w tym mamuta i nosorożca włochatego, a także renifera.
- Czerwony kamień na kolumnach na parterze domu handlowego Feniks to wapień z okresu jurajskiego (a więc czasów dinozaurów), który powstał w ciepłym morzu około 160 milionów lat temu. Można na nim znaleźć skamieniałe muszle amonitów – morskich drapieżników.
- Zwinięte muszle amonitów można zobaczyć także na posadzce w kaplicy Najświętszego Sakramentu Kościoła Garnizonowego pod wezwaniem św. Elżbiety i w kilku innych miejscach.
- Park Juliusza Słowackiego wraz z rotundą Panoramy Racławickiej znajduje się na zasypanym fragmencie miejskiej fosy.
- Ulicę Dokerską poprowadzono w niewielkim, wydłużonym obniżeniu, będącym pozostałością po dawnym korycie Odry.
- Ulica Oleśnicka znajduje się w jednym z dawnych koryt Odry. Jego pozostałości, bez połączenia z głównym nurtem, są jeszcze widoczne na mapie miasta z 1833 roku.
- Las i cmentarz rędziński są położone na wydmie, a wydm jest we Wrocławiu więcej.
- Żwirek w ścianie budynku przy ulicy Koszykarskiej to fragmenty skał przyniesionych przez lądolód aż ze Skandynawii.
Wybierz się z mapą na spacer po Wrocławiu
Do czego może się przydać taka mapa? Można ją wykorzystać na przykład do zaplanowania samodzielnego spaceru po mieście.
– Większość atrakcji wskazanych na mapie jest zlokalizowanych na ulicach, w parkach lub na fasadach budynków, w tym wielu zabytków, więc można je obejrzeć podczas zwykłego zwiedzania miasta – zachęca geolog.
Jak korzystać z interaktywnej mapy Wrocławia?
Korzystanie z interaktywnej mapy jest bardzo proste:
- wejdź na stronę Żywa Planeta;
- powiększ obszar, który cię interesuje i kliknij jeden z markerów. Pokaże się okno z informacjami.
Interaktywna mapa Wrocławia ma także wersję na urządzenia mobilne.
Na stronie Żywa Planeta można znaleźć także katalog interaktywnych map z innych miejsc, np. z Poznania i Torunia.
Aktualności dotyczące mapy i kolejne informacje o historii ziemi i skamieniałościach można znaleźć na Facebooku.
