Na Dolnym Śląsku są setki miejsc wartych obejrzenia, jednak pałac w Kamieńcu Ząbkowickim wśród pięciu najważniejszych. To przejaw geniuszu architektów, nadzwyczajnego zmysłu estetycznego fundatorki i determinacji budowniczych. Imponująca rozmachem konstrukcja i jego otoczenia robią wrażenie nawet na ludziach, którzy nie jeden cud pracy rąk ludzkich widzieli.
Dzieła Dobrej Pani
Pałac wybudowany został w pierwszej połowie XIX wieku z inicjatywy królewny Marianny Orańskiej. Była córką króla Niderlandów Wilhelma I, wygnanego przez Napoleona i osiadłego w Prusach.
W wieku 20 lat Marianna wyszła za mąż za Albrechta Pruskiego, najmłodszego syna Fryderyka Wilhelma III. Mimo że doczekali się pięciorga dzieci, to historycy nie uznają ich małżeństwa za udane. Książę romansował, a Marianna realizowała swoje ambicje angażując się w życie społeczne i gospodarcze Śląska.
Po rodzicach odziedziczyła majątki m.in. w Lubiążu, w rejonie kłodzka oraz w Kamieńcu Ząbkowickim. Inicjowała budowy lokalnych dróg, propagowała nowoczesną hodowlę krów, ryb, rozwój przemysłu hutniczego i kamieniarskiego. Nazywano ją Dobrą Panią, bo wspierała najbiedniejszych mieszkańców miejscowości, które leżały w jej posiadłościach.
Geniusz mistrza Karla
Pałac w Kamieńcu Ząbkowickim jest najbardziej widowiskowym śladem jej działalności.
Wstępny projekt przygotował Karl Schinkel, jeden z najbardziej utytułowanych pruskich architektów pierwszej połowy XIX wieku. Kamień węgielny pod budowę pałacu położono 15 października 1838 r., a już 20 kwietnia 1839 r, rozpoczęto prace przy wznoszeniu rezydencji. Królewna Marianna stale wpływała na projekt, zmieniając najdrobniejsze detale.
Budowa pałacu trwała 33 lata. Pałac był gotowy do zamieszkania od maja 1872 r. Marianna wtedy już nie mieszkała na Śląsku, rozstała się z mężem i wyjechała do Holandii. W związku z zakazem jaki król Prus wydał wobec niej, z pałacu w Kamieńcu oraz pałacu w Stroniu Śląskim korzystała tylko podczas krótkich spotkań z dziećmi. Wyposażenie neogotyckiego gmachu trwało jeszcze długo po jej śmierci. Prace ukończono w 1902 r.
Pałac miał ponad 100 większych i mniejszych pomieszczeń, kaplicę oraz dwie potężne sale. W najbardziej reprezentacyjnej, tak zwanej jadalni, znajdowały się freski – „Wesele w Kanie” oraz „Uczta Baltazara”.
Pałac zniszczyli czerwonoarmiści, pożar i czas
Po II wojnie żołnierze Armii Czerwonej zdewastowali wnętrza i rozkradli wyposażenie. Proces zniszczenia dopełnił pożar w styczniu 1946 roku. W latach 80. obiekt wydzierżawiono osobie prywatnej z nadzieją, że go wyremontuje, jednak pałac powoli zamieniał się w ruinę.
W 2012 r. gmina Kamieniec Ząbkowicki odzyskała zdewastowany zabytek i rozpoczęła jego odbudowę. Przeprowadzane systematycznie prace renowacyjne w pałacu i odtwarzające jego otoczenie sprawiają, iż kompleks pałacowo-parkowy odzyskuje swoje unikalne architektoniczne i krajobrazowe atuty. Dzisiaj niezwykły pałac Marianny Orańskiej jest udostępniany turystom. To miejsce jest idealne zarówno dla spragnionych odpoczynku w ciszy zabytkowych wnętrz czy urodzie przyrody, jak i dla poszukujących odpowiedzi na zagadki przeszłości. Pałac otaczają ogrody oraz park z aleją.
Pomysł na weekend: Do Sycowa na grzyby
W 2018 r. rozpoczęto rewitalizację zabytkowego mauzoleum rodziny Hohenzollernów. Dzisiaj położony w głębi parku budynek jest starannie odnowiony i wyposażony w multimedialną ekspozycję.
Zobacz opactwo cystersów w Kamieńcu
Pałac Marianny przyćmiewa inne kamienieckie zabytki. Podczas spaceru po miasteczku warto zobaczyć pocysterskie zabudowania klasztorne z XIV oraz neogotycki kościół ewangelicki. Położony nad Nysą Kłodzką Kamieniec Ząbkowicki ma także wiele walorów przyrodniczych. Wiedzie tędy m.in. ścieżka edukacyjna po Przedgórzu Sudeckim.
Jak dojadę z Wrocławia do Kamieńca Ząbkowickiego?
Z Wrocławia do Kamieńca Ząbkowickiego kursują bezpośrednie pociągi. Podróż trwa około 90 minut. Samochodem 80 km drogami: krajową ósemką, a potem DW382, czas przejazdu 80-90 minut.
Fot. UG Kamieniec Ząbkowicki
Źródło: materiały prasowe
