W dziejach Lubawki i jej miasteczka, sięgających nawet 700 lat, przeplatają się wpływy czeskie, austriackie, polskie i niemieckie. Różnorodność tradycji i kultur, a nawet kuchni nadal jest dostrzegalna w miasteczku.
Specjalista od pałaców i rezydencji
Najłatwiej ją zauważyć w oryginalnej architekturze. Podczas wycieczki do Lubawki nie można zrezygnować ze spaceru po Rynku. Jego ozdobą jest XVIII-wieczny Ratusz wybudowany przez Feliksa Antona Hammerschmieda w 1726 roku. Świdnicki mistrz budowlany był ceniony na Śląsku. Przyłożył rękę do wyglądu pałacu opatów w Świdnicy, pałacu w Krzyżowej i rezydencji Hochbergów w Roztoce.
Ratusz w Lubawce
Ratusz w Lubawce był kilkukrotnie modernizowany, m.in. już w dziesięć lat po ukończeniu, kiedy gmach został zniszczony w pożarze, natomiast pod koniec XVIII stulecia dobudowano wieżę. W narożniku Ratusza stoi figura świętego Jana Nepomucena, to ślad czeskich wpływów w rejonie miasteczka. Rynkowi w Lubawce uroku dodają otaczające go niewielkie, kolorowe kamieniczki z XIX wieku.
Figura Nepomuka stoi na straży także w rynku w Chełmsku Śląskim, wsi położonej zaledwie osiem kilometrów na południe od Lubawki. Tu szczególnie warto zajrzeć, jeśli ceni się ciekawostki architektoniczne. Miejscowość przez wieki miała status miasta, który utraciła w 1945 roku. Materialnymi dowodami jego świetlanej przeszłości są rynek wraz z klasycystycznymi i barokowymi kamienicami z podcieniami. Jedna z nich dawniej pełniła funkcję ratusza.
Rynek w Chełmsku Śląskim
Szczególnie warte obejrzenia jest osiedle drewnianych Domków Tkaczy, nazywane Dwunastoma Apostołami. Wybudowano je w 1707 roku na zlecenie opata krzeszowskiego Dominika Geyera dla tkaczy sprowadzeni z głębi Czech. Początkowo domów było 12, lecz do dziś zachowało się ich 11, gdyż tak zwany "Judasz", stojący w pewnej odległości od pozostałych, spłonął. Wszystkie są do dzisiaj użytkowane.
Dla piechurów góry Krucze, dla windsurferów zalew Bukówka
W krajobrazie nad Lubawką dominują góry Krucze, które z kolei należą do ciągnących się od Nowej Rudy gór Kamiennych. W okolicy panują doskonałe warunki do aktywnego wypoczynku. Zimą można zmęczyć się na biegówkach, latem do wyboru jest dwieście kilometrów tras dla piechurów i amatorów rajdów rowerowych (dla tych drugich wyznaczono szlaki o różnym stopniu trudności). Czysty relaks można uszlachetnić kroplą wiedzy. W rezerwacie przyrody Kruczy Kamień z dominującą nad okolicą Kruczą Skałą (681 m n.p.m.), przygotowano przyrodnicze ścieżki dydaktyczne.
Domy Tkaczy w Chełmsku Śląskim
Bezcennym skarbem gminy Lubawka jest zbiornik wodny Bukówka, położony na wysokości ponad 500 metrów n.p.m. Idealnie wkomponowany w otoczenie prezentuje się zjawiskowo o każdej porze roku. Kamienna zapora została wzniesiona w latach 1903-1905 w celu ochrony przed powodziami. Od 1988 roku Bukówka ma status zbiornika retencyjnego. Jednak dopuszczona jest na nim działalność rekreacyjna. Można tutaj żeglować, pływać kajakami, a także łowić ryby. Miłośnikom windsurfingu wieją na Bukówce sprzyjające wiatry, a według opinii znawców akwen to idealne miejsce do nauki pływania na desce. Wokół wytyczono ścieżki dla pieszych i rowerzystów, powstała także baza miejsc przyjaznych turystom.
Raj dla przyrodników pod Kruczym Kamieniem
Do Lubawki warto ruszyć także dla jej wyjątkowych dóbr przyrodniczych. W okolicy interesujące miejsca znajdą dla siebie badacze skał – tu trafią na wyjątkowo rzadkie skały neutrofilne.
Botanicy mają szansę na znalezienie wyjątkowych roślin, np. rozchodnika wielkiego, rzadkiego rozchodnika białego oraz chronionego rojownika pospolitego. Jednak najcenniejszym gatunkiem w rezerwacie jest jastrzębiec blady, którego występowanie stwierdzono na zaledwie pięciu stanowiskach w Polsce.
Widok na Krucze Skały
Rezerwat Kruczy Kamień to doskonałe miejsce na badania lepidopterologiczne. Występuje tu piękny, niezwykle rzadki w Polsce motyl niepylak apollo. W latach 2010-13 w związku z pogorszeniem się warunków dla motyli i ponownym zanikiem populacji wprowadzono w rezerwacie program ochrony niepylaka: wycięto część zasłaniających skały drzew oraz nasadzono większą ilość rozchodników wielkich dla gąsienic. W rezerwacie trafić można także na pazia królowej, a na położonych poniżej wilgotnych łąkach spotkamy także rzadkiego i ginącego modraszka nausitousa i czerwończyka nieparka.
Jak dojechać z Wrocławia do Lubawki?
Samochodem z Wrocławia do Lubawki dojedziemy w około dwie godziny. Najpierw należy się kierować A4 w kierunku granicy z Niemcami. Na węźle Kostomłoty zjeżdżamy na DK nr 5. Mijamy Strzegom, Dobromierz, Marciszów i Kamienną Górę.
Wybierając podróż koleją, musimy brać pod uwagę przesiadkę w miejscowości Sędzisław. Przejazd trawa od dwóch do dwóch i pół godziny.
Redakcja
Fot. UG Lubawka
