"Szabla należy do tzw. broni białej, czyli siecznej, za pomocą której Polacy odnieśli wiele zwycięstw. Stała się więc ukochaną bronią narodu, którą rycerz polski oddawał w boju jeno razem z życiem. Stosunek, jaki zachodził pomiędzy Polakiem a jego szablą, nie powtarza się u innych narodów".
Tak o szablach w 1900 roku pisał w swojej legendarnej „Encyklopedii ilustrowanej” Zygmunt Gloger. Do dziś powszechnie uważa się, że nie ma broni bardziej związanej z tradycją polskiego oręża niż szabla.
- To właśnie ją odnotowuje tekst polskiego hymnu jako symbol walk o niepodległość. Jest ona wręcz naszą bronią narodową, nierozerwalnie związaną z dziejami rodzimej wojskowości. Mimo że już na początku XX wieku szable praktycznie wyszły z użycia bojowego, to wysocy stopniem wojskowi nadal zobowiązani byli do ich noszenia podczas oficjalnych spotkań i uroczystości - informują organizatorzy wystawy.
Szable prezentowane w Muzeum Militariów (odział Muzeum Miejskiego Wrocławia) pochodzą ze zbioru znanego kolekcjonera broni siecznej Pawła Komorowskiego.
Na potrzeby muzealnej wystawy wybrał on 41 imiennych szabli polskich generałów. To unikatowy i niezwykle cenny zbiór, bowiem szable generalskie to rzadki, mocno nacechowany symbolicznie przedmiot, w wielu kręgach funkcjonujący jako relikwia polskich dążeń niepodległościowychMuzeum Miejskie Wrocławia
Wszystkie szable prezentowane na wystawie należały niegdyś do znanych i zasłużonych wodzów Wojska Polskiego takich jak:
- Edward Rydz-Śmigły,
- Władysław Anders,
- Józef Haller,
- Bolesław Wieniawa-Długoszowski,
- Stanisław Maczek,
- Tadeusz Kutrzeba,
- Felicjan Sławoj Składkowski,
- Tadeusz Rozwadowski,
- Kazimierz Raszewski,
- Stanisław Rostworowski,
- Zygmunt Podhorski,
- Stanisław Szeptycki.
![Szable imienne generalskie II Rzeczpospolitej [WYSTAWA STAŁA]](https://go.wroclaw.pl/api/download/img-e1f9e1d9ac1100026ee685f14955c7ff/szable.jpg)
Część z dowódców, którzy nosili przy boku owe szable wykazała się bohaterstwem na polu bitwy, inni pełnili ważne funkcje w rządzie Józefa Piłsudskiego i Gabriela Narutowicza.
Prezentowane szable są nie tylko powiązane ze znamienitymi postaciami z polskie historii, to także przykład sztuki zdobienia tego typu broni.
- Szable mają wyryte na ostrzu dedykacje, polskie symbole narodowe, najwyższe odznaczenia państwowe w tym Virtuti Militari. Uzupełniają je zdobienia w modnych w dwudziestoleciu stylach dekoracyjnych: art deco i modernizmie. Większość z prezentowanych szabel powstała w słynnej fabryce broni siecznej Gabriela Borowskiego w Warszawie - informuje Muzeum Miejskie Wrocławia.
Zbiór szabli Pawła Komorowskiego razem z kolekcją szabel (w tym ułańskich) ze zbiorów wrocławskiego Muzeum Militariów tworzą największą w Polsce stałą ekspozycję imiennych szabel generalskich.
Kolekcję szabli muzeum mogło uzyskać (jako depozyt) dzięki temu, że miasto Wrocław dało pieniądze na zakup specjalistycznych gablot (z odpowiednimi zabezpieczeniami) do prezentowania broni.
Godziny oraz ceny biletów na www.mmw.pl
Galeria zdjęć
Wybrane szable (opisy)
- Szabla generała broni Władysława Andersa.
Władysław Anders (1892 - 1970). Naczelny Wódz Polskich Sił Zbrojnych, następca prezydenta RP na uchodźstwie w latach 1950–1954. W 1942 r. utworzona przez niego armia polska, licząca ponad 100 tys. osób przeszła z ZSRS na Bliski Wschód. Wraz z armią Andersa Rosję opuściły tysiące kobiet i dzieci. W maju 1944 r. oddziały 2. Korpusu Polskiego, dowodzonego przez gen. Andersa zdobyły Monte Cassino, otwierając aliantom drogę na Rzym.
- Szabla podpułkownika Stanisława Maczka.
Wygrawerowany napis „Kochanemu podpułkownikowi Stanisławowi Maczkowi w dniu nominacji oficerskiej, Grodno 1929.
Stanisław Maczek (1892–1994), bohater II wojny światowej, dowódca 1. Polskiej Dywizji Pancernej. Był legendą już za życia, uważano go za najlepszego dowódcę II wojny światowej, bowiem nie przegrał żadnej bitwy. Wsławił się walkami pod Falaise podczas inwazji sił alianckich w Normandii w 1944 roku i wyzwoleniem holenderskiej Bredy. Broniąc holenderskich i belgijskich miast zakazywał używania artylerii, co znacznie zminimalizowało zniszczenie infrastruktury oraz zmniejszyło straty wśród ludności cywilnej.
- Szabla podpułkownika Mariusza Zaruskiego, oficera kawalerii.
Mariusz Zaruski (1867 - 1941) – generał brygady Wojska Polskiego, uczestnik pierwszej wojny świtowej oraz dowódca w wojnie polsko-bolszewickiej 1920 roku. Podczas walk o Wilno wsławił się brawurowo dokonanym atakiem na dworzec kolejowy. Przede wszystkim jednak pionier polskiego żeglarstwa i wychowania morskiego oraz założyciel w 1909 roku Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego. Z zamiłowania fotograf, malarz (ukończył krakowską Akademię Sztuk Pięknych), poeta i prozaik.
- Szabla pułkownika Leona Strzeleckiego, polska szabla oficerska.
Obecnie na świecie zachowały się jedynie dwie szable tego wzoru, co czyni szablę wyjątkowym zabytkiem wśród znanych przykładów tego typu broni siecznej.
Leon Strzelecki - generał brygady Wojska Polskiego, uczestnik kampanii wrześniowej oraz obrony Warszawy.
Tu zobaczysz wystawę:
Źródło: materiały organizatorów
