Bartosz Chochołowski: Dlaczego dzieci jedzą śmieci?
Anna Poznańska: Dzieci jedzą śmieci, bo są tanie, łatwo dostępne, ładne, kolorowe bywają modne i dzieciom smakują. Jeszcze fajniej, jak na opakowaniu malec zobaczy podobiznę ulubionego bohatera, albo znajdzie naklejkę lub zabawkę do kolekcji. Atrakcyjność śmieciowego jedzenia manipuluje dziećmi, aby jadły, jadły i jadły, a rodzice kupowali i kupowali. Dziś, w lesie supermarketów, małe dziecko szybko zostaje przeprogramowane za pomocą reklam kierowanych do młodych mam oraz samych dzieci.
Twórcy reklam, swoimi umiejętnościami psychologicznymi, agresywnie kreują wyborami dzieci oraz dorosłych. Ładnie się ogląda, jak uśmiechnięta mama serwuje uśmiechniętym pociechom słodzone chrupki do mleka, ciastko udające kanapkę czy krem czekoladowy. Bo wszyscy dążymy do poczucia szczęścia i lubimy czuć się przyjemnie.
Dzieci również doświadczają stresu. Przedszkole czy szkoła bywa miejscem traumatyzującymi, a domy rodzinne nieczęsto są oazą spokoju. Nie jest już nowością wiedza o zajadaniu stresu również przez dzieci. Intensywny, syntetyczny smak sztucznego jedzenia jest przyjemniejszy od niewygodnych uczuć. Istnieje też dziwny zwyczaj nagradzania dziecka za posłuszeństwo cukierkami, lizakami czy ciastkami. Jest również zwyczaj dawania paczek pełnych tanich i bezwartościowych słodyczy od świętego Mikołaja, a to generuje przyjemne uczucia, wspomnienia, skojarzenia.
Brak czasu na przygotowanie wspólnych, rodzinnych posiłków również jest odpowiedzią na pytanie, dlaczego dzieci jedzą śmieci. Podobnie świętowanie urodzin w fast foodzie.
Skąd pomysł na taką książkę?
Bo dzieci to nie kosz na śmieci. Poza tym świadomie studiowałam na ASP ilustrację i projektowanie graficzne, aby dotrzeć do świadomości ludzi z trudnymi i nielubianymi sprawami. Kiedyś reklama była moją zawodową pasją. W rezultacie poczułam ogromną niezgodę, że reklama kierowana do dzieci może być niebezpieczna.
Chcę, by dzieci wyrosły na mądrych i zdrowych dorosłych cieszących się życiem. Niestety jedzenie często tylko udaje pożywienie. Bardzo lubię słowa Hipokratesa: „Niechaj pożywienie będzie lekarstwem, a lekarstwo pożywieniem”.
Dziś, żyjemy w dziwnych czasach, w których sztuczne jedzenie zawierające wiele chemicznych dodatków zamiast odżywiać i wzmacniać organizm, powoduje osłabienie i powolne zatruwanie.
Lukrecja, bohaterka mojej książki, dziwi się, dlaczego człowiek, będący najbardziej inteligentną istotą na ziemi, nie wie najważniejszego: co jeść, a by nie chorować i żyć zdrowo do końca życia. A może właśnie jedzenie jest powodem większości chorób? Dlaczego więc dorośli chętnie częstują dzieci kolorowymi truciznami?
Ten temat, zasługuje na wielką uwagę. Oczywiście nie bez wpływu na publikację jest to, że jestem mamą.
Mocną stroną publikacji jest merytoryka. Książka powstawała przy wsparciu specjalistów, lekarzy, dietetyków etc. Jednak trudno oderwać oczy od ilustracji. Nie można ich pomylić z obrazkami w innych książkach dla dzieci. Poza ilustrowaniem swoich książek co jeszcze robisz? Jak wykorzystujesz swój talent?
Cieszę się, że moje lustracje są inne i dziwne. Inaczej widocznie nie potrafię, a i lubię mój przedstawiony rysunkiem świat. A przygoda z lekarzami zaczęła się na studiach. W roku 2010 stworzyłam bloga, na którym przedstawiałam moje realizacje graficzne na ścianach w gabinetach stomatologicznych, które stworzyłam dla klientów – dentystów.
Blog nazwałam „Projektowanie dla Odważnych Lekarzy”. Następnie, w wolnym czasie, pod okiem profesora Tomasza Jury opracowałam projekt pierwszej książki „Dlaczego dorośli mają dziwne zęby?” Ilustracje wędrowały po Polsce z pokonkursową wystawą „Książka Dobrze zaprojektowana – zacznijmy od dzieci”. Następnie, gdy projekt książki zaprezentowałam na portalu crowdfundingowym „Polak Potrafi, bardzo szybko właśnie lekarzy otoczyli mnie wsparciem merytorycznym i finansowym.
Zebrałam fundusze na wydruk pierwszych dwóch tysięcy egzemplarzy książki. Kolejnym udanym projektem na portalu crowdfundingowej była realizacja książki „Dlaczego dzieci jedzą śmieci?”.
Otrzymałam wiele recenzji, że potrafię tematy ważne przedstawić i opisać w luźny, trochę szalony sposób. Tak prosto z mostu, a nie sztywnym, mądralińskim językiem.
Uwielbiam prowadzić warsztaty edukacyjno-plastyczne dla dzieci na podstawie moich książek.
Wtedy czytam dzieciom książkę na głos i prowadzimy badawczą dyskusję. Myślę, że to też jakiś mój talent. Poza tym bardzo lubię malować własną techniką obrazy na zamówienie.
Nie mogłaś się porozumieć z żadnym z wydawnictw, czy z założenia chciałaś samodzielnie wydawać swoje książki? Jak doszło do powstania wydawnictwa Kaszamanna?
Od początku planowałam wydać książkę samodzielnie. Ilustracje, tekst, skład do druku i kontakt z drukarnią, to moja codzienna praca. Pomocy udzieliła mi korektorka treści. Pasja sprawia, że małymi krokami uczyłam się, jak działa wydawnictwo, czym są numery ISBN itp. Postanowiłam sama, od początku do końca, samodzielnie wydać książkę i zająć się dystrybucją. Wystarczy oddać się realizacji marzeń i celom, wtedy wiedza dotycząca tego, jak to zrobić, sama się nasuwa. To ekscytujące.
Twoja książka „Dlaczego dorośli mają dziwne zęby?” jest… intrygująca. Mam wrażenie, że napisałaś i narysowałaś ją również pod kątem dorosłych. Czytając dzieciom zapewne zastanowią się nad swoim uzębieniem. Zresztą mi, dziwnozębnemu, trochę wstyd w ogóle rozmawiać o tym tytule…
Czyli masz „zazębiste” zęby. To naturalne ludzkie zjawisko. Choć Lukrecja w mojej książce ma prawo stwierdzić, że nie chce mieć zębów jak tata Krzysia. A słówko „zazębiste” towarzyszyło w promocji drugiego wydania tego tytułu i spodobało się dentystom pomagającym mi w realizacji i sfinansowaniu wydruku książki.
Stała się ona pomocą edukacyjną na wielu zajęciach przeprowadzonych w Polsce przez dentystów, higienistki stomatologiczne i nauczycieli w przedszkolach. Pierwsze wydanie w 2016 roku otrzymała nagrodę „Świat Przyjazny Dziecku” przyznaną przez Komitet Ochrony Praw Dziecka.
A skąd pomysł, aby dzieci edukować w temacie uzależnień? „Dlaczego uzależnienia są dziwne?” to – trzeba przyznać – oryginalna publikacja. Większość pozycji przestrzega dzieci i młodzież przed zażywaniem substancji psychoaktywnych, a Ty chcesz dzieciom powiedzieć o uzależnieniach dorosłych. Nie mam wątpliwości, że uzależnienie dorosłego ma olbrzymi wpływ na dziecko, jest ono ofiarą, nawet jeśli w domu nie dochodzi do przemocy. Jak ta książka pomaga dzieciom?
„Dlaczego uzależnienia są dziwne?” pokazuje, że warto samodzielnie myśleć, analizować, gdyż świat dorosłych nie zawsze prezentują dobry przykład. W plebiscycie na najbardziej popularną i wstydliwą chorobę świata, pierwsze miejsce zajmują uzależnienia! Bo nikt nie chce być uzależniony, a nawet nie chce wiedzieć, że już jest. A tak naprawdę chodzi o brak miłości do samego siebie, bo jej brak powoduje autodestrukcję. Na to, by nie czuć niewygodnych uczuć, jest wiele sposobów.
Moja nowa książka prezentuje szeroki wachlarz uzależnień. Lubię fragment „uzależniony umysł boi się życia! Wolny umysł cieszy się życiem!” A dzieci muszą wiedzieć, że są uczucia przyjemne i nieprzyjemne. Te niezaopiekowane, zignorowane uczucia, w przyszłości owocują traumami. Tą książką kieruję strumień światła w przyczyny uzależnień. Nadeszła pora, by wyjąć trupa z szafy i spojrzeć mu prosto w oczy.
Generatorem traum i niewygodnych uczuć jest również system edukacji. Szkoła jest wylęgarnią nieszczęśliwych osób uciekających w toksyczną miłość, czyli uzależnienie. W każdej rodzinie jest przynajmniej jedna osoba od czegoś uzależniona, najczęściej od alkoholu. Tymi osobami są również nauczyciele.
Po przeprowadzce do Wrocławia oddałam się tematowi uzależnień. W tym czasie wybuchła epidemia Covid i przez lockdown nie mogłam zawodowo pracować. Mimo moich wcześniejszym sukcesów w crowdfundingu, ta publikacja nie została zrealizowana w papierowej wersji, choć zebrałam finanse na wydruk. Jednak przez niepewną wówczas sytuację ekonomiczną zdecydowałam zwrócić sponsorom pieniądze i nie drukować książki „Dlaczego uzależnienia są dziwne?”.
Nakład wymaga magazynowania i większego wysiłku promocji, a w momencie, gdy uwagą ludzi zawładnęły informacje o pandemii, byłoby to trudne. Obecnie publikacja „Dlaczego uzależnienia są dziwne?” jest w formie e-booka i niebawem ruszę z autorskimi, edukacyjno-plastycznymi warsztatami dla dzieci w oparciu o tę książkę.
