Pomorskie, Uniwersyteckie... Oto 10 mostowych inwestycji w Mieście Stu Mostów (2019-2025)

Prawie wszystkie (więcej niż 110) w stolicy Dolnego Śląska ma pod opieką Zarząd Dróg i Utrzymania Miasta we Wrocławiu, ale są wyjątki. Najdłuższym mostem w mieście, czyli Rędzińskim, jednocześnie jednym z najdłuższych w Polsce, zawiaduje krajowa Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad.

GDDKiA była inwestorem Rędzińskiego, wybudowanego jako odcinek Autostradowej Obwodnicy Wrocławia i otwartego wraz z nią w 2011 roku. Ten autostradowy most był wówczas rekordzistą w kilku kategoriach np. w długości wraz z estakadami – 1,7 kilometra (0,6 km nad wodą) – czy wysokości pylonu sięgającego 122 metrów.

Oto 10 mostowych inwestycji z lat 2019-2025 we Wrocławiu

Do zestawienia 10 mostowych inwestycji z lat 2019-2025 wybraliśmy tylko te prowadzone przez jednostki miejskie, przy czym przyjmujemy słownikową definicję, według której most to konstrukcja nadwodna łącząca brzegi rzeki, jeziora, zatoki itp., umożliwiająca przedostanie się na drugi brzeg. Branżowe klasyfikacje bywają nieco inne.

Mosty Uniwersyteckie

• Inwestycja: remont
• Data: 2024-2025
• Koszt: 14,7 miliona złotych
• Łączy: Stare Miasto i Nadodrze (nad Odrą)

Remont zaczął się na początku czerwca 2024 roku i był zaplanowany na półtora roku. Termin zakończenia był zagrożony, ponieważ prace przerwał podwyższony poziom Odry w czasie ryzyka powodziowego. Ostatecznie wykonawcom udało się nadrobić zaległości. Dodatkowe prace, które musieli wykonać, podniosły koszt inwestycji z 11,5 do 14,7 miliona złotych.

Pracowaliśmy głównie pod konstrukcją przeprawy, poprawiając stan zabezpieczeń antykorozyjnych, wykonując konserwację podpór, czyszczenie i antykorozję elementów z kamienia, a także stali oraz regulację łożysk. Dla mieszkańców najbardziej widoczna zmiana zaszła w części chodnikowej. Stare, lastrikowe płytki na wspólnym ciągu pieszo-rowerowym zostały zastąpione granitowym traktem pieszym i bitumiczną ścieżką rowerową.

Ewa Mazur z Zarządu Dróg i Utrzymania Miasta we Wrocławiu

Oprócz tego podniesiono balustrady, naprawiono podpory i inne elementy obiektu. Nowa jest również iluminacja. — Teraz są to urządzenia zupełnie nowej generacji z możliwością zdalnego sterowania i wyboru koloru — informuje Ewa Mazur z Zarządu Dróg i Utrzymania Miasta we Wrocławiu. — Zamontowaliśmy prawie 180 lamp ledowych — dodaje.

Most Na Wilczym Kącie

• Inwestycja: budowa
• Data: 2020-2023
• Łączy: dwa brzegi Oławy

Przed otwarciem AWW pod koniec 2023 roku, aby dostać się na Wielką Wyspę w godzinach dziennych, trzeba było często jechać w długim sznurze aut i przeprawić się przez most i plac Grunwaldzki, a dalej przez most Zwierzyniecki lub Szczytnicki.

Teraz kierowcy mają alternatywną trasę AWW, na której są dwa kluczowe dla tej inwestycji mosty: Na Wilczym Kącie nad Oławą i Olimpijskim nad Odrą.

Trasa zaplanowana jeszcze przez przedwojennych gospodarzy miasta wiedzie przez bardzo urokliwe tereny. Jest z niej widok na Oławę i jej rozlewisko, na Odrę i wały wzdłuż niej, na park Wschodni, las Rakowiecki. Te tereny są skomunikowane z aleją, można do nich zejść lub zjechać rowerem.

prezydent Jacek Sutryk

Z mostu Na Wilczym Kącie, o długości 350 metrów, rozlega się widok na rozlewisko Oławy w sąsiedztwie lasu Rakowieckiego. Jego imię może nieco dziwić, ale to nawiązanie do historycznej nazwy obszaru między Krakowską a rzeką Oławą.

Most Olimpijski

• Inwestycja: budowa
• Data: 2020-2023
• Łączy: Przedmieście Oławskie z Wielką Wyspą (nad Odrą)

To drugi, licząc od południa, nowy most na trasie Alei Wielkiej Wyspy. Jest dwa razy dłuższy (700 metrów) od Na Wilczym Kącie. Taki wymiar plasuje go w czołówce najdłuższych przepraw w mieście. Dla porównania jest:

• 6 razy dłuższy od Grunwaldzkiego,
• o 25 procent krótszy od Milenijnego.

Wybrane dane techniczne i budowlane:

• 14 podpór,
• 800 pali wzmacniających grunt pod konstrukcją,
• 2100 ton stali zużytej do budowy,
• 15500 metrów sześciennych betonu.

Za konstrukcyjną ciekawostkę dla nie-specjalistów można uznać to, że w środku jest niejako pusty. Elementy ustroju nośnego układają się w pewnego rodzaju korytarz.

Pustą przestrzeń można wykorzystać do komunikacji przy przeglądach technicznych lub do przeciągnięcia kabli. Sprężone przekroje skrzynkowe umożliwiają budowę mostów o większych rozpiętościach. To bardzo efektywne i powszechnie stosowane rozwiązanie.

prof. dr hab. inż. Jan Bień z Katedry Dróg, Mostów, Kolei i Lotnisk Politechniki Wrocławskiej

Więcej o konstrukcji przeprawy napisaliśmy w trakcie budowy obiektu: „Zbliżają się próby obciążeniowe Olimpijskiego w ciągu AWW. Co ciekawe, most w środku jest pusty”.

Przy mostach Olimpijskim i Na Wilczym Kącie nie wyodrębniamy kosztów ich budowy, bowiem były one częścią Alei Wielkiej Wyspy. Koszt całkowity tej inwestycji to ponad 314 mln zł.

Mosty Chrobrego

• Inwestycja: budowa
• Data: 2022-2023
• Koszt: 85,5 miliona złotych
• Łączą: Sępolno i Swojczyce (nad kanałami Odry)

Wrocław potrzebował większych i silniejszych od starych, nieużywanych mostów Chrobrego, żeby jednocześnie mogły jeździć po nich tramwaje (w przyszłości, na trasie na Swojczyce), autobusy, samochody, rowery oraz – w razie konieczności – pojazdy wojskowe. Nowe są o 2,8 m dłuższe i o około 15 m szersze. Różnica maksymalnego obciążenia to aż 25 ton.

Efekt finalny jest bardzo dobry. Mieszkańcy odczują go tak naprawdę, kiedy zbudujemy tramwaj. Wtedy dopiero okaże się, jak bardzo potrzebne są te mosty.

Krzysztof Świercz z Wrocławskich Inwestycji

Więcej na naszym portalu w tekście: „Wrocław się zmienia. Tak budowali nowe mosty Chrobrego [ZDJĘCIA]”.

Mosty Pomorskie

• Inwestycja: przebudowa
• Data: 2020-2023
• Koszt: 74 milionów złotych
• Łączą: Stare Miasto, Kępę Mieszczańską i Nadodrze (nad Odrą)

Remont generalny, rozpoczęty w 2020 i zakończony w 2023 roku, przeszły wszystkie mosty Pomorskie: południowy, środkowy i północy. Oficjalnie są trzy, ale de facto środkowy składa się z dwóch części, więc w zasadzie powinniśmy mówić o czterech.

Wschodnia część mostu środkowego jest najstarsza. Pochodzi z 1885 roku. Młodsza, zachodnia, z roku 1930. Z tego samego roku jest most północny. Południowy został wybudowany w pierwszej dekadzie dwudziestego wieku.

Jest to perełka. Wyrażam uznanie dla tych, którzy byli zaangażowani w remont. Zadanie udało się zakończyć w terminie z umowy podstawowej, a nawet wcześniej. Termin nigdy nie był przesuwany i aneksowany, co jest dużym osiągnięciem, bo aspekt techniczny był bardzo skomplikowany, a dodatkowo dochodził aspekt konserwatorski, czyli zabytkowy.

kierownik z Wrocławskich Inwestycji, Wojciech Kaim

Zakres inwestycji obejmował m.in. modernizację konstrukcji mostów, przełożenie rury ciepłowniczej pod dno rzeki, renowację i odtworzenie ich detali architektonicznych, odrestaurowanie pawilonów zwanych strażnicami. Pojawiły się nowości, takie tak torowisko tramwajowe, nawierzchnia jezdni i drogi rowerowej, przystanki wiedeńskie.

Więcej o tej inwestycji pisaliśmy w tekstach:

• „Tajemnice mostu Pomorskiego. Rozmawiamy z człowiekiem, którego zespół nadał mostowi urodę podczas remontu kapitalnego”;
• „Galeria zdjęć detali i ozdób mostu Pomorskiego Południowego. Na kilka dni przed otwarciem całej przeprawy”;
• „Po raz pierwszy od początku remontu tramwaje przejechały mostami Pomorskimi. Kiedy przewiozą pasażerów?”.

Most Nad Widawą

• Inwestycja: budowa (trwa)
• Data: 2024-2025
• Koszt: 6,1 miliona złotych (szacowany)
• Łączy: gminy Wrocław i Oborniki Śląskie (nad Widawą)

WI

Obiekt dla pieszych i rowerzystów (40 metrów długości nad wodą) powstaje w lesie Rędzińskim, blisko ujścia Widawy do Odry. Po otwarciu, zaplanowanym na jesień 2025 roku, ma być kluczową częścią Odrzańskiej Trasy Rowerowej nazywanej Via Regia. 

Most Między Muchoborami

• Inwestycja: budowa
• Data: 2022-2024
• Koszt: 3,8 miliona złotych
• Łączą: Muchobór Mały i Muchobór Wielki (nad Ślęzą)

To także most (dla rowerzystów i pieszych) nazywany kładką. Połączył dwa osiedla, jednocześnie dwie ulice: Trawową i Francuską. Pomysł budowy obiektu wyszedł przed laty od mieszkańców, którzy próbowali przez WBO, ale projekt był zbyt drogi. Ostatecznie realizację powierzono Wrocławskim Inwestycjom.

Nie tylko usprawni komunikację pomiędzy oboma Muchoborami i umożliwi dostęp do terenów rekreacyjnych nad rzeką oraz do ogródków działkowych, ale w przyszłości połączy się planowanymi drogami rowerowymi z już istniejącymi, tworząc nowy korytarz, co będzie kluczowe dla tego rejonu Wrocławia, w tym dla mieszkańców Oporowa.

przewodniczący zarządu osiedla Muchobór Wielki, Bartłomiej Tylkowski, w wypowiedzi z lipca 2023

Aktualne trwa remont drogi dojazdowej na most od ul. Trawowej. Od Francuskiej jest.

Most Świętej Klary

• Inwestycja: remont
• Data: 2022-2023
• Koszt: 1,3 miliona złotych
• Łączy: Wyspę Słodową i Bielarską (nad Odrą)

Według informacji ZDiUM-u we Wrocławiu jest tylko jeden wciąż używany most pochodzący z XVIII wieku – Świętej Klary z 1799 roku. Oczywiście jest to most najstarszy i jeden z niewielu o balustradach i nawierzchni drewnianej.

"Seniorka" Klara została otwarta po gruntownym remoncie na początku 2023 roku. — Konstrukcja została zachowana w pierwotnym kształcie. Pomost oraz balustrady o długości odbudowano z drewna dębowego. Odtworzono również dojazdy do przyczółków z kostki granitowej — informowała wtedy Ewa Mazur z Zarządu Dróg i Utrzymania Miasta we Wrocławiu. O całym zakresie prac przeczytacie w tekście ze stycznia 2023.

Kim była patronka najstarszego w Mieście Stu Mostów? Zakonnicą, która w klasztorze spędziła 42 lata, oddając się wyczerpującym postom, umartwieniom i czuwaniom. Surowe życie doprowadziło do śmierci w sierpniu 1253 roku.

Zanim wstąpiła do zakonu, wsłuchiwała się w nauki Jana Bernardone – przyszłego św. Franciszka z Asyżu. Ona także przyszła na świat w Asyżu, w domu pana z rycerskiego rodu. Jej imię w języku łacińskim oznacza jasną, czystą i sławną.

Most Świętego Antoniego

• Inwestycja: rekonstrukcja
• Data: 2023-2024
• Koszt: 2,5 miliona złotych
• Łączy: Stare Miasto i Szczepin (nad fosą)

„Jest nowy, ale wygląda prawie jak poprzedni. Różnica tkwi pod wodą” – napisaliśmy w tekście o moście Świętego Antoniego opublikowanym w dniu Świętego Walentego. 14 lutego 2024 roku na drewnianym moście, który w dzisiejszych czasach może dostać tytuł najbardziej instagramowego, dyżur miał nasz fotograf. Z jego usług skorzystali przechodnie.

Przypomnijmy, że most trzeba było odbudować po tym, jak runął na niego konar w czerwcu 2022 roku.

Zniszczona przez konar drzewa Kładka św. Antoniego zniknęła znad fosy miejskiej jesienią 2023 roku. W jej miejscu jest nowa, zbudowana na wzór poprzedniej. Zamontowanie kopii łatwe nie było ze względu na prace fundamentowe konieczne do przeprowadzenia w wodzie. Drewniane elementy są podtrzymywane przez betonową konstrukcję ze wspornikami. To zasadnicza różnica pomiędzy obecną a poprzednią wersją.

Most Zwierzyniecki

• Inwestycja: remont
• Data: 2021-2024
• Koszt: 9,5 miliona złotych
• Łączy: Plac Grunwaldzki i Wielką Wyspę (nad Odrą)

Dla oczu najważniejszą zmianą jest barwa kratownicy, która teraz jest zielona. Odcieniem pruskiej zieleni wraca do swoich początków. Otwarcie Zwierzynieckiego, zaprojektowanego przez znakomitych architektów Richarda Plüddemanna i Karla Klimma, miało miejsce w 1897 roku. W roku zakończenia budowy był właśnie szarozielony.

W XX wieku Zwierzyniecki zmieniał kolor kilka razy, aż przed kolejnym stuleciem przyjął odcień żółty – na 33 lata.

Rewitalizację przeszły nie tylko elementy stalowe, ale też kamienne – z czerwonego piaskowca. Przede wszystkim odnowiono balustrady i secesyjne pylony w formie wież. Nowe są chodniki ułożone z płyt granitowych.

Więcej o modernizacji w tekście „Cud nad Odrą!? Skończył się remont mostu Zwierzynieckiego. Odmłodzonego 127-latka pokazujemy na zdjęciach”.

Dalej Trzebnickie, Grunwaldzki i inne

Zwierzyniecki zamyka nasz przegląd inwestycji mostowych wybranych z lat 2019-2025 i otwiera pytanie: Co dalej? Możliwe, że jeszcze w tym roku, gdy dokumentacja projektowa będzie kompletna, ogłoszony zostanie przetarg na następne prace budowlane na moście Zwierzynieckim. Tym razem chodzi o naprawę płyty pomostowej, na której opiera się jezdnia i torowisko.

Na remont czekają inne mosty, takie jak:

• Trzebnickie (niedługo powinno skończyć się projektowanie),
• Grunwaldzki (projekt jest po uzgodnieniach z konserwatorem zabytków),
• Oławski (trwa projektowanie),
• Sikorskiego (trwa projektowanie),
• Osobowicki (projekt gotowy, ale najpierw musi być remont Trzebnickich).