Najważniejsze informacje (kliknij, aby przejść)
- Najważniejsze informacje:
- Porównanie przedwojennego i obecnego mostu Grunwaldzkiego
- Jak most Grunwaldzki stracił kopuły?
- Powojenny remont - most niższy o pięć metrów
- Co jeszcze zmieni remont mostu Grunwaldzkiego?
- Most Grunwaldzki zachwycał 100 lat temu, zachwyca do dziś
- Przypominamy: most w lipcu 2025 będzie zamknięty dla tramwajów z powodu awarii MPWiK
Najważniejsze informacje:
- Most Grunwaldzki musi przejść gruntowny remont przede wszystkim ze względów technicznych.
- Data rozpoczęcia remontu nie jest znana, może to być rok 2027.
- Powstał projekt remontu, który m.in. zakłada odtworzenie kopuł oraz detali, które zdobiły most do 1945 roku.
- Projekt remontu jest uzgodniony z konserwatorem zabytków.
- Planowane w lipcu 2025 zamknięcie mostu dla tramwajów, o którym niedawno pisaliśmy, nie ma nic wspólnego z tym remontem - to MPWiK będzie naprawiać wodociąg.
Każdy konserwator zgodzi się jednak z twierdzeniem, że praca z ikoną architektury może być doświadczeniem niezapomnianym. Takim wyjątkowym wydarzeniem w powojennych dziejach Wrocławia będzie niewątpliwie remont połączony z rewaloryzacją oraz konserwacją mostu Grunwaldzkiego, który niezaprzeczalnie obok Ratusza, czy Hali Stulecia zaliczany jest do ikon architektury Wrocławia.Dolnośląski Wojewódzki Konserwator Zabytków
Porównanie przedwojennego i obecnego mostu Grunwaldzkiego
Projekt przewiduje odtworzenie kopuł (wieżyczek) na pylonach. Bryła potężnych 25-metrowych pylonów połączonych murowanymi sklepieniami ma wyglądać tak, jak za czasów, gdy Grunwaldzki nosił nazwę Kaiserbrücke, czyli most Cesarski. Będzie bardziej przypominać obiekt zaprojektowany przez R. Weyraucha i M. Mayera.
Jak most Grunwaldzki stracił kopuły?
Wieżyce padły ofiarą wojny, gdy Niemcy bronili Wrocławia. Sam most, jego konstrukcja, również bardzo ucierpiały. Powojenny remont przywrócił funkcjonalność przeprawy, jednak już nie zdobienia i kopuły, które nie mają znaczenia inżynieryjnego.
Konserwator zabytków podkreśla, że most przechodził od 1945 roku kilka remontów, w tym największy w latach 40., który przywrócił go do użytkowania, jednak "żaden z nich nie zakładał próby przywrócenia go do pierwotnej świetności i rekonstrukcji utraconych w okresie II Wojny Światowej elementów wystroju architektonicznego. Takie zadanie będzie dla nas wyzwaniem w najbliższych latach, a pierwszy krok, w postaci wydania pozwolenia konserwatorskiego, został już wykonany."
A most do 1945 roku był bogato zdobiony. Jak pisze w swoim opracowaniu "Tajemnica tablic pamiątkowych mostu Grunwaldzkiego we Wrocławiu" dr inż. Józef Rabiega z Politechniki Wrocławskiej, "(...)na frontowych ścianach pylonów umieszczono rzeźby: cesarskie orły, herby Wrocławia, herby Hohenzollernów oraz wykończenia krawędzi w postaci stylizowanych orłów. Środki sklepień łączących wieże pylonów wieńczyły trójkątne nadbudowy, pod którymi znalazły się cesarskie korony oraz napisy KAISER-BRÜCKE, widoczne od strony obu wjazdów na most".
Zobacz w galerii archiwalne i współczesne zdjęcia mostu Grunwaldzkiego:
Powojenny remont - most niższy o pięć metrów
W czasie powojennej odbudowy elementy nośne obiektu przywrócono do stanu sprzed zniszczenia, natomiast wystrój architektoniczny niemal całkowicie odmieniono, obniżając wieże pylonów o około 5 m i likwidując trójkątne nadbudowy na środkach łukowych sklepień. Płaskorzeźby przedstawiające śląskie orły i insygnia cesarskie całkowicie skuto, zlikwidowano też niemieckie napisy z nazwą mostu, pozostawiając jedynie rzeźbiony herb Wrocławia na każdym z pylonów.Józef Rabiega, Tajemnica tablic pamiątkowych mostu Grunwaldzkiego we Wrocławiu
Wrocławski inżynier podkreśla, że zmiany te znacznie zubożyły pierwotną koncepcję architektoniczną obiektu i zniekształciły jego charakterystyczną sylwetkę. Dodaje, że przywrócenie dawnego wyglądu byłoby korzystne nie tylko ze względów estetycznych, ale i historycznych.
Ekspertyzy techniczne mostu potwierdziły informacje, że "odtworzenie zwieńczeń może korzystnie wpłynąć na wytężenie elementów konstrukcyjnych podpór mostu, osłaniając je też przed wodą opadową".
Co jeszcze zmieni remont mostu Grunwaldzkiego?
Odtworzenie kopuł przykuwa największą uwagę, byłoby najbardziej spektakularnym elementem remontu, ale konserwator zwraca uwagę również na inne historyczne elementy, które powinny się pojawić:
- zrekonstruowane latarnie,
- zrekonstruowane nawierzchnie,
- zrekonstruowane płaskorzeźby oraz wiele innych detali,
- przywrócenie pierwotnej kolorystyki mostu (o ile próba jej ustalenia zakończy się powodzeniem).
Natomiast inżynierów absorbuje inny aspekt remontu, który będzie miał wpływ na walory użytkowe przeprawy:
- wzmocnienie konstrukcji, aby można było poprawić nośność przeprawy do 40 ton.
Most Grunwaldzki zachwycał 100 lat temu, zachwyca do dziś
To, że most Grunwaldzki jest bezcenny, intuicyjnie wie każdy z nas, choć nie każdy potrafi sprecyzować, dlaczego. Bardzo trafnie określa to pracownik naukowy naszej Politechniki.
Wyróżnia się on obecnie nie mniej niż wyróżniał się spośród mostów budowanych 100 lat temu. Od dawna budzi podziw specjalistów w dziedzinie mostownictwa w Polsce i na świecie, stanowiąc dziedzictwo techniki naszego kraju i całego świata. W tym kontekście wartość historyczna mostu Grunwaldzkiego, jako potwierdzenia stopnia zaawansowania techniki na początku XX wieku, będzie z czasem tylko wzrastać. Nadzwyczajna uwaga, jaką poświęca się temu obiektowi na tle innych mostów, jest zrozumiała, głównie z racji jego niespotykanej konstrukcji nośnej z pasmami z płasko ułożonych blach, ale także ze względu na jego walory estetyczne.Józef Rabiega, Tajemnica tablic pamiątkowych mostu Grunwaldzkiego we Wrocławiu
Przypominamy: most w lipcu 2025 będzie zamknięty dla tramwajów z powodu awarii MPWiK
W nocy z 12 na 13 lipca 2025 przestaną kursować przez most Grunwaldzki tramwaje. Pojawi się ciężki sprzęt, który rozbierze m.in. torowisko. To jednak nie początek remontu mostu, o którym piszemy w tym tekście - to MPWiK naprawiać będzie magistralę. Ruch tramwajowy wróci na most prawdopodobnie pod koniec sierpnia. Więcej o tym przedsięwzięciu przeczytasz tutaj:
