10 inwestycji, które mocno zmieniły oblicze Wrocławia w latach 2019-2025 | PRZEGLĄD

Od lat inwestujemy w to, by wrocławianom żyło się i mieszkało lepiej. Poprawiamy jakość wrocławskich ulic, robiąc to kompleksowo. Z jednej strony duże modernizacje, takie jak na ul. Pomorskiej, Powstańców Śląskich, skrzyżowaniu ul. Pomorskiej i Dubois. Z drugiej podnoszenie standardu nawierzchni, jak w programie Wrocław na Dobrej Drodze, który w tym roku już na starcie miał rekordowy budżet i liczbę ulic do remontu. To zarówno ogromne inwestycje, takie jak TAT na Nowy Dwór, tramwaj na Popowice czy trasa autobusowa na Jagodno. Ale to też codzienna praca ekip drogowych, które łatają ubytki i usprawniają przejazdy. To Torywolucja, modernizacja kamienic i podwórek, rozszczelnianie nawierzchni i odbetonowywanie miasta.

Jacek Sutryk, prezydent Wrocławia

W tym artykule wybraliśmy 10 ważnych dla Wrocławia inwestycji/programów, które zmieniły oblicze miasta. 

wroclaw.pl

Budowa Alei Wielkiej Wyspy – AWW

Dwa mosty, dwa wiadukty i 3,5 km nowej drogi – Aleja Wielkiej Wyspy, czyli trasa łącząca Armii Krajowej i Krakowską z Paderewskiego i Mickiewicza, to jedna z największych drogowych inwestycji w historii Wrocławia. Po jej otwarciu pod koniec 2023 roku (najpierw dla kierowców, później dla rowerzystów), zmieniła komunikacyjnie wschodnią część miasta:

• szybszy dojazd z południa np. do zoo, stadionu Olimpijskiego, Hali Stulecia;
• dojazd na Biskupin i Sępolno z Tarnogaju i Przedmieścia Oławskiego z ominięciem centrum miasta (wcześniej kierowcy mieli tylko jedną opcję – przez mosty Grunwaldzki i Zwierzyniecki);
• mieszkańcy osiedli Biskupin-Sępolno-Dąbie-Bartoszowice i Zacisze-Zalesie-Szczytniki zyskali nową możliwość wyjazdu z Wielkiej Wyspy (przedtem jeździli przez mosty Zwierzyniecki i Szczytnicki),
• rowerzyści dostali trasę łączącą Wielką Wyspę z resztą Wrocławia.

Galeria zdjęć

— To jedna z największych i najdroższych inwestycji komunikacyjnych w powojennej historii Wrocławia — mówił podczas otwarcia trasy prezydent Jacek Sutryk. — Trasa zaplanowana jeszcze przez przedwojennych gospodarzy miasta wiedzie przez bardzo urokliwe tereny. Jest z niej widok na Oławę i jej rozlewisko, na Odrę i wały wzdłuż niej, na park Wschodni, las Rakowiecki. Te tereny są skomunikowane z aleją, można do niech zejść lub zjechać rowerem.

wroclaw.pl

Rozpoczęta w 2020 roku budowa kosztowała ponad 314 mln zł i była w znacznej mierze dofinansowana z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 - Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych. Więcej o tej inwestycji w tekście: „Twój PIT zmienia Wrocław: wielka aleja na miarę Wielkiej Wyspy”.

Budowa ul. 11 Listopada i remont Kosmonautów

Wybudowanie ulicy 11 Listopada (pomiędzy Kosmonautów a Brzezińskiego) i przebudowa ul. Kosmonautów (wraz z położeniem nowego torowiska tramwajowego) to inwestycje, które zamknęły obwodnicę Leśnicy pod koniec 2023 roku.

Trasa ta pozwala na ominięcie historycznego centrum osiedla Leśnica. Poza tym ułatwia komunikację w zachodniej części miasta głównie za sprawą wiaduktu nad torami kolejowymi, dzięki któremu kierowcy i pasażerowie w autobusach MPK nie muszą stać przed zamkniętymi rogatkami kolejowymi.

Jacek Sutryk, prezydent Wrocławia

wroclaw.pl

Te dwa zadania, które kosztowały łącznie ponad 200 milionów złotych, mają duże znaczenie także osób korzystających ze szpitala na Fieldorfa oraz pacjentów i pracowników budowanego szpitala onkologicznego, który zastąpi starą placówkę na Hirszfelda. Kolejną korzyścią jest dodatkowa opcja dojazdu do wrocławskiego lotniska.

Budowę obwodnicy Leśnicy dofinansowała Unia Europejska kwotą 134 mln zł. Więcej o tej inwestycji na naszym portalu m.in. w tekście „Przejechaliśmy całą obwodnicę Leśnicy. Robi wrażenie”.

hektor

Budowa Trasy Autobusowo-Tramwajowej (TAT) na Nowy Dwór

Dzięki zakończonej we wrześniu 2023 roku inwestycji Nowy Dwór i centrum Wrocławia są połączone wydzieloną trasą, po której jeżdżą tylko tramwaje i autobusy. TAT biegnie na długości 7 kilometrów od placu Orląt Lwowskich wzdłuż ulicy Marachijskiej, następnie obok ulicy Robotniczej do ulicy Strzegomskiej i przez ulicę Rogowską do pętli na Nowym Dworze.

Galeria zdjęć

Pasażerowie jeżdżący trasą korzystają z 37 przystanków – nowych lub zmodernizowanych. TAT to także 6,6 kilometra dróg rowerowych i tysiące posadzonych roślin. Jej budowa trwała 4 lata i pochłonęła 386 milionów złotych (z dofinansowaniem UE kwotą 182,2 mln zł).

Najpierw był plac Orląt Lwowskich i pierwszy odcinek wzdłuż ulicy Robotniczej. Później budowa 183-metrowego wiaduktu nad torami kolejowymi oraz prace na ul. Strzegomskiej. Wreszcie inwestycja dotarła do Nowego Dworu – tory pojawiły się na ul. Rogowskiej i poprowadziły do pętli przy stacji kolejowej Wrocław Nowy Dwór.

Test

Remonty torowisk tramwajowych (Torywolucja)

Najdroższą inwestycją w tegorocznej odsłonie Torywolucji jest wymiana torów, sieci trakcyjnej i zazielenienie torowiska (i inne zadania składowe) na Kosmonautów za 17,4 miliona złotych. Inne remonty zakończone w 2025:

• wymiana rozjazdów na skrzyżowaniu Pomorskiej z Dubois – 5,3 mln zł,
• wymiana rozjazdów i przebudowa sieci przy pl. Powstańców Wielkopolskich i zajezdni Ołbin – 10 mln zł,
• modernizacja torowisk na Podwalu i ul. Piotra Skargi – 6,5 mln zł,
• prace przy skrzyżowaniu ul. Oławskiej i Podwala – 2 mln zł.

Galeria zdjęć

Program nazwany Torywolucją rozpoczął się 2020 roku, kiedy MPK Wrocław przejęło od ZDiUM-u Wrocław zarządzanie torowiskami. Dzięki wielkim i małym remontom po Wrocławiu jeździ się tramwajami szybciej i płynniej, o czym świadczy m.in. malejąca liczba wypadania tramwajów z torów.

Od 2019 roku liczba wykolejeń spadła czterokrotnie. Startowaliśmy z poziomu 120-130 wykolejeń w ciągu roku. W 2024 było ich już tylko 16.

rzecznik MPK Wrocław, Daniel Misiek

wroclaw.pl

Najważniejsze zadania Torywolucji z poprzednich lat:

• remont torowiska na ul. Olszewskiego (od ul. Wróblewskiego do pętli Biskupin);
• wymiana rozjazdów w węźle przy zajezdni Borek;
• przebudowa węzła tramwajowego na skrzyżowaniu Piłsudskiego, Kołłątaja i Peronowej;
• prace w rejonie ul. Świdnickiej i Piłsudskiego z modernizacją torowiska na Powstańców Śląskich;
• przebudowa pl. Kościuszki;
• remont torowiska na pl. Jana Pawła II;
• remont torowiska na skrzyżowaniu Oławskiej, Piotra Skargi i bł. Czesława (potocznie pl. Dominikański);
• remont torowiska wzdłuż ulicy Złotoryjskiej i Śrubowej – łącznika Legnickiej z Robotniczą;
• remont torowiska na Żmigrodzkiej;
• remonty torowiska na Hallera.

Więcej w tekście „440 milionów w torach czyli Torywolucja we Wrocławiu. Podsumowanie inwestycji”. 

Budowa trasy autobusowej na Jagodno

5/05/25 – tego dnia autobusy miejskie wyjechały na nową trasę wzdłuż ul. Buforowej i Bardzkiej. Na pokładzie spotkaliśmy wtedy przede wszystkim pasażerów z Jagodna i Wojszyc. Sprawozdanie z inauguracji przypominamy tutaj. — Wydzielona trasa nie tylko tu, ale również na ulicy Hubskiej sprawia, że autobusy z Jagodna do centrum dojadą w 13-18 minut — skomentowała wiceprezydent Wrocławia, Renata Granowska.

Marek Księżarek

Zadanie dofinansowanie z programu Polski Ład – wartość promesy 48,2 mln zł.

Test

Galeria zdjęć

Zakończenie inwestycji ściśle związane było ze zmianą rozkładów. Z nowej pętli przy Kajdasza – o nazwie Jagodno P+R – odjeżdżają autobusy N, 110, 145, 148, 310 i nocne 255. Największą nowością jest linia N, która wozi pasażerów z Jagodna przez dworzec główny i Kromera na Psie Pole, a także linia 148 kursująca przez Świebodzki i Nowy Dwór na Leśnicę.

Otwarcie trasy dla autobusów wzdłuż ulicy Buforowej spowodowało uwolnienie jednego pasa jezdni, który wcześniej był zarezerwowany dla autobusów. 

Do autobusów na tym wydzielonym korytarzu wkrótce dołączą tramwaje. Rozstrzygnęliśmy przetarg.

Renata Granowska, wiceprezydent Wrocławia

Chodzi o przetarg na projekt położenia torowiska, dzięki czemu nowa trasa z autobusowej stanie się autobusowo-tramwajową (TAT) – tak jak w przypadku Nowego Dworu. Sama Buforowa będzie natomiast na całej długości poszerzona do 4 pasów z dodatkowymi pasami przy skrzyżowaniach i drogami pomocniczymi. Dokumentacja projektowa tego zadania inwestycyjnego powinna być gotowa pod koniec 2026 roku.

Tramwaj na Jagodno i przebudowa Buforowej to inwestycja z Pakietu dla Południa, o którym ostatnio informowaliśmy w tekście „Pakiet dla Południa nabiera rumieńców. Co się dzieje, na jakim etapie są inwestycje?”.

Przebudowa ulicy i mostów Pomorskich

Przebudowa ulicy Pomorskiej była wielkim przedsięwzięciem polegającym na wymianie dziewiętnastowiecznych instalacji, wybudowaniu nowej drogi, torowiska wraz z całą infrastrukturą tramwajową, przystanków, chodników, dróg rowerowych, oświetlenia. Zadanie objęło ulicę Pomorską i część placu Staszica – odcinek od Dubois do wiaduktu nad ulicą Reymonta. Prace zakończyły się w 2024 roku i kosztowały 82,5 miliona złotych (z dofinansowaniem z Polskiego Ładu kwotą 78,3 mln zł).

Część pieniędzy poszła na nowinkę technologiczną – po raz pierwszy położono w mieście beton jamisty, zwany również porowatym, czyli taki, który przepuszcza wodę.

Najtrudniejszą częścią była przebudowa starych sieci podziemnych. Tego wrocławianie nie widzą, w przeciwieństwie do:

• nowych jezdni, torowiska, chodników;
• dróg rowerowych, które połączą się z budowanymi wzdłuż ulicy Dubois;
• przystanków;
• zamontowanego oświetlenia;
• przejść dla pieszych;
• posadzonych drzew i innych roślin.

wroclaw.pl

Galeria zdjęć

Test

Remont generalny, rozpoczęty w 2020 i zakończony w 2023 roku, przeszły wszystkie mosty Pomorskie: południowy, środkowy i północy. Oficjalnie są trzy, ale de facto środkowy składa się z dwóch części, więc w zasadzie powinniśmy mówić o czterech.

Wschodnia część mostu środkowego jest najstarsza. Pochodzi z 1885 roku. Młodsza, zachodnia, z roku 1930. Z tego samego roku jest most północny. Południowy został wybudowany w pierwszej dekadzie dwudziestego wieku.

Jest to perełka. Wyrażam uznanie dla tych, którzy byli zaangażowani w remont. Zadanie udało się zakończyć w terminie z umowy podstawowej, a nawet wcześniej. Termin nigdy nie był przesuwany i aneksowany, co jest dużym osiągnięciem, bo aspekt techniczny był bardzo skomplikowany, a dodatkowo dochodził aspekt konserwatorski, czyli zabytkowy.

kierownik z Wrocławskich Inwestycji, Wojciech Kaim

Zakres inwestycji obejmował m.in. modernizację konstrukcji mostów, przełożenie rury ciepłowniczej pod dno rzeki, renowację i odtworzenie ich detali architektonicznych, odrestaurowanie pawilonów zwanych strażnicami. Pojawiły się nowości, takie tak torowisko tramwajowe, nawierzchnia jezdni i drogi rowerowej, przystanki wiedeńskie. Całość kosztowała 70 milionów złotych i była dofinansowana z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 - Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych (17,3 mln zł).

Więcej w tekstach:

• „Tajemnice mostu Pomorskiego. Rozmawiamy z człowiekiem, którego zespół nadał mostowi urodę podczas remontu kapitalnego”;
• „Galeria zdjęć detali i ozdób mostu Pomorskiego Południowego. Na kilka dni przed otwarciem całej przeprawy”;
• „Po raz pierwszy od początku remontu tramwaje przejechały mostami Pomorskimi. Kiedy przewiozą pasażerów?”.

Galeria zdjęć

Budowa mostów Chrobrego

W Mieście Stu Mostów inwestycje realizowane dosłownie nad rzekami mają wyjątkowy wymiar. Wśród największych lub najdroższych z ostatniego czasu są:

• przebudowa mostów Pomorskich,
• remont mostu Zwierzynieckiego,
• budowa mostu Na Wilczym Kącie nad Oławą
• i Olimpijskiego nad Odrą (oba ostatnie w ciągu Alei Wielkiej Wyspy). 

Na wyróżnienie zasługują również nowe mosty Chrobrego, które w 2023 roku połączyły Swojczyce i Sępolno.

Ich budowa trwała od lutego 2022 roku do października 2023 i kosztowała 83 miliony złotych. W całości została opłacona pieniędzmi z budżetu miasta.

Wrocław potrzebował większych i silniejszych przepraw od starych, nieużywanych już mostów Chrobrego, żeby jednocześnie mogły jeździć po nich tramwaje (w przyszłości, torowisko jest), autobusy, samochody, rowery oraz – w razie konieczności – pojazdy wojskowe. Nowe są o 2,8 m dłuższe i o około 15 m szersze od starych. Różnica maksymalnego obciążenia to aż 25 ton.

wroclaw.pl

Galeria zdjęć

Efekt finalny jest bardzo dobry. Mieszkańcy odczują go tak naprawdę, kiedy zbudujemy tramwaj. Wtedy dopiero okaże się, jak bardzo potrzebne są te mosty.

Mariusz Konecki, kierownik projektu ze spółki Wrocławskie Inwestycje

Więcej na naszym portalu w tekście „Wrocław się zmienia. Tak budowali nowe mosty Chrobrego [ZDJĘCIA]”.

Sadzenie roślin na placu Nowy Targ

We wrześniu 2023 roku symbolicznie wyjęto jedną z betonowych płytek na Nowym Targu i podpisano umowę z wykonawcą. Tym samym rozpoczęła się zielona rewolucja, która trwała do połowy 2024 roku. Pojawiło się ponad 63 tysiące roślin. Przed metamorfozą rosło jedynie 27 drzew i 8 drzew w donicach.

wroclaw.pl

Zieleń się przyjęła i super się rozwija. Jeszcze tylko fontanna Neptuna, którą tam zrobimy i będzie świetnie. Dumny jestem z tego miejsca. Widuję, jak siedzicie pośród tych roślin, drzew, traw, krzewów - starsi i młodsi - na ławeczkach i odpoczywacie. Piękny widok.

Jacek Sutryk, prezydent Wrocławia

Galeria zdjęć

Na placu rośliny rosną na dachu podziemnego parkingu. Część nawierzchni została rozebrana, a w miejsce kostki i płyt wprowadzono rozwiązania, które są stosowane na tzw. zielonych dachach. Odpowiednio przygotowaną powierzchnię wypełniono substratem glebowym. Poza tym zainwestowano w oświetlenie, budowę przyłącza wodociągowego, systemu automatycznego nawadniania, remont istniejących i dodanie nowych elementów małej architektury.

Zielona inwestycja na Nowym Targu kosztowała 10,5 miliona złotych i była dofinansowana z Programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027.

Zmień Piec – inwestycja w powietrze

W 2019 roku Politechnika Wrocławska podliczyła, że we Wrocławiu jest 20 tys. lokali z piecami, z czego w 18 tys. mieszkań są kopciuchy, które trzeba wymienić do lipca 2024 roku (zgodnie z założeniami uchwały antysmogowej).

wroclaw.pl

Do tego należy dodać około 2 200 pieców wymienionych w roku 2024.

Kilka lat temu rozpoczęliśmy jeden z największych w Polsce programów wymiany nieekologicznych źródeł ogrzewania - Zmień Piec. Przyłączaliśmy miejskie kamienice do sieci, a mieszkańcom Wrocławia zaproponowaliśmy system dopłat do wymiany kopciucha, dopłaty do rachunków za ogrzewanie, zwolnienia i ulgi w czynszu.

Katarzyna Szymczak Pomianowska, dyrektor Departamentu Zrównoważonego Rozwoju UMW

Programy wsparcia:

• Kawka plus – dopłaty do wymiany pieca, rozpoczęliśmy z dopłatą do 15 tys. zł. Każdego roku kwota dotacji malała. W tym roku wynosi 8 tys. zł;
• Termokawka – dopłaty do wymiany okien;
• Lokalny program osłonowy – dopłaty do rachunków za ogrzewanie, do 4 tys. zł rocznie. Koszt programu to już ponad 2 mln zł;
• Zwolnienia i ulgi w czynszu – lokatorzy komunalnych mieszkań, którzy samodzielnie wymieniali piece, mogli nie płacić czynszu, a potem korzystać z 50% ulgi w czynszu. Zwolnienie z czynszu to jest nawet ok. 8,5 tys. zł przez 2 lata, które zostawały w kieszeni najemcy komunalnego.

Koszt programu Zmień Piec w latach 2019-2023 wyniósł 303 milionów złotych. Więcej, w tym aktualne informacje, w serwisie poświęconym programowi, a także w poradniku „Jak zmienić piec? Oto poradnik krok po kroku”.

Tylko w ramach programu KAWKA w okresie od 2019 roku do 30 września 2025 roku zlikwidowano 9907 pieców na paliwo stałe.

Rewaloryzacja Bastionu Sakwowego (etap I)

Na koniec przeglądu zostawiliśmy architektoniczną wisienkę na torcie – odrestaurowane i częściowo zrekonstruowane budowle na wzgórzu kiedyś zwanym Partyzantów. Etap pierwszy zakończył się w czerwcu 2024 roku wielkim otwarciem z udziałem tłumu gości.

Na początku XX wieku wrocławianie nie wyobrażali sobie, że gdzie indziej można fajniej spędzić czas. Przychodziło się tutaj na kawę, napić mleka, popływać kajakami po fosie, a zimą na łyżwy. To miejsce gromadziło mieszkańców z racji swojego prestiżu.

 Arkadiusz Förster, przewodnik miejski

Galeria zdjęć

Piękno wzgórze zawdzięcza częściowo odbudowanej, a częściowo odrestaurowanej architekturze. U podnóża stoi pawilon perystylowy, w którym od niedawna mieści się restauracja Gustaw, nazwana tak na cześć jednego z dwóch braci Liebichów, cukrowników, przedsiębiorców z Kleciny. Gdy jeden z nich (właśnie Gustaw) zmarł, drugi (Adolf) z żalu po bracie ufundował to założenie architektoniczne. Wynajął do tego znakomitego architekta Karla Schmidta. Wyżej jest półkolista kolumnada, w której działa kawiarnia Freska ze stolikami w środku i na zewnątrz. Pomiędzy budowlami znajduje się plac z fontanną.

Prace budowlane, konserwatorskie i pielęgnacyjne, zrealizowane w etapie pierwszym, kosztowały 30 milionów złotych. Zadanie było dofinansowane z rządowego programu Polski Ład. Oficjalna nazwa tego uroczego miejsca spotkań, przyjęta jesienią 2024 roku głosami radnych miejskich, to Bastion Sakwowy.

Teraz trwa drugi etap inwestycji w Bastion Sakwowy. Jego częściami głównymi są:

• remont zabytkowego, pochodzącego z końcówki XIX wieku, ceglanego budynku z toaletami, które będą przystosowywane do potrzeb osób niepełnosprawnych,
• przebudowa ścieżek na szczyt wzgórza – a w jej ramach nowa nawierzchnia, oświetlenie i pochwyty dla osób z niepełnosprawnościami oraz osób starszych.