Najważniejsze informacje (kliknij, aby przejść)
W obrębie Centrum Zaawansowanych Systemów Produkcyjnych (CAMT, Centre for Advanced Manufacturing Technologies) działa kilkanaście laboratoriów badawczych i dydaktycznych oraz od 2008 r. Fraunhofer Project Center for Laser Integrated Manufacturing, współpracujący z Instytutem Fraunhofera IWS w Dreźnie. Kretschmer spotkał się we Wrocławiu z przewodniczącym rady miejskiej Sergiuszem Kmiecikiem oraz wiceprezydentem Wrocławia Jakubem Mazurem. Był także we wrocławskiej Fundacji Ukraina, którą przed rokiem Wolne Państwo Saksonia wsparło darowizną w wysokości 100 tys. euro na pomoc Ukraińcom uciekającym od wojny do Wrocławia.
Idea europejskiej sieci ośrodków badawczych
Michael Kretschmer jest przez wielu typowany jako przyszły kanclerz Niemiec. Chadek, ewangelik, lubiany przez wyborców centrowych i prawicowych. Sprawnie działający w landzie sąsiadującym z Dolnym Śląskiem – Saksonią. Zresztą sam Kretschmer urodził się w granicznym Görlitz. Jak dziś mówi, szansą zarówno dla Saksonii, jak i Dolnego Śląska jest mocne inwestowanie w naukę i technologie.
Polityk ogłosił ostatnio, że tworzy Europejską Dolinę Krzemową i zaprasza do współudziału w jej tworzeniu Wrocław. Dolina Krzemowa w Saksonii opiera się na wiedzy i nauce oraz kilkunastu usieciowanych ośrodkach badawczych. Do sieci wciągane są także przodujące placówki naukowe z krajów sąsiednich.
Wrocław silnym partnerem
Wrocław też działa. Niecały miesiąc temu Agencja Rozwoju Aglomeracji Wrocławskiej przekonała amerykańskiego giganta Intel, by zainwestował w nową fabrykę pod Wrocławiem 4,6 mld dolarów. Przy okazji powstanie 2 tys. miejsc pracy dla wysoko wykwalifikowanych inżynierów.
Ta inwestycja zwraca uwagę, ale nadal – w dłuższej perspektywie czasu – jest mniejsza niż inwestycje Niemców na Dolnym Śląsku. W ciągu ostatniej dekady firmy z Niemiec zainwestowały w regionie około 8 mld euro. I to nie tylko, by produkować, ale po to, by prowadzić badania.
W czasie spotkań z Kretschmerem obie strony, polska i niemiecka, wskazywały na podobne położenie i historyczne uwarunkowania Saksonii i Dolnego Śląska. Łączy nas – mieszkańców Wrocławia, Drezna i Lipska – podobna ambicja i wspólne doświadczenia życia w bloku państw komunistycznych. Potem te drogi się rozeszły, bo Saksonia bardzo skorzystała na przyspieszeniu Niemiec po zjednoczeniu.
Teraz Dolny Śląsk dogania zachodniego sąsiada. Najlepiej widać to na przykładzie dużych miast: Wrocławia w Polsce oraz Drezna i Lipska w Saksonii.
I dodaje: – Mamy w Saksonii pomysł na Saksońską Dolinę Krzemową. Chcemy, by najbardziej zaawansowana technologia powstawała u nas. Tak zmieniamy Görlitz, które dla wielu w Niemczech jest po prostu ładnym, najbardziej wysuniętym na wschód miastem. Dla nas Görlitz jest zaś przestrzenią, w której działa CASUS. Nowoczesny międzynarodowy ośrodek badawczy zajmujący się uczeniem maszynowym i sztuczną inteligencją. Budowany także z wrocławskimi szkołami wyższymi. To działa. Już dziś widać, że innowacyjne technologie przyciągają młodych ludzi, nowe firmy.
Współpraca ośrodków naukowych
To dlatego, choć Kretschmer we Wrocławiu spotkał się z lokalnymi politykami, to najwięcej czasu spędził na Politechnice Wrocławskiej, gdzie od 2008 r. działa Centrum Zaawansowanych Systemów Produkcyjnych, w skrócie: Centrum Badawcze Fraunhofera.
Instytuty Fraunhofera, podobnie jak Instytuty Maxa Plancka, to awangarda niemieckiej nauki i rozwoju technologicznego. Badań podstawowych i eksperymentalnych. Obok niemieckich uniwersytetów (w Europie ustępujących tylko kilku brytyjskim uczelniom) to najsilniejsze ośrodki badawcze w kraju nad Renem. Prawdziwym zaszczytem jest współpraca z nimi dla innych ośrodków badawczych.
W ośrodku działającym na Politechnice Wrocławskiej pracuje 67 naukowców. Co ważne, działają nie tylko z partnerami z Niemiec, ale i z naukowcami z całego świata. W ciągu 15 lat współpraca ta zaowocowała 30 patentami.
Inżynieria dla medycyny
Spośród kilkunastu prowadzonych projektów wystarczy wskazać jeden – technologie rozwijane dla inżynierii medycznej.Kierownikiem Centrum Fraunhofera jest prof. Edward Chlebus. Dziś oczkiem w głowie zainteresowań badawczych profesora są technologie addytywne, czyli przyrostowe. Laik mógłby je skojarzyć z drukarkami 3D – tam „nadrukowuje się warstwę po warstwie” według zaprojektowanego w programie wzoru. Ale drukarki 3D wykonują przedmioty z plastikowych tworzyw. Zespół prof. Chlebusa zajmuje się zaś wytwarzaniem przedmiotów warstwa po warstwie, np. ze stopów metali (magnezu, stali, tytanu i in.) i polimerów.
Dalej prof. Chlebus wyjaśnia: – Z proszków metalicznych albo drutu potrafimy przyrostowo wytworzyć przedmioty, które mają szerokie zastosowanie. Tak powstają elementy lotnicze dla śmigłowców czy turbiny silników odrzutowych. Część, która kiedyś składała się z 60 elementów, dziś tworzymy w postaci jednego kompletnego zespołu. Inny przykład: części zamienne do rosyjskich samolotów odrzutowych. Przecież dziś tych części zamiennych nie kupimy u „rosyjskiego dostawcy”. Tworzymy je w naszym laboratorium. Sednem technologii przyrostowych jest połączenie laserów i technologii proszkowych i materiałowych.
Zespół prof. Chlebusa szczególnie jednak interesują technologie dla inżynierii medycznej. Tworzenie personalizowanych implantów z magnezu czy tytanu albo stelaży z tytanowej siatki, na których kościec nadbudowuje się, obrastając wszczepiony metal. Dodatkowo ten metal może uwalniać do organizmu antybiotyk albo substancje mineralne pobudzające wzrost budowy kośćca.Dziś ta technologia ma szerokie zastosowanie w czasie wojny na Ukrainie, gdzie ranni żołnierze, często właśnie z uszkodzeniami kości, mają wstawiane takie „szyte na miarę” implanty.
Inwestowanie w naukę to jedyne rozwiązanie
Kretschmer w czasie rozmów z dolnośląskimi politykami i zespołem prof. Chlebusa intensywnie przekonywał, że nasze regiony, a szczególnie Wrocław, Lipsk i Drezno, muszą stawiać na innowacyjne technologie. Tu powinniśmy szukać szansy na rozwój, nie szczędząc przy tym pieniędzy.
Jak przekonywał polityk, 1 euro wydane na naukę przynosi 10 euro zysku. Żaden biznes nie ma takiej stopy zwrotu. A sprowadzenie do Wrocławia Intela najlepiej świadczy o tym, że z zewnątrz ten potencjał dla technologicznego huba dolnośląsko-saksońskiego widać.
