Projekt budżetu na kolejny rok, to jeden z najważniejszych dokumentów gminy. Pokazuje ile Wrocław będzie miał pieniędzy w miejskiej kasie, skąd je weźmie i na co chce je wydać.
W czwartek 14 listopada projekt budżetu na rok 2025 zaprezentowany został podczas specjalnego briefingu z udziałem Marcina Urbana - skarbnika Wrocławia, Agnieszki Rybczak - przewodniczącej Rady Miejskiej Wrocławia oraz dyrektorów departamentów Urzędu Miejskiego Wrocławia.
Planowany budżet Wrocławia na rok 2025, najważniejsze dane
W zaprezentowanym projekcie budżetu Wrocławia na rok 2025 na wydatki zaplanowano rekordową kwotę 8,23 mld zł (to o 1,03 mld zł więcej niż w 2024 r.). Projekt budżetu Wrocławia na przyszły rok przewiduje także wyższe niż w obecnym roku dochody na poziomie 7,66 mld zł (o 0,88 mld zł więcej).
– To wyjątkowy budżet, bo był przygotowywany w oparciu o nową ustawę o finansowaniu samorządów. Wiele pozytywnych zmian tam znajdziemy. Po kilku latach próśb skarbników miast i gmin w zakresie finansów publicznych (ustawa covidowa zamroziła wpływy podatku PIT w samorządach) teraz mamy zupełnie nową formułę zgodnie z którą miasta i gminy powinny mieć udział w podatku PIT i CIT i te dochody powinny w całości wpływać do budżetu i nikt ich nam nie powinien wydzielać. Teraz tak rzeczywiście jest, bo mówimy nie o udziale w podatku, a udziale w dochodach – mówi Marcin Urban i dodaje, że dochody PIT i CIT Wrocław planuje na poziomie ponad 4,5 mld zł.
Rosną dochody na mieszkańca, a to oznacza więcej pieniędzy w miejskiej kasie. Dochody per capita (w przeliczeniu na jednego mieszkańca) mają w przyszłym roku wynieść 11 372 zł, czyli 1 312 zł więcej względem 2024 roku.
Marcin Urban wymienił najważniejsze czynniki wpływające na finanse miasta
- Od 2019 r. systematycznie wprowadzano zmiany w systemie podatkowym, które pogłębiły tylko kryzys w jakim, w związku z pandemią COVID-19, znalazły się finanse samorządów.
- Rok 2025 jest pierwszym rokiem, w którym podjęto realne działania mające na celu odwrócenie tego negatywnego dla samorządów trendu zmian związanego z systemem podatkowym.
- Począwszy od przyszłego roku podstawą naliczania dochodów samorządów z tytułu udziału w PIT i CIT będą dochody podatników, a nie jak dotychczas dochody z tytułu podatku należnego, czyli po odliczeniu ulg i zwolnień.
- Wysokość potrzeb oświatowych Wrocławia oszacowanych przez Ministerstwo Finansów na rok 2025 wyniosło 1 661 mln zł, natomiast ujęte w budżecie Miasta na 2025 rok wydatki bieżące konieczne do poniesienia w obszarze oświaty wynoszą 2 834 mln zł.
Zmiany w subwencji oświatowej
Kolejne zmiany, jakie wejdą w życie od przyszłego roku dotyczą subwencji oświatowej, którą zastąpią tzw. potrzeby oświatowe. Oszacowano je na poziomie 1,6 mld. Zł, ale Wrocław otrzyma więcej pieniędzy z PIT i CIT, więc brak subwencji oświatowej zostanie zrównoważony.
- Wysokość potrzeb oświatowych Wrocławia oszacowanych przez Ministerstwo Finansów na rok 2025 wyniosło 1 661 mln zł, natomiast ujęte w budżecie Miasta na 2025 rok wydatki na edukację zaplanowaliśmy na poziomie 2 954 mln zł. W tej kwocie aż 1,6 mld zł to zarobki nauczycieli i administracji szkolnej. Co istotne kwota PIT i CIT może zawierać także korektę zamożnościową, czyli tzw. janosikowe. Dotychczas Wrocław corocznie dokonywał wpłat do budżetu państwa z tytułu tej korekty. Aktualnie, jeżeli korekta zamożnościowa bedzie wystepować, zostanie wkalkulowana w wysokość przekazywanych Miastu kwot PIT i CIT – mówi skarbnik Wrocławia Marcin Urban.
Wyższe dochody, rekordowe wydatki w budżecie 2025
Projekt budżetu Wrocławia na przyszły rok przewiduje wyższe niż w obecnym roku dochody. Będą na poziomie 7,66 mld złotych. Głównym źródłem będą dochody własne, zwłaszcza wpłaty z PIT i CIT (4,51 mld zł). Kolejne w tabeli są wpływy z innych podatków (874 mln zł) oraz wpływy z opłat (647 mln zł).
Wyższe są jednak również wydatki – 8,23 mld zł. Podobnie, jak w ubiegłych latach ma na nie wpływ inflacja, utrzymujące się na wysokim poziomie stopy procentowe, wzrost wynagrodzeń w gospodarce, czy rosnące ceny energii. Odbicie tych czynników jest zauważalne w wydatkach bieżących (7,076mld zł), które względem planu na 2024 r. wzrosną o ponad 900 mln zł.
Projekt budżetu przewiduje deficyt w wysokości 566 mln złotych. To o 141 mln więcej niż rok wcześniej.
– Deficyt, choć wyższy niż w roku ubiegłym, utrzymany jest na bezpiecznym dla Miasta poziomie. Tym razem będzie to ponad pół miliarda złotych, ale co istotne – my tych pieniędzy „nie przejemy” tylko je zainwestujemy. Pamiętajmy, że wydatki bieżące, czyli mówiąc obrazowo koszty funkcjonowania Wrocławia, są niższe niż dochody budżetowe. Na inwestycje zaplanowaliśmy ponad miliard złotych, czyli o 100 mln zł. więcej niż w 2024 roku — tłumaczy Marcin Urban.
Oświata w planowanym budżecie
Podobnie, jak w ubiegłych latach największe wydatki miasta są związane z oświatą, wychowaniem i edukacją. Stanowią aż 1/3 wrocławskiego budżetu, łącznie 2,9 mld złotych. Poza bieżącym utrzymaniem placówek - środki przeznaczone są także na wynagrodzenia dla nauczycieli o administracji.
Inwestycje w roku 2025
Na zadania z zakresu transportu i łączności miasto przeznaczy w przyszłym roku 19% wszystkich wydatków, czyli 1,571 mld zł. W budżecie inwestycyjnym zarezerwowano 1,04 mld zł. To o około 100 mln zł więcej, niż w ubiegłym roku.
Na modernizacje wrocławskich dróg wydamy aż 217 mln zł. To spory zastrzyk finansowy – znaczną poprawę mają odczuć kierowcy i rowerzyści. To między innymi w tej paczce środków zawiera się program „Wrocław na Dobrej Drodze”, który pozwala na wymianę nawierzchni w kluczowych częściach miasta.
Dodatkowe środki przewidziano np. na realizację przebudowy ul. Wilkszyńskiej i ul. Marco Polo oraz budowę drogi zbiorczej od ul. Kupieckiej do ul. Jutrzenki. Tylko to zadanie będzie kosztować 40,1 mln zł.
Najważniejsze planowane inwestycje w 2025 roku
- Budowa trasy tramwajowej od Sępolna do Swojczyc – 55 430 000 zł
- Przebudowa ulic Bardzkiej oraz Buforowej i rozbudowa ul. Kajdasza polegająca na budowie tras komunikacji zbiorowej na Jagodno – 38 586 000 zł
- Przebudowa skrzyżowania ulic Dubois i Drobnera w celu poprawy funkcjonowania komunikacji zbiorowej – 25 100 000 zł
Nie zatrzymują się także remonty wrocławskich torowisk. Według projektu budżetu kolejne 52 mln zł pozwolą zmodernizować m.in. Trzebnicką, Piotra Skargi, Podwale i Kosmonautów. Zmieni się też pętla Krzyki wraz z przejazdem w ulicy Krzyckiej.
- Na program przebudowy dróg w przyszłym roku przeznaczamy 39 milionów złotych, z czego 20 milionów na kontynuację programy „Wrocław na dobrej drodze”. Odbyły się już dwie edycje, w tym roku przeznaczyliśmy na to blisko 40 milionów złotych i wymieniliśmy nawierzchnię asfaltowe na długości ponad 23 kilometrów naszych ulic. Kolejna edycja jest planowana na wiosnę – mówi Elżbieta Urbanek.
W planach są przebudowy m.in. ulic: Gajowickiej, Pawiej, odcinków Powstańców Śląskich, Koszarowej, Poznańskiej, Słowiańskiej i Nowowiejskiej, Reymonta, Jerzmanowskiej, Brodzkiej. Przygotowane będą opracowania dokumentacji na kolejne trasy tramwajowe na ulicach: Opolska, Kościuszki oraz na Maślice i ul. Borowską.
Będzie kolejna edycja programu „Parkuj i jedź”. W planach są kolejne parkingi przy stacjach kolejowych: Leśnica, Pracze, Zakrzów, Wojnów i przy ul. Wołowskiej – w sumie będzie tam blisko 420 miejsc parkingowych oraz wiaty rowerowe.
Ochrona środowiska i gospodarka komunalna
W projekcie budżetu na przyszły rok zaplanowano także wydatki na zieleń miejską. Pieniądze zostaną przeznaczone zadania związane z rozszczelnieniami miejskich przestrzeni – to m.in. plac przy CH Zajezdnia, skwer przy ul. Suchej, u zbiegu Powstańców Śląskich i Hallera, Żernicki Park Sportu i Rekreacji, Smocze Uroczysko i Park przy ul. Idzikowskiego. Kolejny ważnym aspektem jest także ochrona przyrody. W planach znalazło się tworzenie Rezerwatu Przyrody na Polach Irygacyjnych, waloryzacja Doliny Bystrzycy, czy nowe użytki ekologiczne.
Miasto będzie również kontynuowało wymianę źródeł ogrzewania na ekologiczne. To łącznie 59 mln zł na prace w zasobie komunalnym oraz dotacje do 8 tys. dla mieszkańców, którzy chcą skorzystać z programu KAWKA Plus. Do tej pory dzięki miejskiemu programowi usunięto od 2019 roku łącznie 14 tys. pieców węglowych.