Europejska Noc Literatury – we Wrocławiu od 2013 roku
Nazwa imprezy ma związek z Europejską Stolicą Kultury, którą Wrocław był w 2016 roku, a szukając w 2013 roku partnera wydarzeń i okazała się nim czeska Praga, gdzie padł pomysł, by w kilku polskich miastach zorganizować właśnie Europejską Noc Literatury.
– We Wrocławiu idea spodobała się na tyle, że wpisała się na stale w nasze życie literackie – podkreśla Dominika Kawalerowicz, dyrektorka Wrocławskiego Instytutu Kultury, który jest organizatorem ENL 2024.
Czytaj także: 10 fragmentów czytanych 10 razy. Za nami 13. edycja Europejskiej Nocy Literatury
Olga Tokarczuk czytała na Europejskiej Nocy Literatury
Nie wszyscy pamiętają, ale pierwsza edycja Europejskiej Nocy Literatury odbyła się w 2013 roku w centrum miasta, a jej gwiazdami byli m.in. Olga Tokarczuk (wówczas jeszcze nie noblistka czytała w Kinie Nowe Horyzonty), prof. Jan Miodek (czytał w barze Miś) i muzyk L.U.C. (jego głos dobiegał ze szczytu gigantycznego krzesła Kantora przy Teatrze Współczesnym).
– Na fali Europejskiej Stolicy Kultury organizatorzy wyszli we wrocławskie osiedla i tak do tej pory wędrujemy, odkrywając kolejne ciekawe zakamarki miasta – przyznaje Dominika Kawalerowicz.
Dotychczas słuchaliśmy czytających osobistości i aktorów m.in. na Szczytnikach i Dąbiu, Nadodrzu, Przedmieściu Oławskim, Placu Grunwaldzkim, osiedlu Powstańców Śląskich, Karłowicach, Przedmieściu Świdnickim i Hubach.
Osiedle Szczepin – tu posłuchamy czytanych książek 24 sierpnia 2024
Tegoroczna lokacja ENL to osiedle Szczepin. W średniowieczu znajdowały się tam osady rybackie, a następnie wsie, które do miasta włączono na początku XIX wieku.
W przedwojennym Breslau współczesny Szczepin nosił miano Przedmieścia Mikołajskiego – był prężnie rozwijającą się dzielnicą o przemysłowym charakterze.
Podczas wojny Szczepin niemal doszczętnie zrównano z ziemią, a potem budowano na nowo według powstałego pod koniec lat 60. XX wieku projektu Marii i Witolda Molickich.
Dziś osiedle Szczepin jest przede wszystkim osiedlem mieszkaniowym – pełnym zieleni, pośród której wielka płyta przeplata się z architekturą historyczną i nowymi obiektami, które prężnie powstają w ostatnich latach.
Gdzie na Szczepinie będzie Europejska Noc Literatury 2024
- Skwer św. o. Damiana de Veuster, czyta: Andrzej Mastalerz
„Narrenturm”, Andrzej Sapkowski (Polska), Wydawnictwo superNOWA, 2016
- Dolmed ul. Legnicka 40 (wejście od ul. Strzegomskiej), czyta: Artur Barciś
„Heretycy”, Leonardo Padura (Kuba), tłum. Dorota i Adam Elbanowscy, Oficyna Literacka Noir sur Blanc, 2022
- Kościół pw. Chrystusa Króla - sala teatralna, ul. Młodych Techników 17, czyta: Janusz Zadura
„Księgi Jakubowe”, Olga Tokarczuk (Polska), Wydawnictwo Literackie, 2014
- Akademia Sztuk Teatralnych, ul. Braniborska 59 (wejście od ul. Braniborskiej), czyta: Maria Peszek
„Czarownice. Niezwyciężona siła kobiet” (Szwajcaria), Mona Chollet, przekł. Sławomir Królak, Wydawnictwo Karakter, 2019
- Szkoła Podstawowa nt 46 im. Polskich Olimpijczyków, ul. Ścinawska 21, czyta: Helena Sujecka
„Agáta” Denisa Fulmeková (Słowacja), tłum. Olga Stawińska, Książkowe Klimaty, 2022
- Silver Forum, ul. Strzegomska 2-4 (wejście: róg ulic Smoleckiej i Strzegomskiej), czyta: Karolina Czarnecka
„Kobiety z Vardø”, Kiran Millwood Hargrave (Wielka Brytania), przekł. Jędrzej Polak, Znak Literanova, 2020
- Quorum Office Park – patio bud. D, ul. gen. W. Sikorskiego 26, czyta: Marta Ścisłowicz
„Po Safonie”, Selby Wynn Schwartz (Stany Zjednoczone), przekł. Kaja Gucio, Wydawnictwo Czarne, 2024
- Agencja Mienia Wojskowego (hala), ul. Poznańska 58, czyta: Cezary Studniak
„Wojna biedaków”, Éric Vuillard (Francja), przekł. Katarzyna Marczewska, Wydawnictwo Literackie, 2023
- Agencja Mienia Wojskowego (plener), ul. Poznańska 58, czyta: Dawid Dziarkowski
„Golem”, Gustav Meyrink (Austria), Wolne Lektury/Fundacja Nowoczesna Polska. Tekst opracowany na podstawie: Gustav Meyrink, „Golem”, tłum. Antoni Lange, skł. gł. F. Hoesick, Warszawa 1919
- Biurowiec INFINITY ul. Legnicka 16, czyta: Ewa Skibińska
„Sydonia. Słowo się rzekło”, Elżbieta Cherezińska (Polska), Wydawnictwo Zysk i S-ka, 2023.
Podczas Europejskiej Nocy Literatury będziecie mogli także zrelaksować się i wypocząć przy specjalnym stoisku www.wroclaw.pl w strefie piknikowej na skwerze św. Damiana de Veustera. Od godz. 17:00 do 23:30 czeka tam na was tematyczny quiz, możliwość zrobienia przypinki z motywem ENL, wybicia pamiątkowej monety związanej z Wrocławiem oraz strefa chill.
Europejska Noc Literatury 2024 – książki, które poznamy
Kuratorem 13. już edycji Europejskiej Nocy Literatury we Wrocławiu jest pisarz Łukasz Orbitowski, który ukuł hasło „Wojny Bogów”.
– Motto zaprasza do świata heretyków, innowierców, czarownic, okultystów, kabały i tym podobnych zjawisk, które sytuują się, albo sytuowały na marginesie życia religijnego. Wiele tych książek jest osadzonych w dalekiej przeszłości, jak „Księgi Jakubowe” Olgi Tokarczuk czy „Kobiety z Vardø” Kiran Millwood Hargrave – wyjaśnia Łukasz Orbitowski.
– Wszystko wzięło się też trochę z historii Wrocławia, który był areną wojen husyckich i wojen religijnych w XVII wieku, ale i ze współczesności, bo w pobliżu Oławy działał najsłynniejszy polski innowierca, czyli Kazimierz Domański. Potem pomyślałem, że jest we Wrocławiu piękna Dzielnica Czterech Świątyń, która wskazuje, że wyznawcy różnych wierzeń mogą żyć ze sobą w pokoju, a nie zawsze tak było. Była we mnie chęć pokazania, jak różnorodne i drapieżne bywa życie religijne na świecie – tłumaczy kurator Europejskiej Nocy Literatury 2024.
Na początku Łukasz Orbitowski wybrał „Wojnę biedaków” Érica Vuillarda. To jedna z jego 20 ulubionych książek w życiu, a pomysł na „Wojny Bogów” przyszedł pisarzowi na myśl, kiedy szedł przez Kraków i zobaczył napis na murze „Eat The Rich” i pomyślał, że choć minęło 500 lat biedni nadal chcą mordować bogatych.
Tom Vuillarda, jak podkreśla Orbitowski, stanowi połączenie powieści i eseju. – Bardzo osobna rzecz, cały kosmos zawarty w niewielu słowach. Opowiada w dużym skrócie o buntach chłopskich w Niemczech na początku XVI wieku, kiedy to biedota postanowiła zaprowadzić królestwo boże na ziemi mordując wszystkich bogatych. Całkiem skutecznie realizowali swój pomysł przez jakiś czas – opowiada kurator ENL 2024.
Konsekwentnie wybrał też do programu Europejskiej Nocy Literatury we Wrocławiu fragment z trylogii husyckiej Andrzeja Sapkowskiego, którą uważa za jego największe osiągnięcie literackie.
Jest segment poświęcony czarownicom, a w nim książki „Agáta” Denisy Fulmekovej, „Kobiety z Vardø” Kiran Millwood Hargrave, „Czarownice. Niezwyciężona siła kobiet” Mony Chollet, „Sydonia. Słowo się rzekło” Elżbiety Cherezińskiej.
Europejska Noc Literaury 2024 – kto przeczyta fragmenty książek
Fragmenty książek wybranych przez Łukasza Orbitowskiego przeczytają aktorzy – Andrzej Mastalerz, Artur Barciś, Janusz Zadura, Maria Peszek, Helena Sujecka, Karolina Czarnecka, Marta Ścisłowicz, Cezary Studniak, Dawid Dziarkowski, Ewa Skibińska.
Organizatorom zależało, aby zachować parytet, a dodatkową atrakcją jest fakt, iż liczna jest wrocławska reprezentacja (Ewa Skibińska, Cezary Studniak, Helena Sujecka, czy kojarzona doskonale z PPA Karolina Czarnecka).
Europejska Noc Literatury na Szczepinie – kiedy są czytania
Czytania we wszystkich miejscach rozpoczynają się o tych samych godzinach: 18:00, 18:30, 19:00, 19:30, 20:00, 20:30, 21:00, 21:30, 22:00 i 22:30.
Każda z czytających osób interpretuje jeden fragment „swojej” książki 10 razy.
Europejska Noc Literatury – z dostępnością
Dla osób ze szczególnymi potrzebami. Dlatego osiem z dziesięciu miejsc ma dostęp bezpośredni m.in. dla osób z niepełnosprawnościami, w a dwóch miejscach dostęp jest zapewniony, ale pomogą tu organizatorzy.
Szczepin – specjalne oprowadzanie po wrocławskim osiedlu 10 i 16 sierpnia
Przed ENL 2024 organizatorzy zaaranżowali dwa spacery po osiedlu organizowane wraz z partnerem Serce Szczepina.
- 10 sierpnia o godzinie 17.00 dr Agata Gabiś oprowadzi po Szczepinie przedwojennym.
- 16 sierpnia o godzinie 17.00 dr Krzysztof Ziental zdradzi nam historie szczepińskich świątyń.
