– Każdy bagaż spoza Unii Europejskiej podczas odprawy jest skanowany. A jeśli jakiś przedmiot wzbudzi niepokój funkcjonariuszy celno-skarbowych, poddawany jest ścisłej kontroli, a podróżny musi wyjaśnić, w jakich okolicznościach nabył daną rzecz – informuje Agnieszka Rzeźnicka-Gniadek, rzecznik prasowy Izby Administracji Skarbowej we Wrocławiu.
Co bardziej spektakularne znaleziska można zobaczyć w gablotach ustawionych chyba na każdym lotnisku.
Głowa krokodyla, torebka z węża, nalewka z kobrą
W zakazie wwożenia do kraju różnych przedmiotów nie chodzi tylko o kwestie podatkowe. Ważne są również kwestie sanitarne oraz ochrona gatunków zagrożonych wyginięciem
Lista zakazanych okazów obejmuje:
- żywe rośliny i zwierzęta – w tym papugi i sokoły, a także storczyki i rośliny owadożerne;
- wypchane zwierzęta i trofea myśliwskie – krokodyle, warany, ptaki drapieżne;
- wyroby z kości, rogów, zębów zwierząt (kość słoniowa);
- naszyjniki, pierścionki i inne wyroby, które zawierają części roślin i zwierząt chronionych – muszle, koralowce, pióra;
- torebki, buty, portfele, paski do spodni wykonane ze skór węży, krokodyli, waranów i innych zwierząt lub roślin, którym grozi wyginięcie;
- lekarstwa zawierające fragmenty (również sproszkowane) zwierząt lub roślin (tzw. medycyna orientalna) – nalewki z jaszczurkami, kremy z jadem kobry.
Turyści przywożą różne „pamiątki”, niektóre wręcz przerażające. W marcu 2018 roku podczas kontroli na wrocławskim lotnisku funkcjonariusze celno-skarbowi odkryli w bagażu czaszkę pawiana niedźwiedziego:
– Podróżnik z Danii tłumaczył, że jest to pamiątka z pobytu w Republiki Południowej Afryki. To gatunek zagrożony wyginięciem i chroniony przepisami Konwencji Waszyngtońskiej (CITES) i Unii Europejskiej – mówi Agnieszka Rzeźnicka-Gniadek.
Galeria zdjęć
Ptaszniki z Meksyku, zęby narwala z Grenlandii
Podekscytowanie, fascynacja obcą kulturą i dreszczyk emocji powodują, że nie zawsze jesteśmy świadomi, co kupujemy podczas pobytu w obcych krajach. Ani czy dany przedmiot jest zakazany.
Dlatego Krajowa Administracja Skarbowa pod koniec czerwca opublikowała „Poradnik turystyczny 2024”. Znajdują się tam najważniejsze informacje dla podróżnych w tym podpowiedź krajów, w których istnieje duże prawdopodobieństwo przywozu zakazanych okazów:
- Stany Zjednoczone i Kanada: produkty ze skór krokodyli, gady, produkty z ssaków morskich (walenie, morsy), pióra dzikich ptaków, muszle przydaczni, wyroby z niedźwiedzi.
- Meksyk i Argentyna: papugi, dzikie ptaki, produkty ze skór krokodyli, produkty z żółwi morskich, pająki ptaszniki, kaktusy, drewno tropikalne.
- Karaiby i Kuba: produkty z żółwi morskich, koralowce, muszle przydaczni i ślimaków.
- Chiny, Indonezja, Filipiny, Malezja, Wietnam, Tajlandia, Indie: wyroby z kości słoniowej i żółwi morskich, muszle przydaczni, skóry i wyroby z krokodyli i węży, koralowce, motyle, żywe i spreparowane ptaki, storczyki (Tajlandia), produkty tradycyjnej medycyny chińskiej, kość hipopotamów, wyroby z wełny antylopy tybetańskiej, drewno tropikalne i wyroby.
- Rosja: kawior, skóry z wilków, rysi, niedźwiedzi, żywe zwierzęta – węże, żółwie, jaszczurki, papugi.
- Cała Afryka: kość słoniowa i wyroby, wyroby ze skór krokodyli i węży dusicieli, rogi nosorożców i wyroby, sukulenty, koralowce, muszle przydaczni, wyroby z żółwi morskich, żywe gady, skóry zebr, dzikich kotów, antylop.
- Austria: muszle przydaczni i ślimaków, dzikie ptaki, koralowca.
- Grenlandia: pamiątki z wielorybów, żywe i spreparowane orły morskie, białozory, skóry i wyroby z niedźwiedzi polarnych, zęby narwala.
Oczywiście niektóre okazy można legalnie przewozić do kraju. Konieczne są jednak odpowiednie zezwolenia.
Waza z okresu Ming, fotografia z lat 40. XX wieku
To samo dotyczy zabytków. Artefakty nie muszą od razu pochodzić ze starożytnych wykopalisk. Zabronione jest już wwożenie bez zezwolenia dzieł starszych niż 50 lat, np.:
- akwareli, gwasz i pasteli, jeśli ich wartość przekracza 16 tys. złotych;
- oryginalnych grafik i matryc oraz oryginalne plakaty, jeśli ich wartość przekracza 20 tys. złotych;
- pojedynczych fotografii, filmów i ich negatywów, jeśli ich wartość przekracza 6 tys. złotych.
Pliki do pobrania
Nieświadomy przemyt
Okazy oraz gatunki roślin i zwierząt, których nie można swobodnie przewozić, reguluje Konwencja Waszyngtońska (CITES). Łamanie jej zapisów grozi więzieniem od 3 miesięcy do 5 lat. Nieświadomość, brak wiedzy mogą być okolicznością łagodzącą. Ale nie warto na to liczyć.
Inną kwestią jest przemyt narkotyków. Tu nawet brak wiedzy nie pomoże. Polskie prawo przewiduje karę grzywny i pozbawienia wolności do 5 lat. Ale są kraje, w których za przemyt narkotyków skazuje się śmiercią. Należą do nich: Tajlandia, Chiny, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Indonezja, Malezja Singapur, Sri Lanka, Wietnam. A są to kraje, które odwiedza coraz więcej Polaków.
Jak nie stać się ofiarą przemytników:
- zawsze pakuj swój bagaż osobiście;
- upewnij się, że bagaż jest odpowiednio zabezpieczony (np.: zamknięcia na szyfr, kluczyk, streczowanie tj. foliowanie bagażu);
- nie zostawiaj bagażu bez opieki w miejscu publicznym oraz podczas przekraczania granicy;
- nie przewoź żadnych przedmiotów należących do nieznanych ci osób w celu przekazania osobom trzecim;
- podczas kontroli granicznej szczególnie pilnuj swoich bagaży, aby uniknąć ich celowej podmiany;
- wszelkie niepokojące sygnały dotyczące prób wykorzystania do przewiezienia podejrzanych pakunków zgłaszaj funkcjonariuszom Służby Celno-Skarbowej, Policji lub Straży Granicznej.