NEEST to unijny projekt badawczy, którego efektem mają być gotowe modele transformacji energetycznych budynków – nie tylko kamienic, ale również bloków z tzw. „wielkiej płyty” czy instytucji publicznych, np. szkół. Wrocław współtworzy projekt razem z Krakowem, Łodzią, Rzeszowem i Warszawą oraz Narodowym Centrum Badań i Rozwoju. Każde z pięciu miast wzięło na warsztat obszary o złożonej strukturze architektonicznej i własnościowej. Budynki są reprezentatywne w skali miasta i kraju. Docelowo, wspólnie wypracowane rozwiązania mają służyć mieszkańcom oraz zarządcom w innych lokalizacjach i miastach.
- Obecnie skanujemy laserowo budynki na części Przedmieścia Oławskiego tak, by otrzymać ich wirtualne modele. Dzięki temu, z pomocą nowych technologii, możemy testować na nich propozycje rozwiązań, które pomogą w ograniczeniu zużycia energii elektrycznej oraz cieplnej. Zwiększając efektywność energetyczną budynków, mieszkańcy płaciliby niższe rachunki – mówi Katarzyna Szymczak-Pomianowska, dyrektorka Departamentu Zrównoważonego Rozwoju w Urzędzie Miejskim Wrocławia. – Efektem programu będzie katalog z rozwiązaniami wypracowanymi przez Wrocław i pozostałe cztery miasta. Mówimy tu nie tylko o zmianach technologicznych, ale także legislacyjnych.
Co powstanie w ramach projektu NEEST?
- baza wiedzy i narzędzi do zarządzania redukcją emisji;
- techniczne i organizacyjne rozwiązania modernizacji budynków;
- schematy rewitalizacji przestrzeni między budynkami;
- wzorcowe przykłady zaangażowania społeczności lokalnej;
- modele finansowania;
- rekomendacje polityczne na poziomie regionalnym i krajowym.
- Warto podkreślić, że w ramach projektu miasto nie otrzymało finansowania na działania inwestycyjne. Właściciele budynków lub zarządcy będą jednak mogli w przyszłości ubiegać się o wsparcie, również finansowe, w programach inwestycyjnych, wykorzystując wnioski wypracowane w projekcie NEEST – mówi Katarzyna Szymczak-Pomianowska. – Jedną z największych barier w realizacji transformacji klimatycznej są braki funduszy, braki opłacalnych mechanizmów finansowych dla mieszkańców i samorządów. Rekomendacje zmian legislacyjnych, wypracowanych właśnie w projekcie NEEST, mają przyczynić się do próby zlikwidowania tej bariery.
W sąsiedztwie kamienic, przedszkola i muzeum
Kwartał na Przedmieściu Oławskim między ulicami: Traugutta, Prądzyńskiego, Kościuszki, Komuny Paryskiej i Więckowskiego został wybrany do pilotażu ze względu na zróżnicowany teren. Znajdują się tu zarówno kamienice, budowane jeszcze u progu XX wieku, jak i nowsze budynki wielorodzinne. Znajdziemy tu również infrastrukturę publiczną.
- Aby otrzymać niezwykle dokładnie odwzorowane modele tego obszaru, zarówno budynków i podłoża, musimy przy użyciu mobilnego skanera przejść przez ten obszar i dokonać pomiarów. Dane, które pozyskujemy w trakcie tego procesu to swoista chmura punktów, będąca cyfrowym odwzorowaniem tego, co tutaj widzimy. Daje ona metryczne dane o obiekcie, a to już pozwoli, po komputerowym przetworzeniu, wykonać modele 3D obiektów w tym kwartale miasta – mówi o procesie przedstawiciel firmy TDEC Group ze Skawiny.
Co ważne, metoda pomiaru nie jest w żaden sposób inwazyjna.
Kluczowy głos mieszkańców
Do przygotowania rozwiązań, niezbędny będzie również głos mieszkańców skanowanych obszarów. Ich pomysły, uwagi i obserwacje, związane ze zużyciem energii, będą zbierane wiosną za pośrednictwem specjalnych ankiet. W kształtowaniu koncepcji technologicznej biorą także udział zarządcy budynków.
W tym roku zorganizowane zostaną także warsztaty z grupami interesariuszy, którzy przekażą swoje rekomendacje. Będą ważnym elementem finalnego produktu projektu NEEST – uniwersalnego katalogu do wykorzystania w innych europejskich miastach.
Partnerami projektu NEEST– NetZero Emission and Environmentally Sustainable Territories są polskie miasta – Kraków (jako lider), Łódź, Rzeszów, Warszawa i Wrocław oraz Narodowe Centrum Badań i Rozwoju.
Projekt NEEST jest realizowany w ramach Misji 100 Neutralnych dla Klimatu i Inteligentnych Miast do 2030 roku i ma pomóc w osiągnięciu unijnego celu „fit for 55”, czyli redukcji emisji cieplarnianych o co najmniej 55% do 2030 roku. Potrwa do maja 2025 roku. Jest on w pełni finansowany w ramach programu ramowego Unii Europejskiej na rzecz badań i innowacji Horyzont 2020, za pośrednictwem NetZeroCities w ramach umowy o dotację nr 101036519. Jego budżet to ok. 1,5 mln euro.
