Wrocław dziękuje za Twój PIT! I namawia do zameldowania się

W formularzu PIT należało wpisać adres zamieszkania aktualny w momencie wypełniania deklaracji. Nie musi mieć on związku z adresem zameldowania. Jeśli wrocławianin – nawet tymczasowy – nie wpisał swojego adresu, pieniądze poszły do gminy, w której jest zameldowany. A przecież na co dzień korzysta z Wrocławia.

Według przewidywań, z naszych PIT-ów rozliczanych za 2024 rok, do miejskiej kasy wpłynie 4,5 mld zł. To aż 53 proc. wszystkich przychodów Wrocławia. System podatkowy jest tak skonstruowany, że część pieniędzy z podatku PIT wraca do samorządu, w którym został zapłacony.

- W tym roku mamy rekordowy budżet sięgający 7,7 mld zł i jest w tym duża zasługa wrocławian. Dziękujemy! W przyszłym roku podatkowym również liczymy na mieszkańców. Dzięki temu, że osoby mieszkające we Wrocławiu rozliczają się u nas, miasto może się rozwijać – mówi miejski skarbnik Marcin Urban.

Najkorzystniejszy dla miasta – a w ostatecznym rozrachunku dla mieszkańców – jest układ idealny, w którym każdy jest zameldowany w miejscu, w którym mieszka. Wtedy z automatu płaci podatki we Wrocławiu, a magistrat wie, ile osób żyje na danej ulicy, osiedlu i w całym mieście. Dlaczego to ważne i dlaczego warto się meldować? Czy brak meldunku to łamanie prawa?

Mieszkasz we Wrocławiu – zamelduj się

Pobyt dłuższy niż 30 dni wiąże się z obowiązkiem meldunkowym. Jeśli nie zameldujemy się, łamiemy prawo, ale… nic nam za to nie grozi.

Do 2013 roku istniał zapis w Kodeksie wykroczeń, że za niedopełnienie obowiązku meldunkowego grozi kara grzywny, nagany, a nawet ograniczenia wolności. Został jednak uchylony.

Mimo braku sankcji za niedopełnienie obowiązku, warto się meldować w miejscu pobytu z innych przyczyn. Ułatwia to życie, jeśli ma do nas sprawę jakiś urząd. Korespondencję wysyła na jedyny znany mu adres, czyli nasz adres zameldowania.

Są sytuacje, kiedy nieodebranie pisma nie zatrzymuje biegu sprawy, więc może się toczyć postępowanie wobec nas, o którym nie mamy pojęcia. Nawet jeśli ktoś z rodziny powiadomi nas o tym, że mamy do odebrania list za zwrotnym potwierdzeniem odbioru, to nie zawsze możemy przejechać np. 400 km do rodzinnego domu, aby tam stawić się na Poczcie.

Meldunek a wybory: po co stać pięć godzin w kolejce?

Wrocław apelując do swoich mieszkańców, aby meldowali się, ma inną motywację. Magistrat chce wiedzieć nie tylko, ilu miasto ma mieszkańców, ale również to, gdzie oni mieszkają. Konkretna liczba osób żyjących na danym osiedlu determinuje to, jak planowana jest komunikacja miejska, liczba miejsc w żłobkach, przedszkolach i szkołach. W dużym stopniu wpływa też na plany inwestycyjne.

Istotnie ułatwia również zorganizowanie wyborów. Jak duże komplikacje może powodować to, że na 10 mieszkańców tylko sześciu ma meldunek? Podczas wyborów parlamentarnych w 2023 roku komisja na Jagodnie miała karty do głosowania dla niemal 100 proc uprawnionych. Jednak do ponad 2,4 tys. zameldowanych dopisało się jeszcze aż 1,6 tys. mieszańców niezameldowanych. Głosowało tam o dwie trzecie więcej wyborców niż zapowiadały oficjalne dane. I dlatego ostatnia osoba oddała głos godzinie 2:45 już w poniedziałek po odstaniu pięciu godzin w kolejce.

Miasto nie może tworzyć większej liczby komisji wyborczych nawet, jeśli z szacunków wynika, że w danym rejonie mieszka znacznie więcej osób niż jest zameldowanych. Zgodnie z zapisami Kodeksu wyborczego, obwód musi przekraczać cztery tysiące mieszkańców, aby można było utworzyć nowy.

Wrocław przed wyborami apelował do PKW o zmianę przepisów, jednak to się nie udało. Dopiero po nich udało się przekonać PKW i pozwoliła na utworzenie nowych obwodów na Jagodnie. Dlatego w tym roku takiego problemu nie powinno być.

Nie ma kar, są zachęty do meldowania się

Kolejny argument za zameldowaniem: więcej korzyści w programie Nasz Wrocław. Płacąc podatki we Wrocławiu można liczyć na spore benefity, a najpopularniejszy z nich to tańsze bilety okresowe MPK. Do tego są darmowe wejścia lub zniżki do licznych atrakcji. Będąc zameldowanym, możemy zmienić status karty na Nasz Wrocław MAX. Poza większą liczbą benefitów, możemy za darmo zabierać ze sobą również osobę towarzyszącą.

Tak miasto zachęca do meldowania, bo brak meldunku we Wrocławiu nie jest marginalnym zjawiskiem. Nie chodzi o parę tysięcy studentów, którzy mieszkając na sublokatorce nie meldują się nawet czasowo ze względu na opór właściciela mieszkania. To masowe zjawisko, które dotyczy 220 tysięcy wrocławian.

Jest nas o jedną trzecią więcej

Tak wynika z badania przeprowadzonego przez naukowców Uniwersytetu Wrocławskiego. Wzięli pod uwagę szereg danych i obliczyli, że Wrocław ma 893 tys. mieszkańców. Oficjalne dane, oparte na meldunkach, mówią o 674 tys. Jedna trzecia z nas nie ma meldunków, zatem planowanie miasta, a nawet bieżące zarządzanie nim, nie jest łatwe. Robiąc coś, trzeba wiedzieć, dla ilu ludzi się to robi, aby móc dostosować skalę.

I tak wracamy na Jagodno. Badanie rzeczywistej liczby mieszkańców wykazało, że w jednym z obwodów Jagodna mieszka 8 tys. osób, a zameldowanych jest… 3,3 tys.

Kiedy trzeba się zameldować?

Zameldować musimy się najpóźniej w 30. dniu zamieszkiwania lokalu. Jeśli to nasz docelowy adres na dłuższy czas, meldujemy się na pobyt stały. Wtedy zostaniemy wymeldowani z miejsca, w którym byliśmy zameldowani do tej pory. Nie można mieć jednocześnie meldunku w dwóch miejscach pobytu stałego.

Gdy w danym mieszkaniu, hostelu czy w akademiku przebywamy dłużej niż trzy miesiące, ale nie planujemy tam mieszkać na stałe, wtedy meldujemy się na pobyt czasowy. W takiej sytuacji wciąż zachowujemy meldunek w miejscu stałego pobytu.

Można mieć meldunek stały i czasowy, ale nie można mieć dwóch czasowych lub dwóch stałych.

Jak zameldować się w urzędzie?

Do urzędu przychodzimy osobiście lub wysyłamy tam naszego pełnomocnika, któremu udzieliliśmy pisemnego pełnomocnictwa. Rodzice, opiekuni prawni lub faktyczni sprawujący opiekę w miejscu wspólnego pobytu, mogą zameldować dzieci i osoby, które nie mają zdolności do czynności prawnych (częściowo lub całkiem ubezwłasnowolnione).

Do zameldowania potrzebny nam jest formularz (plik do wydrukowania dołączamy na końcu tekstu). Przychodząc bez niego, dostaniemy go w urzędzie, aby wypełnić na miejscu. Są odrębne do meldunku stałego i czasowego.

Niezbędny jest dowód osobisty lub paszport. Potrzebujemy również dokumentu, który potwierdzi nasze prawo do zamieszkiwania w danym lokalu. Może to być jeden z niżej wymienionych:

• umowa cywilnoprawna (na przykład umowa najmu),
• odpis z księgi wieczystej albo wyciąg z działów I i II księgi wieczystej,
• decyzja administracyjna,
• orzeczenie sądu.

Meldując się w lokalu, do którego nie mamy tytułu prawnego (nie jesteśmy właścicielami ani nie mamy umowy najmu), musimy okazać dokument, który potwierdza tytuł prawny do mieszkania właściciela tej nieruchomości. Dodatkowo właściciel musi na formularzu zgłoszenia potwierdzić, że przebywamy w jego lokalu.

Jeśli jesteśmy właścicielami i chcemy zameldować lokatora, to powinien on udzielić nam pełnomocnictwa do zameldowania. Gdy dotyczy to osoby, którą się opiekujemy, to potrzebne będzie orzeczenie sądu o ustanowieniu opieki, oświadczenie, że opiekujemy się osobą niepełnoletnią lub niepełnosprawną i mamy to samo miejsce pobytu.

Dokument tożsamości będzie nam potrzebny w każdym wariancie.

Jeśli potrzebujemy zaświadczenia o zameldowaniu, dostaniemy je bezpłatnie meldując się na pobyt stały. W przypadku meldunku czasowego, za taki dokument musimy zapłacić 17 zł (Gmina Wrocław, PKO Bank Polski SA, nr konta 82 1020 5226 0000 6102 0417 7895).

Jak zameldować się online?

Do zameldowania się przez internet potrzebujemy profilu zaufanego lub kwalifikowanego certyfikatu podpisu elektronicznego albo certyfikatu podpisu osobistego – czyli możliwości potwierdzenia swojej tożsamości online.

Wchodzimy na stronę obywatel.gov.pl i logujemy się. W kolejnym kroku zaznaczamy, czy chcemy się zameldować na pobyt stały czy czasowy.

Potrzebujemy tych samych dokumentów, co w przypadku meldowania się w urzędzie. W tej opcji jednak wystarczą skany.

Kiedy mają się meldować cudzoziemcy w Polsce?

Osoby, które przyjechały do Wrocławia z państwa członkowskiego UE lub Islandii, Norwegii, Liechtensteinu, Szwajcarii meldują się najpóźniej w 30. dniu od przybycia.

Obywatele pozostałych państw muszą się zameldować najpóźniej w czwartym dniu od przybycia. Aby zdobyć meldunek stały, muszą przygotować, poza formularzem, ważny dokument podróży, a także:

• kartę pobytu wydaną w związku z udzieleniem zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE, zgody na pobyt ze względów humanitarnych, ochrony uzupełniającej albo nadaniem statusu uchodźcy w Polsce,
• lub zgodę na pobyt tolerowany,
• lub zezwolenie na pobyt stały,
• lub zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE,
• lub decyzję o nadaniu statusu uchodźcy w RP, udzieleniu w RP ochrony uzupełniającej, zgody na pobyt ze względów humanitarnych albo zgody na pobyt tolerowany.

Analogicznie, jak w przypadku Polaków, trzeba posiadać tytuł prawny do lokalu lub oświadczenie właściciela, że się w nim zamieszkuje.

W przypadku meldunku czasowego potrzebny jest formularz, dokument podróży oraz wiza. Z tytułem prawnym do lokalu jest tak samo, a jeśli chodzi o pozostałe dokumenty, to niezbędny jest ważny dokument podróży oraz jeden z tych:

• tymczasowe zaświadczenie tożsamości cudzoziemca,
• kartę pobytu,
• zgodę na pobyt tolerowany,
• zezwolenie na pobyt czasowy,
• zezwolenie na pobyt stały,
• zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE,
• decyzję o nadaniu statusu uchodźcy w Polsce, udzieleniu w Polsce ochrony uzupełniającej, zgody na pobyt ze względów humanitarnych albo zgody na pobyt tolerowany.

Prostszą procedurę mają obywatele UE lub EFTA (Islandii, Norwegii, Liechtensteinu, Szwajcarii). Przede wszystkim nawet kilkutygodniowy urlop mogą spędzać bez meldunku, a przy dłuższym pobycie wystarczy im (poza dokumentami, które muszą składać Polacy):

• ważny dokument podróży lub inny ważny dokument, który potwierdzi tożsamość i obywatelstwo.

Gdzie się zameldować we Wrocławiu

Meldunek – i wiele innych spraw – załatwisz w tych centrach obsługi mieszkańca:

• Zapolskiej 4
  • Czynne: poniedziałek-piątek w godzinach 8:00-15:15
• Nowy Targ 1-8
  • Czynne: poniedziałek-piątek w godzinach 8:00-15:15
• Kromera 44
  • Czynne: poniedziałek-piątek w godzinach 8:00-15:15
• Legnickiej 58 (CH Magnolia)
  • Czynne: poniedziałek-piątek w godzinach 9:00-18:00; sobota w godzinach 9:00-16:00

Co zrobić, gdy właściciel nie chce nas zameldować?

Napotykając opór właściciela przed zameldowaniem, albo nie mając z nim kontaktu, nie możemy się zameldować w żadnym z opisanych trybów. Jest na to specjalna procedura.

Powinniśmy w urzędzie złożyć formularz meldunkowy wraz z oświadczeniem, w którym informujemy, dlaczego nie mamy wymaganych dokumentów. Teraz pałeczka jest po stronie urzędu, który przeprowadza postępowanie administracyjne aby ustalić, czy mieszkamy w lokalu, w którym chcemy się zameldować. Jeżeli tak, wyda decyzję administracyjną o zameldowaniu.