wroclaw.pl strona główna Najświeższe wiadomości dla mieszkańców Wrocławia Dla mieszkańca - strona główna

Infolinia 71 777 7777

20°C Pogoda we Wrocławiu

Jakość powietrza: umiarkowana

Dane z godz. 12:20

wroclaw.pl strona główna

Reklama

  1. wroclaw.pl
  2. Dla mieszkańca
  3. Aktualności
  4. Strajk w sierpniu 1980 roku w stolicy Dolnego Śląska
Kliknij, aby zobaczyć galerię
Obchody pierwszej rocznicy strajków sierpniowych. Na zdjęciu Jerzy Piórkowski odsłania tablicę upamiętniającą strajk w sierpniu 1980 r. umieszczoną na terenie zajezdni autobusowej nr VII przy ul. Grabiszyńskiej we Wrocławiu (z lewej), dwa autobusy jelcz 043 w bramie wjazdowej do zajezdni autobusowej nr VII (w środku) oraz uczestnicy mszy św. na terenie zajezdni autobusowej nr VII przy ul. Grabiszy Ze zbiorów Centrum Historii Zajezdnia / Tomasz Gardziejewski
Obchody pierwszej rocznicy strajków sierpniowych. Na zdjęciu Jerzy Piórkowski odsłania tablicę upamiętniającą strajk w sierpniu 1980 r. umieszczoną na terenie zajezdni autobusowej nr VII przy ul. Grabiszyńskiej we Wrocławiu (z lewej), dwa autobusy jelcz 043 w bramie wjazdowej do zajezdni autobusowej nr VII (w środku) oraz uczestnicy mszy św. na terenie zajezdni autobusowej nr VII przy ul. Grabiszy

1 lipca 1980 r. władze PRL podniosły ceny na mięso i jego wyroby. Była to iskra, która doprowadziła do wybuchu strajków w całej Polsce. Fala strajkowa w połowie lipca dotarła także do Wrocławia, ale – podobnie jak w innych miejscach – były to krótkie i pojedyncze protesty w poszczególnych zakładach pracy. W stolicy Dolnego Śląska sytuacja zmieniła się 26 sierpnia, gdy zastrajkowała załoga zajezdni autobusowej nr VII przy ulicy Grabiszyńskiej. Tu dziś znajduje się Centrum Historii Zajezdnia, które opowiada m.in. o historii tamtych dni.

Reklama

Strajk sierpniowy od samego początku przybrał formę solidarnościowego. Oznaczało to, że pracownicy zajezdni autobusowej nr VII przy ul. Grabiszyńskiej opowiedzieli się za 21 postulatami wysuniętymi w Stoczni Gdańskiej i zakończenie swojego protestu uzależniali od podpisania porozumień na Wybrzeżu.

W kolejnych godzinach strajk zaczął się rozszerzać na inne zakłady pracy, stanęły położone po sąsiedzku Hutmen i Elwro. Inne zakłady z miasta zaczęły wysyłać swoje delegacje do zajezdni. W rezultacie utworzono, również na wzór gdański, Międzyzakładowy Komitet Strajkowy (MKS), na czele którego stanął Jerzy Piórkowski, kierowca MPK cieszący się dużym autorytetem wśród załogi na Grabiszyńskiej. Jako członek PZPR stał się również gwarantem bezpieczeństwa dla strajkujących.

Msza św. na terenie zajezdni autobusowej nr VII przy ul. Grabiszyńskiej podczas strajku solidarnościowego z robotnikami z Wybrzeża. Fot. ze zbiorów Centrum Historii Zajezdnia.
Msza św. na terenie zajezdni autobusowej nr VII przy ul. Grabiszyńskiej podczas strajku solidarnościowego z robotnikami z Wybrzeża.

Ostatecznie w MKS-ie znalazło się 176 zakładów pracy z niemalże całego Dolnego Śląska.

[quote author=Władysław Frasyniuk, przewodniczący dolnośląskiej />>Solidarności<

Wrocławianie wspierali strajkujących

Strajk od samego początku był wspierany przez grupę działaczy opozycji przedsierpniowej ze Studenckiego Komitetu Solidarności, Komitetu Obrony Robotników, Konfederacji Polski Niepodległej czy Towarzystwa Kursów Naukowych. Służyli oni robotnikom nie tylko radami, ale także prowadzili szkolenia, jak strajkować i stworzyli sieć informacyjną, za pomocą której informowali mieszkańców Wrocławia o wydarzeniach w strajkowym centrum. W zajezdni powstała prowizoryczna drukarnia, w której powielano Komunikaty MKS-u, które następnie kolportowano w mieście. Informacje docierały także do zachodnich mediów i były nagłaśniane przez Radio Wolna Europa.

Strajk w MPK oznaczał brak funkcjonowania komunikacji miejskiej. Jednakże, pomimo tej niedogodności, wrocławianie tłumnie wspierali strajkujących, wyrażając tym samym solidarność z ich akcją. Pod płotem zajezdni nr VII codziennie przebywały setki, jeśli nie tysiące osób, które przynosiły jedzenie, picie, koce. Za akty solidarności z robotnikami należy uznać także msze święte odbywające się na terenie zajezdni – 29 i 31 sierpnia – obie celebrowane przez Stanisława Orzechowskiego, a także koncert artystów Opery Wrocławskiej. Odbył się on 31 sierpnia około południa.

Jedną z najciekawszych form wsparcia strajkujących w zajezdni stał się koncert utworów patriotycznych w wykonaniu artystów z Opery Wrocławskiej pod batutą dyrektora opery Roberta Satanowskigo. Jego obecność była sporym zaskoczeniem, ponieważ był to człowiek mocno związany z ówczesną komunistyczną władzą.
dr Kamil Borecki, historyk z Centrum Historii Zajezdnia

Tak narodziła się wrocławska „Solidarność”

Ostatniego dnia sierpnia podpisano w Gdańsku porozumienia, w których władze przyjęły 21 postulatów. Nie zakończyło to jednak strajku na Dolnym Śląsku. Oczekiwano bowiem na przyjazd delegatów wysłanych do Gdańska, którzy mieli przywieźć dokument potwierdzający porozumienie. Wrocławscy wysłannicy wrócili 1 września ok. 4 rano i wówczas strajk mógł się zakończyć. Ciekawostką jest, że jechali samochodem wojewody gdańskiego, aby jak najszybciej dotrzeć do stolicy Dolnego Śląska.

Tak narodziła się wrocławska „Solidarność”. Sami strajkujący podkreślają, że przyszli na strajk jako tłum, a wyszli jako wrocławianie. Tak narodziło się społeczeństwo obywatelskie Wrocławia. Można się o tym przekonać zwiedzając słynną zajezdnię nr VII, w której działa obecnie Centrum Historii Zajezdnia.

Na zdjęciu na pierwszym planie solista Opery Wrocławskiej Mariusz Majewski. W tle orkiestra Opery Wrocławskiej i hala zajezdni autobusowej nr VII. Ze zbiorów Centrum Historii Zajezdnia, fot. Tomasz Gardziejewski.
Na zdjęciu na pierwszym planie solista Opery Wrocławskiej Mariusz Majewski. W tle orkiestra Opery Wrocławskiej i hala zajezdni autobusowej nr VII.

To tu w nowoczesny i multimedialny sposób opowiadamy historię Wrocławia po 1945 roku, ze szczególnym uwzględnieniem tego wielkiego ruchu sprzeciwu i nadziei, jakim była w latach 80. ubiegłego wieku „Solidarność”.
Adam Pacześniak, rzecznik prasowy Centrum Historii Zajezdnia

Obchody rocznicy strajku w CH Zajezdnia – koncert i uroczyste złożenie kwiatów

Jak każdego roku główne obchody rocznicy strajku w zajezdni autobusowej nr VII odbyły się przed Centrum Historii Zajezdnia, gdzie w sobotę 24 sierpnia wrocławianie mogli wziąć udział w koncercie „Tu zaczyna się Wrocław”.

W niedzielę 25 sierpnia zostały złożone kwiaty na grobach Kazimierza Michalczyka, Piotra Bednarza i Marii Zapart na Cmentarzu Osobowickim, następnie odprawiono mszę św. w kościele pw. Św. Klemensa Dworzaka przy al. Pracy, a następnie złożono kwiaty przed tablicą poświęconą „Solidarności” przy ul. Grabiszyńskiej 184.

źródło: materiały tekstowe i zdjęciowe Centrum Historii Zajezdnia

Bądź na bieżąco z Wrocławiem!

Kliknij „obserwuj”, aby wiedzieć, co dzieje się we Wrocławiu. Najciekawsze wiadomości z www.wroclaw.pl znajdziesz w Google News!

Reklama