Około pięciu miesięcy (od grudnia 2016 do maja 2017) trwały czynności kontrolne NIK-u w Parku Kulturowym Stare Miasto (utworzonym w 2014 r.) – w zakresie kształtowania krajobrazu i przestrzeni publicznej. NIK analizowała w tym samym czasie także sześć innych polskich parków kulturowych, a jej ocena, płynąca z wniosków pokontrolnych jest najwyższa właśnie dla Wrocławia i Krakowa.
Czytaj pełny raport: Kształtowanie krajobrazu i przestrzeni publicznej w miastach
210 ha Starego Miasta objęte ochroną
– Centrum Wrocławia jest naszą wizytówką – miejscem spotkań, odpoczynku, relaksu, zakupów dla wrocławian i licznie odwiedzających miasto turystów. Obszar ten jest naszym najcenniejszym dziedzictwem kulturowym i wspólnym dobrem podlegającym ochronie. Z tego też powodu utworzyliśmy we Wrocławiu Park Kulturowy porządkujący przestrzeń w ścisłym centrum miasta – – wyjaśnia wiceprezydent Wrocławia Adam Grehl.
Ochroną jest objęty obszar ok. 210 hektarów, uznany za pomnik historii, czyli Stare Miasto w granicach fosy miejskiej, ale także Wyspy Odrzańskie, Ogród Botaniczny, Ostrów Tumski, park Słowackiego, cała Promenada Staromiejska, a także plac Kościuszki.
Czytaj: Idea i inne informacje na temat wrocławskiego parku kulturowego
Po przyjęciu uchwały Rady Miejskiej w latach 2015-2016 miasto podjęło szereg działań. Na obszarze Parku Kulturowego Stare Miasto zniknęły wielkopowierzchniowe reklamy, wyklejane witryny okien, bilbordy, citylighty oraz wymieniono słupy reklamowe na nowe.
.JPG)
– Zadanie to zrealizowaliśmy w 100%. Kolejne działania są prowadzone w zakresie usuwania banerów, stojaków reklamowych czy kolorowych parasoli w ogródkach. Łączna liczba usuniętych naruszeń to prawie 700 przypadków – wylicza Beata Kleszcz, koordynator zespołu ds. Parku Kulturowego.
Wyjątkowe parki we Wrocławiu i w Krakowie
W Polsce jest ponad 30 parków kulturowych, jednak w większości są to zespoły pałacowe, parkowe, zabudowania klasztorne czy forteczne. – Parki Kulturowe utworzone w Krakowie czy we Wrocławiu to przedsięwzięcia wyjątkowe, gdyż obejmują znaczny obszar miasta w zwartej zabudowie, gdzie na co dzień toczy się życie społeczne, gospodarcze czy kulturalne – dodaje Beata Kleszcz.
Uchwała o Parku Kulturowym „Stare Miasto” określa zasady dotyczące m.in.: prowadzenia handlu i gastronomii (np. zakaz prowadzenia handlu poza budynkami oraz w przejściach i przejazdach lub bramach, z wyjątkami opisanymi poniżej, etc.), prowadzenia działań reklamowych – zwłaszcza montowania nośników reklamowych (np. zakaz rozwieszania banerów reklamowych czy rozdawania ulotek, etc.), sposobu korzystania z zabytków nieruchomych (np. zakaz montażu urządzeń klimatyzacyjnych i anten etc.)
Zobacz nową ulotkę o Parku Kulturowym we Wrocławiu.
– Cały obszar wrocławskiego Parku Kulturowego jest wpisany do rejestru zabytków. Zastosowanie decyzji konserwatorskich do poszczególnych obiektów to bardzo złożony i długi proces. Dlatego też zapisy uchwały o Parku Kulturowym bardzo pomogły w szybkim uporządkowaniu przestrzeni centrum miasta. Dla pozostałego terenu miasta w dalszym ciągu będziemy stosować opinie i decyzje konserwatorskie, zwłaszcza dla obiektów wpisanych jednostkowo – mówi Agata Chmielowska, Miejska Konserwator Zabytków.
.JPG)
Uchwała krajobrazowa jeszcze w tym roku
Kolejnym krokiem pozwalającym uporządkować przestrzeń publiczną na terenie całego miasta ma być uchwała krajobrazowa, którą miasto chce uchwalić jeszcze w tym roku. Będzie ona również wielkim wsparciem dla zapisów Parku Kulturowego. Dokument ma m.in. określać zasady umieszczania reklam i nośników reklamowych, małej architektury i ogrodzeń w całym mieście.
– Od 2015 r., dzięki ustawie krajobrazowej możemy jeszcze lepiej porządkować przestrzeń publiczną na obszarze Wrocławia. W związku z tym od września 2016 r. pracujemy nad specjalną uchwałą krajobrazową – tłumaczy Beata Urbanowicz, koordynator projektu wystroju plastycznego miasta.
2017 rok został poświęcony na analizy oraz konsultacje z mieszkańcami. W specjalnej ankiecie wzięło udział ponad 2 tysiące wrocławian. Ponad 80% osób, które wzięły udział w ankiecie odpowiedziało, że przestrzeń publiczna jest dla nich bardzo ważna – kontynuuje Urbanowicz. Obecnie trwają prace nad zapisami uchwały.
– Uchwała krajobrazowa powinna powstać do jesieni bieżącego roku. Widać wyraźnie, że wrocławianie czują się dobrze w uporządkowanej przestrzeni. Największym komplementem, jaki usłyszałem, jest stwierdzenie że wielu mieszkańców chciałoby, żeby cały Wrocław był parkiem kulturowym. Na pewno chcemy dojść do poziomu, w którym reklamy w całym mieście będą funkcjonowały według określonych zasad, tak by jeszcze lepiej chronić krajobraz i przestrzeń publiczną – kończy Adam Grehl.
