Te miejsca sCALają mieszkańców

Każde z takich miejsc – to nie przypadek – prowadzone jest przez organizację pozarządową. Ale tak naprawdę współtworzą je sami mieszkańcy. Bo CAL-e to przede wszystkim przestrzenie, które są otwarte na to, co mówią i z czym przychodzą mieszkańcy osiedla. W tym roku pojawiły się trzy nowe: na Lipie Piotrowskiej, na Wojszycach i Kozanowie. Na funkcjonowanie wszystkich 21 miasto przeznaczy w tym roku łącznie ponad 5 mln złotych. Zobaczcie na mapie i przeczytajcie, co to za miejsca.

Nowe CAL-e powstały na trzech osiedlach

Od stycznia z nowego CAL-u korzystać mogą mieszkańcy Kozanowa. Mieści się przy Dokerskiej 7D, a prowadzi go Fundacja ANIMADA.

– Tutaj można poznać swojego sąsiada lub sąsiadkę, spędzić z nimi czas w kawiarence, wziąć udział w gimnastyce, warsztatach tematycznych lub zajęciach językowych. W CAL Kozanów możesz spotkać się ze swoją grupą zainteresowań lub zgłosić chęć utworzenia nowej grupy – mówi Ewelina Armada z CAL Kozanów.

Na Lipie Piotrowskiej Centrum Aktywności Lokalnej prowadzi od stycznia Stowarzyszenie Kulturalne „Bez Ciśnienia”. Centrum mieści się przy ulicy Tymiankowej 3 i zaprasza mieszkańców do współtworzenia tego miejsca.

– Klub planszówkowy i klub malucha to inicjatywy sąsiedzkie, które już mocno zakorzeniły się w CAL-u. W najbliższym czasie planowane jest zorganizowanie kolejnych inicjatyw sąsiedzkich, takich jak: klub szachowy, English Speaking Club, Play dates czy warsztaty z kolażu inspirowane twórczością znanych artystów. Pomysłodawcami wspomnianych inicjatyw są mieszkańcy naszego osiedla i to jest właśnie magia CAL-u – mówi Mariusz Zawadzki z nowego CAL-u na Lipie Piotrowskiej.

Trzecie nowe Centrum powstało na Wojszycach. Mieści się w nowej szkole przy ul. Asfaltowej, gdzie specjalnie na ten cel wydzielona została odpowiednia przestrzeń. A prowadzi je Fundacja Sóweczka Wspieranie i Rozwój Edukacji.

„Specjalność zakładu”

O niektórych CAL-ach można powiedzieć, że mają swoją nieformalną „specjalność zakładu”.

Największą kolekcję gier planszowych w mieście znajdziecie na przykład w CAL Chopina na Zalesiu. Ten CAL prowadzi bowiem Stowarzyszenie Druga Runda – organizatorzy popularnych festiwali gier planszowych Wrocław Games Fest.

A podobnych atrakcji znaleźć można znacznie więcej. W Centrum Aktywności Tarnogaju CAT mają młodzieżową grupę cyrkową. W CAL na Strachocinie – świetne warsztaty ceramiczne. A do tego charytatywny sklepik, z ceramiką tworzoną na osiedlu. Dwa CAL-e mają nawet własne, osiedlowe teatry! Znajdziecie je na Przedmieściu Oławskim (Centrum na Przedmieściu – Teatr Układ Formalny) i na Ołtaszynie (CAL na Ołtaszynie ze „Sceną Teatru na Bruku”).

Wiele zajęć w Centrach Aktywności Lokalnej jest bezpłatna. Ale zdarzają się oczywiście także odpłatne. Zazwyczaj jest to odpłatność „po kosztach”. Tak, by dało się zorganizować ciekawe warsztaty lub wydarzenia.

– W 2019 roku zaczęliśmy z dwoma CAL-ami. Teraz mamy ich 21. I muszę powiedzieć, że to wyjątkowo trafiona inwestycja. Kiedy jeżdżę po wrocławskich osiedlach, mieszkańcy wielu z nich pytają mnie właśnie o CAL-e. Bo takich miejsc, takich przestrzeni do tej pory brakowało na osiedlach – mówi prezydent Wrocławia Jacek Sutryk.

W trudnych momentach organizowały pomoc

Szczególną próbę Centra przeszły podczas lockdownu i w trakcie kryzysu uchodźczego. Wiele z nich błyskawicznie zorganizowało się w osiedlowe punkty pomocy. Miejsca gdzie można przyjść, żeby pomóc innym, ale także zgłosić się po pomoc.

– Centra Aktywności Lokalnej to przyjaciele na dobre i złe. Nie tylko działają bowiem jako miejsca animowania lokalnej społeczności, lecz także wpierają działania pomocowe. Z dnia na dzień, niemal z godziny na godzinę, w pandemii sale spotkań zamieniały się w szwalnie maseczek, a po przybyciu do Wrocławia osób migrujących z Ukrainy, te same sale dawały schronienie potrzebującym. Wówczas też CALe stawały się „wieżami kontroli lotów” na danym osiedlu – organizując w ramach lokalnego partnerstwa wymianę dóbr. W ten sposób oferujący pomoc trafiali bezpośrednio do jej potrzebujących – mówi Krzysztof Ziental z Wydziału Partycypacji Społecznej UMW.

Widzą się nawzajem

Wrocławskie CAL-e to także sprawnie działająca sieć. Prowadzące je organizacje pozarządowe spotykają się regularnie i wymieniają doświadczeniami. A jeśli zajdzie taka potrzeba – potrafią sobie nawzajem pomóc.

Nazwali tę sieć SCAL Wrocław – bo scala, sieciuje, integruje.

–  Dla organizacji prowadzących CAL-e najważniejsza jest współpraca – mówi Joanna Warecka z Żółtego Parasola, który prowadzi CAL na Ołbinie i jednocześnie animuje sieć. – Budujemy ją na poziomie partnerstw lokalnych gdzie wraz z Radami Osiedli, MOPSem, szkołami, biblioteką, instytucjami kultury czy biznesem staramy się wzmacniać lokalną społeczność, ale także między sobą. Wrocławska sieć jest rozpoznawana w całej Polsce. Jesteśmy różnorodni, otwarci, chętnie się dzielimy, pomagamy sobie nawzajem. To ogromny zasób, na którym zyskują wszyscy wrocławianie - dodaje.

Miasto chce nadal rozwijać sieć CAL-i

Założenie jest takie, by docelowo na każdym osiedlu była infrastruktura społeczna: albo biblioteka z programem społecznym, albo CAL, albo przynajmniej boisko. Optymalnie – po dwa elementy: biblioteka z programem społecznym lub CAL, plus infrastruktura sportowa. To oczywiście plan na lata. Gdzie mogłyby powstać nowe CAL-e? Decyzje jeszcze nie zapadły, ale urzędnicy zapewniają, że analizują poszczególne sprawy – potrzeby bowiem przychodzą z różnych stron, zarówno od organizacji pozarządowych, jak i Rad Osiedli, a przede wszystkim mieszkańców

– Cale działają według opracowanego wspólnie z naszymi partnerami społecznymi modelu – najważniejszych zasad które organizują ich prace i wskazują czym są. To ich credo, na tyle elastyczne, że nie ogranicza ich własnej specyfiki i pomysłów. Bo przede wszystkim i nasze działania i działania CALi oznaczają, że wsłuchujemy się w potrzeby zgłaszane przez mieszkańców. Sieć CAL-i dobrze się sprawdza i bez wątpienia warto kontynuować jej rozszerzanie – mówi Jacek Pluta, zastępca dyrektora Departamentu Spraw Społecznych w UMW.

Oprócz lokalu na działalność, każdy CAL potrzebuje przede wszystkim prężnie działającej organizacji pozarządowej (NGO): np. fundacji lub stowarzyszenia. I tutaj dzieje się rzecz ciekawa. Bo z perspektywy NGO, prowadzenie CAL-u zmienia zasady gry. Na co dzień większość NGO-sów pracuje bowiem projektowo. Dostaje fundusze na konkretne, wąskie działanie. Z prowadzeniem CAL-u jest inaczej. – Dajemy zasób i mówimy: pracujcie ze społecznością lokalną. Bądźcie tutaj – tłumaczy Jacek Pluta.

Trzeba przysłowiowo mieć zapuszczone korzenie na osiedlu, być częścią społeczności. Miasto nie narzuca, czym dokładnie CAL ma się zajmować. Te decyzje należą do mieszkańców osiedla i prowadzącej dane Centrum organizacji.

– Chcemy by dzięki CAL-om społeczność była silniejsza, bardziej zdolna do działania. Podejmowała inicjatywy oddolne. Chodzi o to, by nie bać się działać. – dodaje Jacek Pluta.

21 CAL-i we Wrocławiu - adresy

• CAL BOREK - Fundacja Odkrywamy Nieznane, ul. Powstańców Śl. 210-218 (budynek Szkoły Podstawowej nr 4)
• CAL BROCHÓW - Fundacja "Made in Brochów", ul. Koreańska 1A
• CAL JAGODNO - Stowarzyszenie #wartomediować, ul. Sygnałowa 23
• CAL KARŁOWICE-RÓŻANKA - Fundacja Emma, ul. Bałtycka 8
• CAL KOWALE - Fundacja Przyjaźń Sztuka Edukacja, ul. Ełcka 34
• CAL KSIĘŻE - Fundacja “Księże”, ul. Rybnicka 39-41
• CAL MAŚLICE - Stowarzyszenie Kolektyw Pomysłów, ul. Suwalska 11
• CAL NOWE ŻERNIKI - Czas Przygody, pasaż Radinga 8
• CAL OŁBIN - Stowarzyszenie Żółty Parasol i Partnerzy, ul. B.Prusa 37/39 (wejście od ul. Wyszyńskiego 75A)
• CAL OŁTASZYN - Stowarzyszenie Artyści Na Bruku | Teatr Na Bruku, ul. Pszczelarska 7
• CAL PLAC GRUNWALDZKI - Fundacja Ładne Historie, ul. M. Curie Skłodowskiej 63a
• CAL PRZEDMIEŚCIE OŁAWSKIE - Dolnośląska Federacja Organizacji Pozarządowych, ul. Prądzyńskiego 39A
• CAL PRZEDMIEŚCIE ŚWIDNICKIE - Stowarzyszenie Aktywizacji Społecznej TuRazem, ul. Świdnicka 43-45
• CAL PSIE POLE-ZAWIDAWIE - Fundacja Opieka i Troska, ul. Kiełczowska 43 bud. 6 (Lotnicze Zakłady Naukowe)
• CAL STRACHOCIN-SWOJCZYCE-WOJNÓW - Stowarzyszenie Grupa z Pasją, ul. Swojczycka 118 wejścia A,C,D
• CAL TARNOGAJ - Stowarzyszenie Edukacji Krytycznej, ul. Gazowa 22/7
• CAL ZACISZE-ZALESIE-SZCZYTNIKI - Stowarzyszenie Druga Runda, ul. Chopina 9a
• CAL ZŁOTNIKI - Rzymsko-Katolicka Parafia P.W. Najświętszej Marii Panny Różańcowej we Wrocławiu – Złotnikach, ul. Wielkopolska 7
• CAL WOJSZYCE (nowy) - Fundacja Sóweczka Wspieranie i Rozwój Edukacji, ul. Asfaltowa 6
• CAL LIPA PIOTROWSKA (nowy) - Stowarzyszenie Kulturalne „Bez Ciśnienia”, ul. Tymiankowa 3
• CAL KOZANÓW (nowy) - Fundacja Animada, ul. Dokerska 7d