Tu nie ma wyjątków – każdy obywatel Ukrainy, który schronił się w Polsce przed skutkami wojny, będzie musiał skorzystać z pomocy tłumacz przysięgłego. Skorzystanie z pomocy zwykłego tłumacza niczego nie załatwia – nawet ukraińskie tłumaczenie notarialne nie wystarczy (w Ukrainie nie istnieje instytucja tłumacza przysięgłego). Notariusz bowiem jedynie potwierdza tożsamość tłumacza i jego podpis. Nie bierze natomiast odpowiedzialności za treść przygotowanych przez niego dokumentów. Właśnie dlatego polskie urzędy nie przyjmują takich tłumaczeń.
Tłumaczenie przysięgłe jest dokładnym, słownym tłumaczeniem dokumentów osobistych wykonanym przez specjalistę, który został do tego upoważniony przez odpowiednie instytucje państwowe. Tłumacz przysięgły to osoba fizyczna wpisana do Krajowego Rejestru Tłumaczy Przysięgłych przy Ministerstwie Sprawiedliwości. Swoją pracę poświadcza imienną pieczęcią i bierze pełną odpowiedzialność za ewentualne błędy popełnione w tłumaczeniach. Takiego specjalistę można znaleźć, wchodząc na stronę Ministerstwa Sprawiedliwości RP.
Jego usługi mogą być niezbędne przy załatwianiu wielu spraw, m.in.:
- legalizacji ukraińskiego prawa jazdy;
- starania się o pracę;
- chęci zawarcia związku małżeńskiego;
- zapisywania dzieci do przedszkola czy szkoły;
- decyzji o leczeniu chorób przewlekłych;
- aktów zgonu;
- zaświadczeń;
- faktur;
- spraw sądowych.
W takich sytuacjach urzędy mogą wymagać tłumaczenia przysięgłego np. aktu urodzenia, dyplomu, dokumentów medycznych, świadectwa szkolnego lub ukończenia szkoły podstawowej z załącznikiem czy aktu małżeństwa.
Zawsze jednak przed zleceniem tłumaczenia warto sprawdzić, czy konkretny urząd wymaga tłumaczenia przysięgłego czy zwykłego. Wiele polskich instytucji zadowala się bowiem tym drugim. Co więcej, bywa że można to zrobić za darmo, korzystając z pomocy tłumaczy ochotników, których bez problemów można znaleźć w internecie.
Z całą pewnością jednak tłumaczenie przysięgłe będzie niezbędne, gdy np. szpital podejmuje decyzję o skomplikowanej operacji i potrzebne jest przetłumaczenie dokumentacji medycznej. Podobnie jest w sprawach związanych z ubezpieczeniami.
Ceny za tłumaczenie są zróżnicowane – od 40 do 80 złotych za stronę urzędową (1125 znaków) w trybie normalnym (trwa to zwykle 3–7 dni), natomiast w trybie ekspresowym stawka jest podwajana. Warto podkreślić, że nieco droższe jest tłumaczenie z języka polskiego na ukraiński, niż z ukraińskiego na polski.
Wiele firm mających w ofercie usługi tłumaczy przysięgłych proponuje wycenę ich pracy on-line, dzięki czemu od razu wiadomo, na jaki wydatek się przygotować. Najdroższe są tłumaczenia specjalistyczne, m.in. te dotyczące spraw medycznych. Wymagają one bowiem nie tylko biegłego posługiwania się specjalistycznym słownictwem, ale również znajomości dziedziny, której dotyczą.
Maciej Sas (stan na 21 grudnia 2022)
