Najważniejsze informacje (kliknij, aby przejść)
Główna stopa procentowa banku centralnego od września 2022 r. pozostawała na poziomie 6,75 proc. Po roku, we wrześniu 2023 r., rozpoczął się cykl obniżek stóp. Pierwsza decyzja zapadła 6 września - RPP zdecydowała się obniżyć stopy aż o 75 punktów – do 6 proc. w skali roku. 4 października kolejna decyzja RPP. Tym razem Rada zdecydowała o obniżce 25 punktów - do poziomu 5,75 proc.
Uchwała Rady Polityki Pieniężnej wchodzi w życie 4 października 2023 r. Poziom stóp procentowych po środowej decyzji:
- stopa referencyjna 5,75 proc. w skali rocznej;
- stopa lombardowa 6,25 proc. w skali rocznej;
- stopa depozytowa 5,25 proc. w skali rocznej;
- stopa redyskontowa weksli 5,80 proc. w skali rocznej;
- stopa dyskontowa weksli 5,85 proc. w skali rocznej.
Eksperci przewidywali obniżkę o 50 punktów – do 5,5 proc.
Przypomnijmy, że ekonomiści za najbardziej prawdopodobny scenariusz uznawali nieco wyższą obniżkę - o 50 punktów bazowych.
Wybory parlamentarne a październikowa decyzja RPP
Niektórzy twierdzą, że wpływ na październikową decyzję Rady Polityki Pieniężnej mogą mieć zbliżające się wybory parlamentarne, które zaplanowano 15 października. Zdaniem Bartosza Turka jest to jednak nieracjonalne założenie.
– Jesteśmy w okresie zażartej kampanii wyborczej, a więc wszystko jest teraz z wyborami wiązane. W tym wypadku jest to jednak nieracjonalne. Trudno mi zrozumieć, dlaczego cięcia stóp procentowych są wiązane z wyborami, bo one w tak krótkim terminie przez wiele osób mogą być odbierane neutralnie lub nawet negatywnie, a nie pozytywnie. Spójrzmy na konkrety – czasu od cięcia stóp do wyborów jest tak mało, że niewiele osób zdąży zauważyć pozytywne efekty zmian przed 15 października – wyjaśnia.
Dodatkowo nasz ekspert podkreśla, że posiadacze złotowych kredytów mieszkaniowych o zmiennym oprocentowaniu to relatywnie niewielka grupa wyborców. A obniżka stóp wpływa negatywnie np. na oszczędzających lub - co najwyżej neutralnie - na posiadaczy innych kredytów mieszkaniowych, np. „frankowiczów” i posiadaczy kredytów złotowych z okresowo stałym oprocentowaniem.
– Ostatecznie niezadowoleni mogą być oszczędzający, których w Polsce jest znacznie więcej niż posiadaczy kredytów mieszkaniowych, a którzy obserwują w ostatnich tygodniach wyraźny spadek oprocentowanie depozytów. Jeśli więc tłumaczyć działania RPP polityką, to racjonalne byłoby raczej politycznie umotywowane utrzymywanie stóp procentowych na obecnym poziomie przed wyborami, a nie ich obniżanie. Ciężko więc tłumaczyć decyzje RPP względami politycznymi – dodaje Turek.
Październikowa decyzja RPP – o ile spadnie rata kredytu?
Z punktu widzenia kredytobiorców obniżenie oprocentowania kredytu o 0,25 pkt. proc. oznacza spadek raty 25-letniego kredytu o 16 złotych w przeliczeniu na każde pożyczone 100 tysięcy złotych. W przypadku kredytu na 300 tysięcy mówimy więc o uldze na poziomie około 50 złotych miesięcznie.
Jeśli jednak działania RPP doprowadzą do obniżenia oprocentowania kredytów o 50 punktów bazowych, to w budżecie domowym posiadacza 25-letniego kredytu na 300 tysięcy złotych zostanie już około 100 złotych miesięcznie.
– Warto też dodać, że rynek już co najmniej częściowo zdyskontował spodziewaną w październiku decyzje o obniżeniu stóp procentowych. WIBOR 3M jest bowiem notowany poniżej stopy referencyjnej, a w normalnych warunkach powinno być odwrotnie – mówi Bartosz Turek.
A jeśli chodzi o to, jakiej ulgi w domowym budżecie mogą spodziewać się posiadacze złotowych kredytów mieszkaniowych o zmiennym oprocentowaniu, to najlepiej pokazać to na konkretnym przykładzie. Załóżmy, że 3 października 2023 roku bank aktualizuje nam oprocentowanie kredytu. Aby to zrobić należy wziąć pod uwagę najświeższe dostępne dane, czyli te opublikowane na koniec poprzedniego dnia roboczego, czyli 2 października.
Jeśli jednak mamy kredyt oparty o WIBOR 6M, to 6 miesiące wcześniej (2 kwietnia) wskaźnik ten był wyceniany na 6,95%, a 2 października na 5,61%. W przypadku kredytu zaciągniętego na 300 tys. zł i 25 lat z marżą na poziomie 2 proc. oznacza to ratę niższą o około 269 złotych, czyli o 11 proc. mniej (2238 złote zamiast 2507 zł miesięcznie).
Stopy a inflacja. Jak obniżka stóp procentowych wpłynie na poziom inflacji w Polsce?
Otwartym pytaniem pozostaje, jak polityka obniżek stóp procentowych w Polsce wpłynie na inflację. Decyzje dziś podejmowane zaczną mieć bowiem wpływ na inflację z opóźnieniem kilku kwartałów.
– Do mnie przemawia jednak taka argumentacja, która każe trochę poluzować politykę monetarną w momencie, w którym Niemcy popadły w gospodarcze tarapaty, koniunktura na całym świecie wyraźnie się pogarsza, a konsumenci w Polsce od miesięcy ostrożnie podchodzą do wydawania pieniędzy – dodaje.
