Najważniejsze informacje (kliknij, aby przejść)
"Dzieci nie będą dopiero, ale już są ludźmi"
Te słowa Janusza Korczaka wieńczyły zaaranżowaną scenę w Szkole Podstawowej nr 29, gdzie nauczyciele i uczniowie spotkali się z przedstawicielami władz miasta Wrocławia i UNICEF-u. Były zajęcia, konkursy, wystąpienia i symboliczne przekazanie władzy szkolnej uczniom.
Wszystko z okazji 34. Międzynarodowego Dnia Praw Dziecka, który został ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych (ONZ) w 1989 roku. Warto dodać, że Konwencja o Prawach Dziecka powstała z inicjatywy Polski.
– Dużo mówimy o tym, jakie mamy obowiązki w pracy, albo w domu, ale warto też pamiętać o tym, że mamy pewne prawa i powinniśmy o tym edukować już od najmniejszych lat. To nie jest tak, że nie pamiętamy o nich na co dzień, ale chcemy wykorzystać tę rocznicę, jako kolejną okazję, by o tych prawach rozmawiać – powiedział Radosław Michalski, dyrektor Wydziału Promocji Miasta i Turystyki UMW, obecny na uroczystościach w Szkole Podstawowej nr 29.
Dlaczego warto z dziećmi rozmawiać na temat praw dziecka?
O tym, że prawa człowieka i dziecka istnieją, dzieci wiedzą doskonale. Mówią o tym z wielkim entuzjazmem. Zapytani o to uczniowie wymieniają jednym tchem: dostęp do czystej wody, dostęp do jedzenia czy edukacji. We Wrocławiu, gdzie żyją, to wszystko jest zapewnione. Ale obecność w polskich placówkach dzieci z Ukrainy sprawia, że łatwiej o świadomość, iż te prawa mogą zostać złamane na różne sposoby, tak bardzo, że jedynym wyjściem staje się ucieczka.
Z kolei Aleksandra Polesek, specjalistka ds. edukacji w UNICEF powołała się na inne słowa Janusza Korczaka, który mówił, że dziecko ma prawo być sobą, ma prawo do popełniania błędów, ma prawo do posiadania własnego zdania, a przede wszystkim ma prawo do szacunku.
– W tym dniu właśnie o tym chcemy przypomnieć i wspólnie działać, mając za cel dobro wszystkich dzieci, bez względu na ich kraj pochodzenia, kolor skóry czy język. Dzieci to nasza przyszłość – podkreśliła Aleksandra Polesek.
Prawa dziecka to temat, o którym dzieci chętnie rozmawiają
Z okazji Międzynarodowego Dnia Praw Dziecka ponad 40 przedszkoli, szkół oraz placówek oświatowych zaplanowało okolicznościowe wydarzenia promujące Konwencję o Prawach Dziecka.
Również tego wieczora, by podkreślić wagę święta, rozświetlona na niebiesko (kolor UNICEF-u) zostanie membrana Tarczyński Areny (godz. 18.00-22.00).
Z kolei 21 listopada (wtorek) o godz. 10.00 w Centrum Kreatywności „Talent” przy ul. Jedności Narodowej m.in. młodzież ukraińska – ucząca się we wrocławskich Centrach Nauki Zdalnej (powstałych we współpracy Wrocławia z UNICEF-em) - zaprezentuje program artystyczny, którego motywem przewodnim będą prawa dziecka.
– Widzimy bardzo duże zaangażowanie dzieci i młodzieży w tego typu projekty. Oni bardzo poważnie podchodzą do tego tematu. Wiedzą bowiem, jak ważne jest przestrzeganie praw dziecka oraz to, że niestety w nie wszystkich krajach jest ono szanowane – podkreśliła Anna Yaremchuk, koordynatorka Centrów Nauki Zdalnej we Wrocławiu.
Współpraca Wrocławia z UNICEF-em
W ubiegłym roku, w ramach współpracy z UNICEF-em, Wrocław otrzymał ponad 42 mln zł na działania i projekty pomocowe. Z czego najwięcej, bo 24,5 mln złotych przeznaczono na zadania edukacyjne. Większość z nich już zrealizowano lub jest w trakcie realizacji. M.in. w ramach współpracy z UNICEF-em funkcjonują Centra Nauki Zdalnej, zatrudniono też w szkołach asystentów międzykulturowych oraz doposażono wrocławskie placówki oświatowe.
W ramach współpracy zorganizowana została również kampania „Szacunek, wdzięczność wspólnota”, której zadaniem było kształtowanie więzi społecznych między wszystkimi mieszkańcami Wrocławia oraz pokazanie, jak ważny jest wzajemny szacunek, dialog i zrozumienie.
Obecnie trwają rozmowy w sprawie realizacji dalszej współpracy UNICEF-u z Wrocławiem.
Najważniejsze dane nt. Konwencji
O dokumencie
- Konwencja o prawach dziecka to najważniejszy dokument dotyczący praw dzieci na świecie.
- Konwencja została uchwalona 20.11.1989 r. przez Organizację Narodów Zjednoczonych z inicjatywy Polski. Nasz kraj zaproponował pierwszy projekt tego dokumentu.
- Konwencja o prawach dziecka to dokument, który został ratyfikowany do dziś przez 196 krajów na świecie. Jest to najszerzej ratyfikowany na świecie dokument z zakresu praw człowieka.
- Konwencja reguluje kwestie prawne wszystkich obywateli poniżej 18. roku życia.
- Dokument składa się z 54 artykułów, które zawierają w sobie wszystkie prawa przysługujące dzieciom, wraz z opisanymi mechanizmami ich implementacji i monitoringu.
- Konwencja składa się z 4 części: Preambuły, opisującej kontekst historyczny i prawny dokumentu, części I, prezentującej rzeczywiste prawa dotyczące ochrony i partycypacji, części II, dającej wykładnię o mechanizmach monitoringu jej implementacji,części III, opisującej proces podpisania i ratyfikacji Konwencji.
- Konwencja o prawach dziecka to szczególna umowa międzynarodowa, która charakteryzuje się dużą uniwersalnością i zawiera szereg praw i wolności przysługujących niedojrzałym jeszcze obywatelom. Właśnie ten fakt – niedojrzałości fizycznej i emocjonalnej – jest jednym z najważniejszych, dla których w ogóle taki dokument powstał. Dziecko jako istota, która dopiero się uczy, rozwija i nabiera doświadczenia, potrzebuje szczególnej ochrony, którą powinni zapewnić dorośli. Konwencja zawiera szereg takich gwarancji, które obejmują wszystkie prawa cywilne, polityczne, ekonomiczne, socjalne i kulturalne, jakie przysługują dzieciom.
- Dokument reguluje relację pomiędzy państwem a dzieckiem, nie ingerując w życie rodziny. Zapisy Konwencji nie podważają autorytetu opiekunów dzieci i ich swobody do wychowywania według własnego uznania, chronią tylko najmłodszych przed niebezpiecznymi sytuacjami i dają im gwarancję, że właściwe organy państwa udzielą im pomocy w potrzebie.
- Prawa dziecka a obowiązki: Prawa dziecka i obowiązki to dwie odrębne rzeczy. To, że dziecko ma prawa określone w Konwencji o prawach dziecka, nie zależy od tego, czy wykonuje swoje obowiązki czy nie (choć powinno to robić). Nie można zatem pozbawić dziecka możliwości korzystania ze swoich praw, nawet jeśli nie wywiązuje się z podjętych bądź narzuconych zadań. Egzekwowanie wypełniania obowiązków stanowi odrębną kwestię. Należy także pamiętać, że prawa dziecka nie powinny naruszać lub ograniczać praw innych.
- Implementacja Konwencji o prawach dziecka przez państwa nie tylko zmieniła system funkcjonowania struktur państwowych w tych krajach i dostosowanie ich do potrzeb dzieci, ale dała asumpt do powstawania i aktywnego działania wielu krajowych i międzynarodowych organizacji społecznych, których celem była ochrona dzieci i walka o ich prawa. Od początku Konwencja stała się jednym z najważniejszych dokumentów dla UNICEF-u, który we wszystkich swoich działaniach kieruje się jej zapisami.
Osiągnięcia ostatnich 30 lat
- O połowę zmniejszył się odsetek niedożywionych dzieci.
- Liczba zachorowań na polio zmniejszyła się o 99%.
- O ponad połowę zmniejszyła się umieralność dzieci poniżej 5. roku życia.
- Ponad 2,5 mld ludzi otrzymało dostęp do czystej wody.
- Przypadki zahamowania wzrostu wśród dzieci poniżej 5. roku życia zmniejszyły się o 41%.
- Tyle samo dziewcząt, ilu chłopców chodzi do szkoły podstawowej w 2/3 krajów rozwijających się.
Co jeszcze trzeba zrobić
- Ponad 260 mln chłopców i dziewcząt nie chodzi do szkoły.
- Dzieci z najuboższych rodzin są dwa razy bardziej narażone na śmierć przed ukończeniem 5. roku życia niż ich rówieśnicy z rodzin lepiej sytuowanych.
- 16 tys. dzieci umiera każdego dnia na skutek chorób, którym potrafimy zapobiegać.
- 20 mln dzieci nie otrzymało wszystkich niezbędnych szczepień.
- 2,1 mld ludzi nie ma dostępu do czystej wody.
- 3 mln dzieci rocznie umiera z powodu niedożywienia.
- Co dwie minuty dziecko umiera na skutek choroby spowodowanej ukąszeniem komara.
- 50 mln dzieci na świecie musiało opuścić swoje domy ze względu na wojnę, ubóstwo czy zmiany klimatu.
Działania UNICEF
- Dostarcza dzieciom niemal połowę wszystkich szczepionek na świecie.
- Każdego roku reaguje na ponad 300 kryzysów humanitarnych.
- Co roku leczy ok. 3 mln niedożywionych dzieci.
- Oobejmuje edukacją najbardziej potrzebujące dzieci. W ubiegłym roku było to niemal 7 mln dzieci.
