Skupienie, sprawne, zdecydowane działanie, unikanie chaotycznych roków podejmowanych w panice – tak najkrócej można streścić sposób postępowania w sytuacji, gdy stwierdzimy, że zgubiliśmy paszport i polską kartę pobytu albo ktoś nam je ukradł.
Zanim jednak powiemy o szczegółach, musimy zwrócić uwagę na oś bardzo istotnego: na wszelki wypadek warto mieć schowane gdzieś kserokopie wszystkich ważnych dokumentów zawierające między innymi wszystkie pieczątki i wpisy w paszporcie! To może ułatwić starania o wydanie nowego dokumentu w razie jego utraty.
W takiej kryzysowej sytuacji najlepiej jest na chwilę przysiąść i spokojnie zastanowić się, co robiliśmy w ostatnim czasie: gdzie byliśmy, z kim się kontaktowaliśmy, w jakim miejscu wyciągaliśmy dokumenty z kieszeni czy z torebki. Może się bowiem okazać, że po prostu przypadkiem gdzieś je zostawiliśmy. Po zrobieniu takiego rachunku sumienia można wybrać się tam, gdzie być może dokumenty zostawiliśmy. Zapewne ktoś je znalazł, oddał w sekretariacie urzędu czy kierownikowi sklepu, w którym to się stało. Można też zadzwonić do tych miejsc, by sprawdzić, czy nasza własność nie została znaleziona.
Warto też od razu zamieścić ogłoszenie o zgubie na swoich kontach w mediach społecznościowych (koniecznie co najmniej w dwóch językach, a więc na przykład po ukraińsku i polsku). Może się bowiem okazać, że zostawiliśmy paszport choćby u kogoś znajomego.
Jeśli jednak od razy stwierdzimy, że dokumenty zgubiliśmy lub zostały nam skradzione, nie można tracić czasu – trzeba czym prędzej zgłosić to na komisariacie policji. Adresy i dane kontaktowe wszystkich jednostek policji na Dolnym Śląsku można znaleźć na stronie: https://dolnoslaska.policja.gov.pl/
Najlepiej byłoby, gdybyśmy w zgłoszeniu zagubienia lub kradzieży dokumentów wymienili wszystkie pieczątki i wizy umieszczone w paszporcie (właśnie dlatego warto mieć gdzieś schowane kserokopie takiego dokumentu). Po złożeniu wniosku komendant jednostki policji powinien nam wystawić odpis protokołu, a także zaświadczenie o czasowym braku paszportu. Co ważne, za takie zaświadczenie trzeba zapłacić (około 20 zł).
Kiedy to już załatwimy, uzyskane na policji zaświadczenie o czasowym braku paszportu należy czym prędzej zgłosić w najbliższej placówce dyplomatycznej lub konsularnej Ukrainy. Tam, na podstawie złożonych przez nas dokumentów oraz informacji, a także po ustaleniu tożsamości i obywatelstwa, pracownik konsularny wyda nam tymczasowy dowód osobisty. Ale najpierw w konsulacie trzeba złożyć wniosek o zaświadczenie o legalności pobytu czasowego. Musimy do niego dołączyć:
- zaświadczenie z policji potwierdzające utratę dokumentów;
- wypełniony wniosek (robi się to na miejscu);
- dokument potwierdzający tożsamość i obywatelstwo (kserokopia paszportu lub prawa jazdy);
- dwa zdjęcia o wymiarach 3,5 x 4,5 cm;
- potwierdzenie uiszczenia opłaty konsularnej.
Podkreślmy, że funkcjonują dwa rodzaje tymczasowego dokumentów tożsamości:
- Zaświadczenie o tożsamości i obywatelstwie Ukrainy; można z nim nadal przebywać w Polsce oraz starać się nowy paszport.
- Zaświadczenie o powrocie na Ukrainę; pozwala ono wrócić w rodzinne strony, ale uwaga: z takim zaświadczeniem nie kupimy biletów lotniczych i nie przekroczymy granic innych państw.
Kiedy przeszliśmy już całą tę procedurę, możemy się postarać o nowe dokumenty i to bez wyjazdu na Ukrainę. Wystarczy zarejestrować się na stronie Ambasady Ukrainy w Polsce: https://poland.mfa.gov.ua/pl. Pomoc w zdobyciu nowych dokumentów uzyskamy też w 4 punktach w Polsce – w Warszawie, Wrocławiu, Krakowie i Gdańsku: https://www.ukrainianinpoland.pl/a-new-opportunity-to-produce-passport-documents-for-ukrainians-in-poland-pl/.
Natomiast nowo kartę pobytu wyrobimy w Dolnośląskim Urzędzie Wojewódzkim. By to zrobić, trzeba przedstawić komplet wymienionych wcześniej dokumentów i zapłacić 200 zł: https://www.duw.pl/
Maciej Sas