Prof. Ferenc Krausz jest dyrektorem Instytutu Optyki Kwantowej Maxa Plancka w Monachium. W październiku - wspólnie z prof. Anne L'Huillier i prof. Pierrem Agostinim – został ogłoszony laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki. Uhonorowano ich za utworzenie nowych narzędzi do badania świata elektronów wewnątrz atomów i cząsteczek.
Pochodzący z Węgier naukowiec, jako pierwszy na świecie, wygenerował i zmierzył pojedyncze impulsy świetlne o czasie trwania w skali attosekundowej i jest uznawany za twórcę tak zwanej fizyki attosekundowej.
Eksperyment pozwala obserwować ruchy elektronów wewnątrz atomów, co w 2002 roku zostało uznane przez czasopisma naukowe „Nature” i „Science” jako jedno z najważniejszych osiągnięć w nauce. Pomiary przyniosły nowe spojrzenie na fizykę atomową i fizykę ciała stałego. Prof. Krausz prowadzi badania nad zrozumieniem procesów mikroskopowych z udziałem elektronów, atomów i molekuł.
Wrocławscy współpracownicy noblisty
Wizyta naukowca, który współpracuje z naszą uczelnią, związana jest z planowaną na wtorek 7 listopada, inauguracją działalności specjalnej grupy badawczej specjalizującej się w budowie ultraszybkich laserów. Jej kierownikiem został dr Maciej Kowalczyk z Wydziału Elektroniki, Fotoniki i Mikrosystemów, który w latach 2020-22 współpracował z prof. Krauszem w Niemczech.
Zostaliśmy wybrani do udziału w prestiżowym programie Max Planck Partner Group. Jest on finansowany przez Towarzystwo Maxa Plancka, które na działalność grupy na PWr przeznaczy grant w wysokości 100 tysięcy euro.Naszym zadaniem będzie rozwijanie zagadnień związanych z laserami generującymi femtosekundowe impulsy laserowe w zakresie średniej podczerwieni. Skupimy się przede wszystkim na stabilizacji tych źródeł laserowych, aby mogły być wykorzystywane w Max Planck Institute of Quantum Optics do spektroskopowych badań próbek ludzkiej krwi pod kątem diagnostyki chorób nowotworowych.dr Maciej Kowalczyk, Wydział Elektroniki, Fotoniki i Mikrosystemów Politechniki Wrocławskiej
Tego samego dnia (7 listopada, aula Politechniki Wrocławskiej, obowiązują zapisy) węgierski naukowiec wygłosi też otwarty wykład „Attosecond Science: From Speeding Up Electronics to Probing Human Health”. Prelekcja będzie poświęcona impulsom świetlnym w skali attosekundowej i ich zastosowaniu w medycynie.
Utytułowany uczony
Prof. Krausz jest laureatem wielu prestiżowych nagród m.in.:
- 2005 – Nagroda Leibniza,
- 2006 – „Quantum Electronics Award”, IEEE Laser and Electro-Optics Society,
- 2006 – brytyjski „Progress Medal”,
- 2022 – Wolf Prize,
- 2022 – BBVA Frontiers of Knowledge Award.
Najważniejsze wyróżnienie - Nagrodę Nobla z Fizyki przyznano mu za eksperymentalne metody generujące attosekundowe impulsy światła dla celów badania dynamiki elektronów w materii.
Po ogłoszeniu decyzji Komitetu Noblowskiego uczony zadeklarował, że pieniądze pochodzące z nagrody przekaże - za pośrednictwem swojej fundacji Science4People - na pomoc Ukrainie.
Prof. Krausz dyplom i medal noblowski, odbierze 10 grudnia (rocznica śmierci jej patrona) z rąk króla Szwecji Karola XVI Gustawa.
Źródło: materiały prasowe
