Najważniejsze informacje (kliknij, aby przejść)
6 czerwca 1973 roku zjechał z taśm produkcyjnych w Fabryce Samochodów Małolitrażowych w Bielsku-Białej pierwszy fiat 126p., chociaż oficjalnie produkcja słynnego auta ruszyła 22 lipca.
Pamiętajmy jednak, że w Polsce Ludowej wszystko, co ważne, musiało się rozpoczynać 22 lipca. Do końca 1973 r. w Bielsku-Białej wyprodukowano 1500 maluchów, a już we wrześniu 1975 r. uruchomiono w Tychach drugą linię produkcyjnąAdam Pacześniak, rzecznik prasowy CH Zajezdnia.
Największe marzenie w PRL-u. Mały fiat za 30 miesięcznych pensji.
Małe fiaty cieszyły się dużą popularnością, mimo że kosztowały całkiem sporo – początkowo 69 tysięcy złotych, czyli równowartość 30 średnich pensji miesięcznych. Na rynku wtórnym nowe egzemplarze były jeszcze droższe.
Do roku 2000, czyli do końca okresu ich produkcji w Polsce, z obu fabryk wyjechało ponad 3 miliony egzemplarzy malucha (dokładnie 3 318 674 sztuki). W ciągu 27 lat produkcji małych fiatów powstało kilka jego wersji silnikowych z różnym wyposażeniem.
Legendarny mały fiat. Świadek epokowych zmian.
Wrocławski historyk dr Piotr Sroka z Zakładu Narodowy im. Ossolińskich zaznacza, że ten mały pojazd odegrał główną rolę w upowszechnieniu motoryzacji w Polsce i na kilka kolejnych dekad stał się nieodłącznym elementem polskich szos i ulic.
Fiat 126p bardzo ułatwił życie milionom Polaków uzależnionym dotąd od kaprysów i niedogodności zbiorowej komunikacji, umożliwił im weekendowe czy wakacyjne wyjazdydr Piotr Sroka, Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Piotr Sroka podkreśla, że nie ma chyba w Polsce rodziny, w której nie krążyłyby jakieś historie związane z „maluchem” taty, dziadka czy wujka. Mały fiat, który w ciągu kilku lat od rozpoczęcia produkcji zapełnił polskie drogi, stał się też niemym świadkiem ważnych wydarzeń i epokowych zmian, które miały miejsce w Polsce w kolejnych dekadach.
Na większości zdjęć z wrocławskich ulic wykonanych na przestrzeni ćwierćwiecza - od końca „dekady Gierka” aż po ostatnie lata XX w. - dostrzec można charakterystyczną sylwetkę tego niewielkiego samochodu. Widać go w kolejkach po benzynę na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych, zwiastujących gospodarczą zapaść PRL-u. Jest na zdjęciach wykonanych w stanie wojennym i na tych dokumentujących społeczny opór w latach osiemdziesiątych - wielkie wrocławskie manifestacje czy happeningi Pomarańczowej Alternatywywylicza dr Piotr Sroka.
Historyk zaznacza, że coraz bardziej pogardzany, ale wciąż nieodzowny „mały fiat” wjechał wraz z nami w trudny okres transformacji ustrojowej, w latach dziewięćdziesiątych powoli wypierany z ulic przez importowane nowe i używane pojazdy z Zachodu.
– Gdy Wrocław w 1997 r. nawiedziła wielka powódź, „maluchy” wciąż jeszcze stanowiły znaczącą część samochodów w mieście, co widać na zdjęciach wykonanych w czasie kataklizmu – dodaje dr Piotr Sroka.
Huczne świętowanie półwiecza popularnego malucha.
Doskonałą okazją, aby przypomnieć obecnie już kultowe auto, które zmotoryzowało Polskę w latach 70. ubiegłego wieku i przez wiele lat było marzeniem Polaków będzie to co szykują Centrum Historii Zajezdnia i Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Wydarzenia jubileuszowe związane z 50. rocznicą rozpoczęcia produkcji fiatów 126p potrwają w Centrum Historii Zajezdnia przez całą sobotę 17 czerwca.
– Na ten właśnie dzień zapraszamy wszystkich właścicieli i użytkowników maluchów – przybywajcie na zlot zabytkowych fiatów 126p. i razem stwórzmy kolorowy oraz radosny szpaler legendarnych „kaszlaków” i „toczydełek” na placu przed Zajezdnią. Dodatkowo otworzymy również plenerową wystawę czasową pt.: „Maluchem przez Wrocław. Przejażdżka w czasie i przestrzeni”. A miłośnicy literatury będą mogli wziąć udział w spotkaniu z Przemysławem Semczukiem, autorem książki „Maluch – wielka podróż Małego Fiata – z ziemi włoskiej do Polskiej” – mówi Adam Pacześniak.
Wystawa – Maluchem przez Wrocław. Przejażdżka w czasie i przestrzeni.
– Z wystawy dowiemy się między innymi, skąd wziął się pomysł produkcji w Polsce popularnego samochodu i dlaczego wybrano właśnie licencję koncerny FIAT. Pokażemy „maluchomanię” panującą w Polsce między prezentacją nowego modelu a rozpoczęciem jego produkcji w Polsce. Pokażemy także, gdzie, jak i za ile Kowalski mógł kupić „malucha”, a potem go serwisować – dodaje dr Piotr Sroka.
Na wystawie wykorzystane zostaną fotografie, dokumenty i prasa ze zbiorów Centrum Historii Zajezdnia oraz Działu Dokumentów Życia Codziennego i Działu Czasopism Biblioteki Ossolineum.
Wernisaż wystawy odbędzie się przed Centrum Historii Zajezdnia 17 czerwca 2023 r., a towarzyszyć mu będzie zlot „małych fiatów”. W drugiej połowie lipca wystawę będzie można oglądać na terenie Zakładu Narodowego im. Ossolińskich przy ul. Szewskiej.
50 lat malucha i zlot małych fiatów. Co się będzie działo?
„50 lat malucha” i zlot małych fiatów jest częścią dwudniowego wydarzenia „Lato w Zajezdni” (17–18 czerwca). Przyjdź na „Lato w Zajezdni” i weź swego malucha!
Tutaj - Rejestracja uczestników zlotu maluchów, właścicieli fiatów 126p.
HARMONOGRAM:
17 czerwca 2023
start godz. 10:00 – DJ, oprawa muzyczna i atrakcje dla dzieci – strefa gier (łuki, badminton, piłka nożna, klasy, kapsle itp.), wata cukrowa, lody, napoje…
- 10:00–18:00 – indywidualne zwiedzanie wystawy „Wrocław 1945–2016”,
- 11:00 – warsztaty dla dzieci.,
- 10:00–15:00 – rejestracja uczestników zlotu pojazdów na miejscu, zjeżdżanie się foodtrucków,
- 15:00 – początek zlotu zabytkowych fiatów 126 p na placu przed Centrum Historii Zajezdnia,
- 15:30 – wernisaż wystawy „Maluchem przez Wrocław. Przejażdżka w czasie i przestrzeni”, przemówienia,
- 16:30 – spotkanie z Przemysławem Semczukiem, autorem książki „Maluch. Wielka podróż małego fiata z ziemi włoskiej do Polski”,
- 11:00, 13:00, 17:00 – kursy „Ogórkiem”, zabytkowym autobusem marki Jelcz 043.
18 czerwca 2023
- 10:00–18:00 – warsztaty, gry podwórkowe, spektakl... Aktywny, wspaniały i radosny wypoczynek zarówno dla małych, jak i dorosłych!
Świętujcie z nami urodziny Fiata 126p i podzielcie się najważniejszą, najpiękniejszą, najbardziej niezapomnianą podróżą z tym kompanem.
