Ważne konferencje prasowe Urzędu Miejskiego Wrocławia i najróżniejsze wydarzenia w naszym mieście są tłumaczone na Polski Język Migowy (PJM). Tłumaczone są także podsumowania tygodnia w serwisie Wroclaw.pl. Co warto wiedzieć o tym języku?
- Polski Język Migowy (PJM) nie jest językiem polskim wyrażonym za pomocą rąk, lecz odrębnym językiem polskiej społeczności Głuchych (właśnie tak osoby niesłyszące o sobie mówią i w ten sposób wyrażają swoją językowo-kulturalną tożsamość). PJM jest językiem ojczystym nawet dla 50 tys. osób. Posługują się nim także tłumacze i pracownicy różnych instytucji (sądów, urzędów, służb), którzy uczą się go nie tylko od niesłyszących bliskich, ale także na kursach. Informacje na ich temat można znaleźć na stronie Centrum Edukacyjnego „Migaj Naturalnie” Polskiego Związku Głuchych. https://cemn.pzg.org.pl/
- Na świecie jest blisko 150 języków migowych. Każdy z nich ma swoje własne słownictwo, swój system gramatyczny i swoje warianty lokalne i trudne do przetłumaczenia idiomy, a więc osoba posługująca się PJM nie dogada się w nim powiedzmy z Włochem albo Peruwiańczykiem.
- Dla niesłyszących Polaków polszczyzna jest językiem obcym, tak jak dla słyszących np. angielski albo norweski. Jedni znają ją lepiej, inni gorzej, jednak na ogół trudno im porozumiewać się po polsku w skomplikowanych sprawach. Dlatego potrzebni są tłumacze języka migowego, którzy tłumaczą na żywo ważne wydarzenia i pomagają niesłyszącym w różnych sprawach.
- W PJM, podobnie jak w innych językach migowych „mówi się” nie tylko rękami. Ważna jest także mimika, ruchy głowy, tułowia, a nawet to, w którym kierunku się patrzy.
- W PJM można wyrazić wszystko to, co w każdym innym języku: wyznać miłość, żartować, tworzyć poezję, przeklinać. PJM, tak samo jak każdy inny język, nieustannie się rozwija, np. powstają nowe znaki.
Czym zajmują się najczęściej tłumacze PJM?
W pracy tłumacza można wyróżnić kilka obszarów tłumaczeń.
- Kiedyś wykonywałam głównie tłumaczenia środowiskowe, czyli te które dotyczą codziennych, praktycznych sytuacji, takich jak rozmowy w urzędach, placówkach medycznych. Przez wiele lat współpracowałam także z jedną z uczelni wykonując tzw. tłumaczenia akademickie polegające na tłumaczeniu wykładów, ćwiczeń - mówi Aleksandra Szalek-Piotrowska, tłumaczka Polskiego Języka Migowego.
Teraz najczęściej tłumaczę podczas sympozjów, konferencji prasowych czy debat. Różni się to od tłumaczenia środowiskowego przede wszystkim tempem pracy, ponieważ trzeba przekazać szybkie, złożone wypowiedzi w sposób jasny i zrozumiały. Drugim rodzajem najczęściej wykonywanych przeze mnie tłumaczeń są tłumaczenia wydarzeń kulturalnych, np. przedstawień teatralnych, wystaw czy innych wydarzeń artystycznych. Celem jest przekazanie emocji, kontekstu artystycznego i treści w sposób zgodny z zamysłem twórców, a także dostosowanie formy do odbiorcy.Aleksandra Szalek-Piotrowska, tłumaczka Polskiego Języka Migowego
Ważne strony www:
- Centrum Edukacyjnego „Migaj Naturalnie” Polskiego Związku Głuchych
- Fundacja Katarynka
- Korpusowy Słownik Języka Migowego
- Polski Związek Głuchych – Oddział Dolnośląski