Kiedy powinniśmy się wybrać do psychologa, a nie do przyjaciela?
Przyjacielowi możemy zwierzyć się w zaufaniu, być wysłuchanym, uzyskać współczucie. Jednak nie zawsze wsparcie przyjaciela wystarcza. Zdarza się, że czujemy duże napięcie psychiczne, pojawia się poczucie bezsensu życia, nieuzasadnione medycznie dolegliwości psychosomatyczne, np. bóle głowy czy brzucha.
Czyli, gdy zrobimy badania i doktor nam powie, że nic nam nie jest?
Czasem rzeczywiście możemy usłyszeć taki skrót myślowy z ust lekarza. Oznacza to, że te dolegliwości somatyczne nie wynikają ze stanu fizycznego naszego ciała. Mówiąc poetycko: to stan ducha sprawia, że cierpi nasze ciało.
Kiedy jeszcze powinniśmy pomyśleć o psychoterapeucie?
Gdy zdajemy sobie sprawę, że mamy duże trudności w relacjach z otoczeniem, gdy niepokoi nas sposób przeżywania poniesionej straty, np. osoby, zdrowia, pracy, własnej pozycji. Jeżeli więc problem trwa kilka miesięcy i czujemy, że utknęliśmy w martwym punkcie, to czas sobie pomóc.
A dlaczego wtedy przyjaciel to za mało?
Przyjaciel może nie wytrzymać naszych emocji i powie: „Nie martw się, będzie dobrze”. Albo: „Zrób tak i tak”. A terapeuta nie będzie dawał rad, tylko zrobi wszystko, byśmy sami odkryli, co powinniśmy zrobić.
Jak działa psychoterapia?
Polega na omawianiu przeżyć, emocji, myśli. Wiąże się z analizowaniem doświadczeń życiowych, przeżyć z dzieciństwa, a także relacji rodzinnych i pozarodzinnych. Zazwyczaj na początku trzeba powiedzieć, co sprowadza daną osobę do gabinetu. Psycholog prosi też, aby szerzej opowiedzieć o sobie, swoim życiu, przeszłości, aktualnej sytuacji, tak aby mógł zobaczyć zgłaszaną trudność w szerszym kontekście.
Na jakiej zasadzie rozmowa terapeutyczna uzdrawia?
Podczas psychoterapii stosuje się różne metody. Osobiście podczas wielu lat pracy zawodowej w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej nr 5 przy ul. Czajkowskiego zajmowałam się terapią systemową rodzin, łącząc ją z metodami psychoterapii humanistycznej. To metody oparte w dużej mierze na technice „podążania za klientem”, odzwierciedlania jego przeżyć, myśli i emocji. Terapeuta staje się „lustrem” dla doświadczeń klienta, który słyszy siebie poprzez drugą, uważną osobę. Pomaga w odreagowaniu nagromadzonych emocji, a przez to odblokowuje głębsze treści, uwalnia możliwość świeżego spojrzenia na omawiany problem. A nawet pozwala na samodzielne sformułowanie nowych rozwiązań. To doświadczenie wykorzystuję teraz w pracy z seniorami.
Ilu spotkań potrzeba, by poczuć poprawę samopoczucia?
Czasem wystarcza jedno, a czasem potrzeba od kilku do kilkunastu.
Gdzie we Wrocławiu senior może szukać bezpłatnej pomocy psychologicznej?
W Przestrzeni Trzeciego Wieku takiej pomocy dwa razy w tygodniu udzielają:
- w śr. w godz. 12-14 – Ewa Hryncewicz i ja,
- w czw. w godz. 12-14 – Anna Litwin.
Nie trzeba mieć skierowania od psychiatry. Bez skierowania można też skorzystać z takiej pomocy w poradniach rodzinnych przy parafiach kościelnych. Jeśli ktoś nie jest jeszcze gotowy na rozmowę z terapeutą, może zadzwonić pod numer 888 999 372. Tam od pon. do pt. w godz. 9-14 socjolog Agnieszka Żebrowska w ramach programu miejskiego „Nie bądź sam” udziela wszelkich informacji, proponuje zajęcia, kieruje do specjalistów.
Dlaczego warto szukać rozwiązań, gdy czujemy się samotni?
Dłuższy brak kontaktu z ludźmi powoduje w nas poczucie pustki, bezwartościowości, obniżenie nastroju, uruchomienie lęków, apatię. Osoby długotrwale izolujące się stają się mniej elastyczne w zetknięciu z niespodziewanymi sytuacjami. Badania wskazują też na obniżenie u nich poziomu empatii. Jest także aspekt zdrowotny: niechciana samotność powoduje ogromny stres dla organizmu, osłabia układ odpornościowy, zwiększa podatność na infekcje. Osoby samotne często cierpią na dolegliwości bólowe, zmęczenie, zaburzenie snu. Często czują też urazę do otoczenia za brak zainteresowania. Czekają, aż ktoś sobie o nich przypomni, coś zaproponuje, wyciągnie z domu. Czują się odrzucone i pokrzywdzone, gdy ich oczekiwania nie są spełnione. A jednak nie ma lepszej rady w tej sytuacji, jak zmobilizować się, poszukać ludzi, zaangażować się.
Od czego zacząć?
Możemy po prostu wyjść z domu i zajrzeć do Wrocławskiego Centrum Seniora (pl. Dominikański 6), Przestrzeni Trzeciego Wieku (pl. Solidarności 1/3/5) czy do stowarzyszenia „Pomysł na życie” (ul. Legnicka 65). Albo odszukać swój osiedlowy klub seniora. We Wrocławiu jest ich ponad 80. Wszędzie tam odbywają się różnorodne zajęcia: językowe, komputerowe, ruchowe i artystyczne.
Funkcjonuje też we Wrocławiu wiele wspólnot parafialnych. Spotkamy tam wiele osób otwartych na nowe znajomości. Wrocław jest fenomenem pod względem oferty dla seniorów w skali całego kraju. Jeżeli nie możemy znaleźć kolegi czy koleżanki do towarzystwa, radzę po prostu zapisać się na zajęcia grupowe w interesującej nas dziedzinie.
A jak nas nic nie interesuje?
Można zacząć od telefonu na linię „Nie bądź sam” 888 999 372. Może potrzebna nam będzie na początku rozmowa z psychoterapeutą.
Rozmawiała Anna Aleksandrowicz
