Szaleństwo rokoka! – muzealne flow sezonu
Wystawa „Szaleństwo rokoka! Fascynacja rokokiem na Śląsku (XVIII-XXI w.)” dobiega końca w niedzielę 14 stycznia, ale już śmiało można nazwać ją absolutnym hitem minionego muzealnego roku i sezonu.
Trudem pracy 17 kuratorów z wielu dziedzin sztuki mieliśmy szansę nie tylko zobaczyć, ale poczuć, że i na Śląsku rokoko stało się prawdziwym krzykiem mody w XVIII wieku, a bogaty, pełen ornamentów, momentami nawet krzykliwy w swoim przepychu styl przetrwał i jego echa odnajdziemy także w dziełach artystów późniejszych epok.
Ostatni (ale bynajmniej nie schyłkowy) okres epoki baroku był prawdziwym wybuchem kreatywności, a jej efekty obejrzymy jeszcze do niedzieli w postaci ponad 500 eksponatów w Pawilonie Czterech Kopuł.
Są wśród nich unikaty, jak nowy typ szafy zwany szafą wrocławską (co ciekawe, we Wrocławiu w 1732 roku odnotowano 63 rzemieślników, zaś w 1793 już aż 220!), ozdobna trzyczęściowa suknia bogato haftowana, jedna z niewielu podobnych na świecie, żyrandol z Pałacu Królewskiego.
Ale także oryginalne wnętrze neorokokowej kaplicy z pałacu w Konarach k. Strzelina, którą zdemontowano i w całości...przeniesiono do Pawilonu Czterech Kopuł.
Wśród współczesnych odwołań do sztuki rokoka są prace Tadeusza Brzozowskiego, Volkera Hermesa (ozdobiły plakaty wystawy), czy Olafa Brzeskiego, którego olbrzymia instalacja „Tylko dla Twoich oczu” ze stogu słomy potrafi prawdziwie zadziwić i...zachwycić.
Oprowadzania po wystawie „Szaleństwo rokoka!” 12-14.01
- Piątek 12.01, godz. 16.00, wstęp z biletem na wystawę czasową
- Sobota 13.01, g. 11.00, wstęp z biletem na wystawę czasową (oprowadzanie kuratorskie szlakiem mody, prowadzenie: dr Małgorzata Możdżyńska-Nawotka)
- Sobota 13.01, g. 17.30, bilety w cenie 10 zł, Zapisy: edukacja.pawilon(at)mnwr.pl, 71 712 71 81, (Sekrety rokokowych arystokratów – spacer edukacyjny, prowadzenie: Michał A. Pieczka)
Ostatnia okazja przed zakończeniem wystawy, by przyjrzeć się z bliska wyeksponowanym tam wielu cennym obiektom w stylu rokokowym (tkaninom, porcelanie, obrazom, meblom, rzeźbom i książkom). I ostatnia też szansa na wysłuchanie opowieści o sekretach życia arystokratów w XVIII-wiecznym Śląsku, tym bardziej, że tego dnia po wystawie oprowadzi zwiedzających z nich! Kto ciekawy, jak to możliwe, niech koniecznie odwiedzi Pawilon Czterech Kopuł i na własne oczy przekona się, że w sztuce wszystko jest możliwe!
- Niedziela 14.01, g. 15.30, bilety w cenie 10 zł, Zapisy: edukacja.pawilon(at)mnwr.pl, 71 712 71 81 (Sielanki i przebieranki – odsłona druga. Spacer edukacyjny, prowadzenie: Michał A. Pieczka)
Któż z nas nie marzył choć raz o tym, by przenieść się do innej epoki i stać się kimś zupełnie innym niż w rzeczywistości? To marzenie ma szansę się spełnić podczas wizyty na wystawie „Szaleństwo rokoka!”. Wspólnie z prowadzącym, który dosłownie przybył z czasów rokoka do XXI wieku, uczestnicy przeżyją niezapomniane przygody w świecie sztuki i z nieskrępowaną radością poddadzą się rokokowej sielance!
Wykłady wokół wystawy „Szaleństwo rokoka!” 12-14.01
- Sobota 13.01, g. 14.00, wstęp wolny (Architektura rokokowa w Bawarii – wykład dra Dariusza Galewskiego)
Podobnie jak w innych krajach Europy Środkowej, także w elektoracie Bawarii w połowie XVIII w. istotnym nurtem stało się rokoko, współistniejące z późnym barokiem i wczesnym klasycyzmem. Jego cechami charakterystycznymi były stosunkowo proste z zewnątrz bryły budowli, pozbawione podziałów porządkowych, wyróżniające się jednak smukłością i lekkością fasad.
Kontrastowała z tym bogata pastelowo-złota lub srebrna dekoracja wnętrz przenikniętych światłem, w których dominowała delikatna i wyrafinowana ornamentyka rocaille.
Wymienione cechy obce dziełom baroku zadecydowały o wyjątkowym obliczu bawarskiej architektury, zarówno sakralnej jak i rezydencjonalnej połowy XVIII w., o czym świadczą liczne dzieła Dominikusa Zimmermanna, Johanna Balthasara Neumanna czy François de Cuvilliés’a.
- Sobota 13.01, g. 16.00, wstęp wolny (Liberté! Wątki rokokowe w kinie współczesnym – wykład Aleksandry Szwedo)
Rokokowe rozpasanie spowodowane nudą wolności to wdzięczny temat dla współczesnej kinematografii.
Wychodząc od filmowego dzieła Alberta Serry „Liberté!”, przyjrzymy się odważnym, niekonwencjonalnym próbom poszukiwania przyjemności i nowych doznań przez XVIII-wieczną burżuazję, a bohaterami filmowych realizacji będą m.in. Maria Antonina, markiz de Sade, Pierre Beaumarchais czy Giacomo Casanova.
- Niedziela 14.01, godz. 14.00, wstęp wolny (Drugie, trzecie i… piąte rokoko w dekoracji szkła – wykład Elżbiety Gajewskiej-Prorok
Osiemnastowieczny ornament rokokowy: strzępiaste muszle, „kogucie grzebienie”, przenikające się elementy architektoniczne i pierzaste wici roślinne z girlandami kwiatów były wizualne niezwykle atrakcyjne i dekoracyjne.
Odrodzenie zainteresowania sztuką i ornamentem rokoka nastąpiło w latach 30. XIX w. we Francji, gdzie celowo promowano sztukę rokoka wraz z restauracją dynastii Bourbonów. W tym czasie szeroko wykorzystywano ornamentykę rokokową w dekoracji neorokokowych wnętrz i sprzętów.
Meble i naczynia – szczególnie szklane, niekoniecznie o formach rokokowych – były zdobione stylizowanym, rokokowym ornamentem. Moda ta odezwała się jeszcze w latach 80. XIX stulecia w okresie secesji, a także w latach 20. XX wieku.
Najciekawsze naczynia ze szkła barwionego w masie, zdobione w duchu rokoka powstawały w austriackich Czechach i na Śląsku. Ich przykłady zobaczyć można na kończącej się właśnie wystawie „Szaleństwo rokoka!” w Pawilonie Czterech Kopuł.
Seans rokokowy, performanse wokół „Szaleństwa rokoka!”
- Piątek 12.01, g. 18.00, wstęp wolny (Rokokowe seanse filmowe w Pawilonie Czterech Kopuł: „W trójkącie”, reż. Ruben Östlund, 2022)
Pokaz filmu poprzedzony prelekcją Aleksandry Szwedo i tłumaczone na j. niemiecki.
Nagrodzona Złotą Palmą szalona komedia Rubena Östlunda „W trójkącie” zaprasza na pokład luksusowego jachtu, pośród najbogatszych ludzi świata, gdzie rozlewa się ocean szampana, brodzi się w morzu pieniędzy, a stojący za sterem kapitan zawsze płynie pod prąd.
Choć nie jest to film bezpośrednio osadzony w epoce rokoka, porusza tematykę związaną z przemysłem mody, powierzchownością i manipulacją, co pozwala dostrzec analogie do wybranych aspektów rokoka nie tylko w kontekście stylistycznym, ale przede wszystkim społecznym.
- Sobota 13.01, g. 19.09, wstęp wolny (Teatr Czterech: Stan zero – spektakl z audiodeskrypcją w wykonaniu Teatru Czterech)
Rokoko to bardzo niecodzienny gość w Muzeum Sztuki Współczesnej, chcemy więc wizualnie scharakteryzować obie te estetyki i pokazać przejście między nimi – z rokoka z powrotem do muzealnej, współczesnej bieli.
Specyficzna pruderia rokoka, która pod licznymi maskami skrywa różne pokrętne niekiedy praktyki moralne, zostanie przed widzem – dosłownie i metaforycznie – rozebrana. Do bielizny, do bieli, do człowieka. Do współczesności – która ma także, jak wiemy, swoje rytuały ukrycia.
- Niedziela 14.01, g. 14.00, wstęp wolny (Robe à la francaise – performance Anny Królikiewicz na zakończenie wystawy „Szaleństwo rokoka! Fascynacja rokokiem na Śląsku (XVIII–XXI w.)”
Wydarzeniem wieńczącym wystawę „Szaleństwo rokoka!” będą działania performatywne malarki, autorki instalacji, artystki wizualnej, która w swoich realizacjach często sięga po wątki kulinarne.
Anna Królikiewicz nie tylko wprowadza je w szeroki kontekst historii kultury, ale w swych plastycznych spektaklach próbuje też zwracać uwagę publiczności na problemy współczesnego świata.
Tak będzie i tym razem, a bohaterem wieczoru stanie się Marie-Antoine Carême – urodzony w XVIII wieku cukiernik i twórca wysokiej francuskiej kuchni.
Autorem oprawy muzycznej performance’u jest Maciej Stendek.
Warsztaty wokół wystawy „Szaleństwo rokoka!”
- Sobota 13.01, g. 12.00, bilety w cenie 10 zł, zapisy: edukacja.pawilon(at)mnwr.pl, 71 712 71 81 (Słuch: jak brzmi rokoko? Integracyjne warsztaty sensoryczne z audiodeskrypcją oraz tłumaczeniem na polski język migowy, prowadzenie: Paweł Romańczuk, dr Agata Iżykowska-Uszczyk, tłumaczenie PJM: Elżbieta Resle)
W ramach ostatniego spotkania z cyklu „Rokoko w zmysłowej odsłonie” poznamy ten niezwykły okres w jego muzycznej formie. Spróbujemy odkryć w ciele wibracje towarzyszące dźwiękowej warstwie wystawy. Zastanowimy się, jak artyści współcześni dopełniają ten wizualny kolaż o elementy akustyczne.
Wydarzenie realizowane w ramach programu Kultura Dostępna 2023, dofinansowane ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego
- Niedziela 14.01, g. 13.00, wstęp wolny (Sekrety rokokowych tańców – warsztaty tańca historycznego z udziałem członków Zespołu Tańca Dawnego Uniwersytetu Wrocławskiego, prowadzenie: Klaudia Dąbrowiecka)
Prawdziwa gratka dla miłośników tańca – pokaz (połączony z warsztatami) kilku najpopularniejszych w okresie rokoka układów tanecznych, bez których nie mógł się odbyć karnawałowy bal w owym czasie. Prowadzący będą oczywiście w kostiumach z epoki!
Działający od 2010 roku Zespół Tańca Dawnego Uniwersytetu Wrocławskiego zajmuje się odtwarzaniem tańców historycznych z epoki renesansu i baroku, skupiając się na francuskich i włoskich tańcach z XVI i XVIII wieku.
W trakcie finisażu zespół zaprezentuje repertuar XVIII-wieczny, w tym takie tańce jak bourrée, gawot, menuet i forlana w choreografiach m.in. L. G. Pecoura i C. Balona. Po pokazie zaplanowana jest nauka prostych kontredansów.
