W tej świątyni w roku 1523 Johannes Hess wygłosił pierwsze na Śląsku kazanie ewangelickie. Mimo sprzeciwu kapituły katedralnej, stała się ona pierwszą protestancką świątynią we Wrocławiu. W liturgii protestanckiej głoszenie Słowa Bożego jest punktem kulminacyjnym nabożeństwa.
Napisy nie tylko po łacinie…
Ambona z kościoła św. Marii Magdaleny została zbudowana, gdy kościół był już od długiego czasu we władaniu protestantów. Ambona to nie tylko majstersztyk artystyczny ale też popis erudycji pastora Lucas Pollio, który stworzył program ideowy dzieła. To on wybrał sceny i postacie, jakie miały przybliżać wiernym poruszane przez kaznodzieję tematy. Zadbał też o to, by na ambonie pojawiły się napisy po łacinie, w języku greckim, aramejskim, hebrajskim i niemieckim.
Jak drogocenny klejnot!
Gross stworzył dzieło wyjątkowe. Ambona była wielobarwna dzięki zastosowaniu różnych gatunków kamienia. Kolumnę i anioły wspierające górną część wykonał z piaskowca, kolumienki kosza ambony z zielonego marmuru, alabaster na reliefy sprawdzono aż spod Lwowa, a tło dla nich artysta sporządził ze ślężańskiego gabro. Całość uzupełnił złoceniami. Ambona lśni jak drogocenny klejnot.
Ewangelicy z kościoła Marii Magdaleny, rywalizując nie tylko z katolikami, ale też z drugą protestancką społecznością skupioną wokół kościoła św. Elżbiety, nie liczyli się z kosztami. Za swoją ambonę zapłacili aż 500 talarów. Gross musiał się jednak tą kwotą podzielić z malarzem Bartholomeusem Fichtenbergerem, Stephanem Götzem - ludwisarzem oraz Christopherem Weirachem – ślusarzem.
Reklama dźwignią handlu
Główny autor z dumą umieścił nad wejściem na ambonę słowa: „ANNO DOMINI 1581 DURCH FRIEDRICH GROSS” (Roku Pańskiego 1581 przez Friedricha Grossa). Był to niewątpliwie skuteczny zabieg reklamowy. Niestety, napis nie zachował się. Wspaniała krata z brązu, która zdobiła bramkę ambony, dziś znajduje się w Muzeum Miejskim Wrocławia.
Smok przykuty łańcuchami
Pod schodami znajduje się rzeźba smoka wśród piekielnych płomieni, przykutego łańcuchem do skały. To wizerunek szatana, którego kaznodzieja wstępujący na ambonę symbolicznie deptał. Kosz kazalnicy wpierają aniołowie, a głoszącego Słowo Boże otaczają wielojęzyczne inskrypcje i motywy ikonograficzne odnoszące się do Starego Testamentu. Alabastrowe płaskorzeźby ukazują scenę, w której Bóg na prośbę Eliasza, zsyła ogień na wojska króla Ochozjasza.
Zburzenie Jerycha, zwycięstwo Dawida nad Goliatem i…
Tuż obok widać zburzenie murów Jerycha. Obie sceny ukazują potęgę Słowa Bożego, które może mieć niszczycielską moc. Kolejna scena przedstawia Dawida i Goliata oraz Daniela w jaskini lwów. Zwycięstwo malutkiego Dawida nad dwa razy większym olbrzymem i ocalenie proroka, który otoczony przez dzikie bestie ufnie wznosi modlitwę do Boga, ukazuje wybawicielską moc Słowa. Hojna fundacja wrocławskich ewangelików miała unaocznić ideę protestantyzmu, zawartą w słowach współpracownika Lutra - Filipa Melanchtona: „Verbum Domina Manet in Aeternum” (Słowo Pańskie pozostanie na Wieczność).
