Kto powinien prowadzić inwestycję
Obecnie inwestycję budowy nowego szpitala onkologicznego prowadzi Dolnośląskie Centrum Onkologii, Pulmonologii i Hematologii we Wrocławiu. Nie zawsze jednak tak było.
Gdy samorząd województwa w 2014 r. podjął decyzję o budowie szpitala, prace przygotowawcze zlecono spółce Nowy Szpital Wojewódzki. Podmiot ten w latach 2007–2015 budował i wyposażał we Wrocławiu Dolnośląski Szpital Specjalistyczny im. T. Marciniaka przy ul. Fieldorfa. Do dziś spółka znajduje się w strukturach samorządu wojewódzkiego.
W latach 2014–2017 na rzecz nowego szpitala onkologicznego spółka Nowy Szpital Wojewódzki:
- wybrał lokalizację;
- zainicjował procedurę zmian w miejskim planie zagospodarowania przestrzennego, tak aby na gruncie rolnym mogła powstać inwestycja budowlana;
- opracował „Memorandum informacyjne dotyczące budowy nowego szpitala onkologicznego” z harmonogramem; dokument zyskał akceptację zarządu województwa.
Jednak w 2018 r. zarząd województwa wycofał się z opracowanego planu prac.
Zmiana podmiotu realizującego inwestycję jest jednym z głównych zarzutów Ruchu Samorządowego Tak! Dla Polski. Jak się wydaje, nie ma on jednak podstaw prawnych – samorząd województwa, jako inwestor, miał prawo podjąć taką decyzję. Argumenty Ruchu bazują na przeświadczeniu, że spółka, która z sukcesem doprowadziła do budowy szpitala przy ul. Fieldorfa, ma większe doświadczenie w tego typu inwestycjach i daje gwarancję sukcesu.
Adam Maciejczyk, dyrektor DCOPH, zapytany o to, czy DCOPH czuje się na siłach prowadzić tę inwestycję, odpowiada:
Losy przetargu na budowę nowego szpitala onkologicznego
Proces wyłaniania wykonawcy rozpoczął się w lutym 2022 r. W połowie kwietnia Dolnośląski Urząd Marszałkowski poinformował, że wpłynęła tylko jedna oferta i to niemal dwukrotnie wyższa niż zaplanowany budżet inwestycji. Złożyło ją Konsorcjum PORR SA, które wówczas wyceniło zaprojektowanie i budowę szpitala na 1,42 mld zł.
Przetarg unieważniono i w maju 2022 r. rozpoczęto nową procedurę.
W grudniu 2022 r. na wniosek wojewody dolnośląskiego rząd zwiększył dotację na budowę szpitala o 250 mln zł. Obecnie budżet inwestycji wynosi nieco ponad 1,33 mld zł.
Na początku stycznia 2023 r. otwarto pięć ofert:
- Konsorcjum: Polimex Budownictwo Sp. z o.o. Sp. K (lider), Electra M&E Polska, Polimex Mostostal S.A. (partnerzy) – na kwotę ok. 1 miliarda 420 milionów zł;
- Mostostal Warszawa SA – na kwotę ok. 1 miliarda 198 milionów zł;
- PORR S.A. – na kwotę ok. 1 miliarda 56 milionów zł;
- Doraco Sp. z o.o. Korporacja Budowlana – na kwotę ok. 1 miliarda 328 milionów zł;
- Mirbud S.A. – na kwotę 1 miliarda 177 milionów zł.
Inaczej tę sprawę ocenia Patryk Wild, radny województwa dolnośląskiego.
– Oferta firmy PORR SA [złożona w kwietniu 2022 r. - przyp. red.] była o 365 mln zł droższa niż oferta zaprojektowania i budowy obiektu według prawie tych samych złożeń, złożona osiem miesięcy później, gdy inflacja wynosiła kilkanaście procent – argumentuje Patryk Wild, radny województwa dolnośląskiego.
Czy formuła przetargu ma znaczenie
Zarzuty Ruchu Samorządowego Tak! Dla Polski nie ograniczają się jedynie do przebiegu przetargu. Dotyczą one też przyjętej przez inwestora formuły.
Pierwotnie, kiedy inwestycję prowadziła spółka Nowy Szpital Wojewódzki, planowano najpierw przygotowanie projektu budowy, a następnie wyłonienie jego wykonawcy. Inwestor zmienił jednak decyzję i zdecydował się na formułę zaprojektuj i wybuduj.
Na tę decyzję można spojrzeć w dwojaki sposób. Po pierwsze, jako na racjonalny wybór, biorąc pod uwagę brak doświadczenia podmiotu prowadzącego inwestycję. DCOPH nie specjalizuje ani w projektowaniu, ani w budowaniu szpitali, więc powinien zlecić te prace podmiotowi z odpowiednimi kwalifikacjami.
Rafał Guzowski zaznacza jednak, że model zaprojektuj i wybuduj powstał z myślą o inwestycjach o typowych rozwiązaniach, przy których można założyć, że wykonawca z racji swego doświadczenia zaproponuje najlepsze rozwiązania.
Uznaje się również, że przy formule zaprojektuj i wybuduj od zamawiającego nie wymaga się szczegółowej koncepcji planowanej inwestycji. Opracowywany jest jedynie wstępny projekt. To różni ją od inwestycji, dla której najpierw przygotowywany jest projekt, a później wybierany jego wykonawca.
Jakie ma to znaczenie dla inwestycji? W modelu zaprojektuj i wybuduj odpowiedzialność za całe dzieło bierze na siebie wykonawca i projektant.
– Każda ingerencja zamawiającego w zaproponowane rozwiązania, jeżeli nie miała wcześniej opisu w programie funkcjonalno-użytkowym, jest traktowana jako niedopuszczalna. Zamawiający bierze za nie współodpowiedzialność, a wykonawca ma prawo żądać zwiększenia wynagrodzenia – wyjaśnia Rafał Guzowski.
Zastępca dyrektora ds. rozwoju DCOPH Paweł Zawadzki nie widzi tego niebezpieczeństwa.
Zdaniem DCOPH nie ma też potrzeby przewidywania w budżecie kwot na ewentualne poprawki.
– Uważamy, że w chwili obecnej to, co zostało przygotowane, powinno być zbudowane. Gdyby z jakichś względów w przyszłości coś się zmieniło, będziemy się wówczas martwić. Obecnie budujemy to, co zaprojektowaliśmy – podkreśla Paweł Zawadzki zastępca dyrektora ds. rozwoju DCOPH.
Co przyniesie najbliższa przyszłość
Obecnie prokuratury prowadzi dwa postępowania dotyczące DCOPH, a dolnośląski Ruch Samorządowy Tak! Dla Polski zapowiada złożenie wniosku do Najwyższej Izby Kontroli o zbadanie dotychczasowego przebiegu prac nad inwestycją.
Inwestor analizuje zaś złożone 9 stycznia oferty. Na decyzję poczekamy jeszcze kilka tygodni.
