Wrocław już w poprzednim roku kandydował do tytułu Zielonej Stolicy Europy. Niestety, nie awansował do finału, przegrywając z takimi miastami jak: Ghent, Lahti, Lizbona, Tallin czy Oslo – zwycięzcą konkursu. Tuż po ogłoszeniu wyników, prezydent Wrocławia Rafał Dutkiewicz zapewnił, że stolica Dolnego Śląska wystartuje ponownie, w przyszłym roku i to z jeszcze lepszą aplikacją.
– Najważniejsza jest jednak pozytywna atmosfera wokół wspólnych działań podnoszących jakość życia we Wrocławiu. A sam start w konkursie i możliwość inwentaryzacji działań pod okiem ekspertów w dziedzinie zrównoważonego rozwoju, odbieram jako najcenniejsze doświadczenie i pomoc w realizacji celów, jakie obrało miasto – mówi Rafał Dutkiewicz.
Druga aplikacja – oby szczęśliwa
Wrocław złoży aplikację po raz drugi, a skład jej społecznych recenzentów z ubiegłego roku (Fundację Ekorozwoju i Stowarzyszenie Miasto Drzew) uzupełnili: Dotlenieni, dwie członkinie stowarzyszenia Akcja Miasto i przedstawiciele wrocławskiej młodzieży. Do grona naukowego dołączył noblista, profesor Zbigniew Kundzewicz.
– Wrocław może się poszczycić bardzo dobrymi przykładami. Wielką rzeczą jest posiadanie Departamentu Zrównoważonego Rozwoju, tzw. Zielonego Departamentu. We Wrocławiu jest wielka świadomość wyzwań środowiskowych, zarówno na poziomie włodarzy miasta, jak i mieszkańców. Kolejne świetne przykłady, jakie dajecie Polsce, to np. bezpłatna dystrybucja kompostowników czy otwarcie miejskiej wypożyczalni samochodów elektrycznych – mówi profesor Zbigniew Kundzewicz, członek zespołu organizacji IPCC, wyróżnionej w 2007 roku nagrodą Nobla.
Tytuł to nie tylko prestiż, są też zmiany
Po raz pierwszy, świętując 10. rocznicę tej nagrody, zwycięskie miasto otrzyma również wsparcie finansowe w wysokości 350 tys. euro na działania informacyjne i promocyjne Zielonej Stolicy Europy z perspektywy aplikujących miast, na poziomie europejskim.
Tytuł Zielonej Stolicy Europy od 2010 roku przyznawany jest przez Komisję Europejską za działania w zakresie ochrony środowiska i inicjatywy na rzecz podniesienia standardów ekologicznych. W tym roku aplikacje można składać do 18 października.
fot. UM Wrocławia, Wiceprezydent Magdalena Piasecka
– Spodziewam się w tym roku dużej konkurencji, gdyż coraz więcej europejskich miast ma ambicje być wysoce zrównoważonymi i „zielonymi” – mówi wiceprezydent Magdalena Piasecka, nadzorująca przygotowania.
Miasta, które dotychczas otrzymały ten tytuł, starały się o niego kilkakrotnie. Dla przykładu zwycięskie w ubiegłym roku Oslo – aplikowało aż czterokrotnie. W ciągu ostatniego roku we Wrocławiu dużo się zmieniło, więc szanse są naprawdę bardzo duże.
– Od ubiegłego roku oprócz innowacji w zarządzaniu wprowadziliśmy ideę zrównoważonego rozwoju, jako główne założenie przyświecające rozwojowi miasta. Uwidacznia się to w różnych obszarach aplikacji, dotyczących np. zagospodarowania gruntów, mobilności, wody w mieście i oczywiście tych związanych ze zmianami klimatu. Komisja zobaczy progres i konsekwencję w działaniu – dodaje wiceprezydent Magdalena Piasecka.
Oprócz wprowadzenia elementu finansowego, zmianie uległy także dokumenty aplikacyjne. Zdecydowanie więcej uwagi Komisja Europejska poświęca zmianom klimatu. Zatem kwestie adaptacji do tych zmian są dla miast najistotniejsze.
– Radzenie sobie z ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi występującymi coraz częściej i coraz intensywniej, np. falami upałów, deszczami nawalnymi czy gwałtownymi wichurami jest prawdziwym wyzwaniem. Dlatego działania przystosowujące miasto i jego mieszkańców do zmian klimatu są niezbędne. W aplikacji pokazujemy nasze projekty w zakresie tzw. „usług ekosystemowych” czyli mikrozieleni i lokalnego zagospodarowania wód opadowych – podkreśla wiceprezydent.
Wrocławskie postępy i szanse
We Wrocławiu przez rok od złożenia poprzedniej aplikacji realizowano projekty, które mają za zadanie podnosić jakość przestrzeni publicznej. Powstały nowe przejścia dla pieszych, nowe odcinki dróg rowerowych, a także nowe przejazdy pod mostami, zapewniające ciągłość tras wzdłuż rzeki. Jednak to nie wszystko.
fot. UM Wrocławia, Dyrektor Departamentu Zrównoważonego Rozwoju Agnieszka Cybulska-Małycha
– Podeszliśmy kompleksowo do kwestii zarządzania miastem, tworząc koordynującą jednostkę organizacyjną Departament Zrównoważonego Rozwoju, powołując Ogrodnika Miejskiego, zwiększając nacisk na projekty „zielone” w Budżecie Obywatelskim i tworząc ramy systemowego podejścia do zagadnień związanych z gospodarką wodną czy zielenią jako narzędzi poprawy warunków środowiskowych w mieście i jakości życia mieszkańców – tłumaczy Agnieszka Cybulska-Małycha, dyrektor Departamentu Zrównoważonego Rozwoju.
Dlaczego Wrocław zdecydował się na start?
W liście zapraszającym Wrocław do złożenia aplikacji, dyrektor Sekretariatu Zielonej Stolicy Europy PJ Rudden pisze o korzyściach, jakie przynosi uzyskanie tytułu, takich jak: rozpoznawalność na arenie międzynarodowej, nowe kontakty i partnerstwa, nowe miejsca pracy, gdyż Zielona Stolica Europy jest bardziej atrakcyjna dla zagranicznych inwestorów czy przyciąganie wsparcia finansowego ze środków publicznych.
Dodaje także, że przede wszystkim samo aplikowanie daje energię do kontynuacji „zielonych” przedsięwzięć: według wypowiedzi miast, które aplikowały już o tytuł, sam udział w procedurze konkursowej przynosi korzyści poprzez dokonanie oceny postępów oraz wytyczenie standardów w odniesieniu do innych miast.
W przypadku Wrocławia to się właśnie dokonuje. Wrocław od momentu rozpoczęcia starań stał się członkiem Porozumienia Burmistrzów. Wszedł do prestiżowego grona członków ICLEI i stał się współtwórcą Agendy Wodnej. Szykowane są także kolejne aplikacje konkursowe Komisji Europejskiej, głównie związane z adaptacją do zmian klimatu.
