Wrocław należy do sieci URBACT, czyli Europejskiego Programu Współpracy Terytorialnej dla Zrównoważonego Rozwoju Obszarów Miejskich. W ramach współpracy miasta wspólnie wypracowują praktyczne i zrównoważone metody radzenia sobie z najważniejszymi problemami ekonomicznymi, społecznymi i środowiskowymi.
O cel przyświecający miastom zrzeszonym w ramach sieć URBACT zapytaliśmy Aldo Vargasa-Tetmajera z Krajowego Punktu URBACT:
– W projektach URBACT uczestniczyło dotąd ponad tysiąc miast z Unii Europejskiej, od małych ośrodków czy dzielnic miejskich, po największe aglomeracje – mówi Aldo Vargas-Tetmajer. – Dzięki temu zarówno przedstawiciele miast, jak i władze krajowe odpowiedzialne za polityki miejskie oraz Komisja Europejska mają bezpośredni wgląd w procesy wdrażania innowacyjnych rozwiązań z zakresu polityk miejskich.
W ramach programu współpracują miasta z 27 państw członkowskich UE oraz państw stowarzyszonych i krajów IPA: Norwegii, Szwajcarii, Albanii, Bośni i Hercegowiny, Czarnogóry, Macedonii Północnej i Serbii.
Wrocław w sieci URBACT IV (2021–2027)
Miasta tworzące sieć URBACT IV (2021–2027) – dla której organizowany jest URBACT City Festival 2025 – ujmują tematy miejskie z uwzględnieniem green, gender, digital.
– Wiedza praktyczna zdobyta w trakcie realizacji prac projektowych w ramach sieci URBACT nie tylko służy miastom uczestniczącym w programie, ale też jest upowszechniania w publikacjach oraz podczas takich wydarzeń, jak URBACT City Festival – mówi Aldo Vargas-Tetmajer.
Festiwal URBACT zaplanowany jest na 8–10 kwietnia 2025 roku i będzie okazją do omówienia planów działań i pokazania dobrych praktyk miejskich.
Dlaczego akurat Wrocław?
Zwyczajowo URBACT City Festival organizuje miasto w państwie, które sprawuje prezydencję rady UE. Polska obejmie tę funkcję w pierwszej połowie 2025 roku. Festiwal chciały organizować też inne miasta. Aldo Vargas-Tetmajer wyjaśnia, dlaczego wybrano nasze miasto:
Wrocław pokazał najciekawszą propozycję miejsca wydarzenia, spełniającą wszystkie wymogi przestrzenne i organizacyjne. Jest to Hala Stulecia. Dodatkowo Wrocław w obecnej rundzie projektowej to jedyne polskie miasto, które jednocześnie jest liderem projektuAldo Vargas-Tetmajer
Dodatkowo Wrocław jest pomysłodawcą i liderem projektu GreenPlace. Let’s do it together!. Jego celem jest przywrócenie zapomnianych przestrzeni miejskich oraz uczynienie ich przyjaznymi mieszkańcom i środowisku. Sposobem na to jest optymalizacja wykorzystania istniejących zasobów w kontekście kryzysu ekologicznego oraz trudnej sytuacji finansowej i geopolitycznej.
W ramach tego projektu Wrocław objął działaniami dawną Zajezdnię Tramwajową Popowice. Zgodnie z założeniami zagospodarowanie terenu zajezdni będzie realizowało jednocześnie współczesne potrzeby miasta i trendy społeczno-gospodarcze, oraz zapewni neutralność klimatyczną i humanizację postindustrialnej przestrzeni miejskiej.
Wcześniejsze edycje URBACT City Festival
Festiwal organizowany jest zazwyczaj co dwa lata. Do tej pory gospodarzami były takie miasta, jak: Ryga (2015), Tallinn (2017) i Lizbona (2018). W 2021 roku, z powodu pandemii COVID-19, festiwal odbył się online.
Kamieniem milowym ze względu na neutralność węglową była edycja festiwalu w Pantin (2022). Dyskutowano wówczas o:
- reakcji miast na kryzys klimatyczny,
- zrównoważonych transformacjach cyfrowych,
- równości płci w rozwoju miejskim,
- rehumanizacji miast
- realizacji Celów Zrównoważonego Rozwoju (SDG),
- zrównoważonej turystyki,
- sprawiedliwych transformacjach,
- pomocy uchodźcom z Ukrainy (wraz z prezentacją inicjatywy United for Ukraine).
Uczestnicy mieli okazję zobaczyć też rezultat projektu zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich: La Cité Fertile. To dawna stacja towarowa, z której powstała przestrzeń użytkowa (do pracy, rozrywki, nauki i przedsiębiorczości, również z zakresu ogrodnictwa miejskiego).