Od początku lipca mieszkańcy 8 wrocławskich osiedli: Brochowa, Kleczkowa, Księża, Nadodrza, Ołbina, Placu Grunwaldzkiego, Przedmieścia Oławskiego i Przedmieścia Świdnickiego są zapraszani do wspólnych działań, które pozwolą w przyszłości na rozpoznanie szans i potencjałów zamieszkiwanych przez nich rejonów. Zbierane są informacje o miejscach już w przeszłości znanych i ważnych dla użytkowników osiedli, jak również tych wcześniej nieodkrytych.
Czytaj więcej: Odkrywamy potencjał obszaru rewitalizacji
Projekt składa się z trzech elementów: tworzenia map sąsiedzkich, animacyjnego mapowania szans i potencjałów miejsc na osiedlach oraz zbieranie informacji o bieżącej i planowanej działalności od osiedlowych liderów. Zamkniecie tego terenowego etapu projektu planowane jest z końcem sierpnia.
Skąd działania?
Do tzw. obszaru rewitalizacji Rada Miejska Wrocławia w ostatnich miesiącach wyznaczyła teren obejmujący 8 wrocławskich osiedli. Następny krok stanowi przygotowanie Gminnego Programu Rewitalizacji (GPR). Proces ten opiera się na prowadzeniu działań diagnozujących przy aktywnym udziale mieszkańców, przedsiębiorców, organizacji pozarządowych i instytucji działających na tych terenach. Wstępem natomiast jest wspólny projekt Wydziału Partycypacji Społecznej i Strefy Kultury Wrocław: „Odkrywamy potencjały obszaru rewitalizacji. Wstęp do Gminnego Programu Rewitalizacji”.
– Zależy nam na tym, aby zmiany w mieście dokonywały się z czynnym udziałem wrocławian. Wsłuchanie się w potrzeby osób mieszkających na osiedlach jest bardzo ważne – mówi Anna Bieliz, jedna z koordynatorek projektu, reprezentująca Strefę Kultury Wrocław.
– Jednak, aby dany program odniósł sukces, potrzebna jest szersza współpraca, z włączeniem osiedlowych instytucji, organizacji, NGO-sów, grup oraz lokalnych liderów społecznych. Dlatego też ogromnie cieszy nas otwarcie na działanie lokalnych organizacji i osób je reprezentujących, bo to one najlepiej znają specyfikę i potrzeby mieszkańców na tychże osiedlach – dodaje.
Rozmowy w terenie - mapowanie szans i potencjałów
Jednym z kluczowych elementów projektu są prowadzone w terenie rozmowy. Podczas wakacji na osiedlach intensywnie pracuje grupa mapująca przestrzenie. Osoby te, znane z lokalnych działań na rzecz mieszkańców, regularnie pojawiają się na podwórkach, podczas osiedlowych wydarzeń oraz pełnią dyżury w Centrach Aktywności Lokalnej czy innych organizacjach.
Rozmawiają z mieszkańcami oraz zbierają opinie o miejscach, które służą im do relaksu i spędzania wolnego czasu, do organizowania lokalnych wydarzeń oraz tych, które mają jeszcze niewykorzystany potencjał. Narzędziem pracy są wielkoformatowe mapy, na których można zaznaczać wytypowane punkty i miejsca.
Fot. Jerzy Wypych
Do tej pory mapowacze lokalnych potencjałów pojawili się m. in. na pikniku na ul. Gwarnej na Przedmieściu Świdnickim, Spółdzielni Kinowej Ołbin w parku Stanisława Tołpy, pikniku sąsiedzkim na Placu Grunwaldzkim czy w trakcie weekendowych aktywności w beach barze Osada na Księżu.
– Mamy już sporo informacji o niepozornych skwerkach, zielonych, oddalonych od zabudowań mieszkalnych miejscach, które mają spory potencjał do organizowania w nich nowych lokalnych aktywności – komentuje koordynująca działania mapujące Anna Cwynar.
Wszystkie wyznaczone i opisane punkty zostaną zebrane w raporcie podsumowującym, dzięki czemu nieodkryte dotąd przestrzenie będą mogły zostać zauważone i wykorzystane.
Sentymentalne mapy sąsiedzkie
Z mapami związany jest też drugi element projektu, czyli prowadzona już od kilku miesięcy przez Strefę Kultury Wrocław i program Sąsiadujemy, akcja „Stwórz z nami Sąsiedzkie mapy osiedla”. Dzięki niej powstaną subiektywne przewodniki zawierające historie, opowieści i wspomnienia z ww. osiedli. Sąsiedzkie mapy znajdują się w kilkunastu partnerskich osiedlowych punktach.
Dodatkowo, na obszarze zdegradowanym, działają dwie animatorki zbierające historie bezpośrednio od mieszkańców. Jak podkreślają, to prawdziwa skarbnica osiedlowego życia.
Fot. Jerzy Wypych
– To wyjątkowe, często bardzo osobiste i wzruszające historie – mówi Patrycja Wnuczek jedna z animatorek. – Rozmowy z mieszkańcami to niesamowita podróż w przeszłość, dająca możliwość poznania specyfiki i atmosfery danego osiedla – dodaje.
Opowieści są różnorodne, podobnie jak specyficzne są wrocławski osiedla i ich mieszkańcy. – Tutaj mieszkały rodziny profesorskie. Uciekając podobno zostawiły swoje majątki, pochowały skarby z myślą, że tu wrócą – opowiada pani Ela, wieloletnia mieszkanka Placu Grunwaldzkiego, jednej z kamienic na ulicy Kamila Cypriana Norwida.
– W bramie 11 jeden pan wykupił mieszkanie po rodzinie, zlecił remont i wyjechał. Zostawił mi je pod opiekę - jakby się coś działo, robotnicy mieli przychodzić do mnie. I kiedyś taki pan, który malował sufit, do mnie przyszedł i mówi, że zdrapywał kawałek tynku i żebym zobaczyła, co znalazł. Tam było zatynkowane w suficie zdjęcie żołnierza niemieckiego w mundurze. Oni tak wtedy robili z myślą, że jak niedługo wrócą, to będą mogli udowodnić, że to ich mieszkanie – dodaje.
Fot. Jerzy Wypych
Nierzadko opowiadane historie mogłyby stanowić inspirację do scenariusza sztuki teatralnej czy filmu. – Na rogu jednej z ulic stał saturator, miał go starszy pan Antoś. Zrobił z niego punkt spotkań - często siedział przy nim do białego rana. Nie była to działalność stricte zarobkowa, jeśli siedział tam w nocy. Od trzeciej klasy liceum do pierwszego roku studiów byłem jego częstym gościem. On poił spragnionego wędrowca, czasem karmił, a ja przynosiłem mu papierosy, jak była potrzeba. Był fajnym elementem krajobrazu. Pan Antoś uratował też raz sadzonkę wielkości chwasta. To jest teraz ten wielki klon wysokości czterech pięter – czasy swojej młodości wspomina pan Krzysztof, mieszkaniec Przedmieścia Świdnickiego.
– Rozmówcy w swoich opowieściach podkreślają przywiązanie i wielki sentyment do zamieszkiwanych miejsc – opowiada animatorka Maria Smolarek. – Te spotkania są dla mnie bardzo wartościowe i jestem przekonana że wiele z tych historii zostanie na długo w mojej pamięci.
Zebrane opowieści znajdą się w drukowanych, wydanych w listopadzie mapach sąsiedzkich. Te, które nie zmieszczą się do publikacji papierowej, zostaną opublikowane w internetowej wersji mapy.
Kwestionariusz dla liderów i liderek osiedlowych
Do trzeciej części projektu – badań kwestionariuszowych, zaproszono osiedlowych liderów, reprezentujących zarówno zorganizowane podmioty (jak m.in. Rady Osiedli, Centra Aktywności Lokalnej, organizacje pozarządowe, instytucje kultury i placówki edukacyjne), jak i grupy nieformalne oraz osoby działające niezależnie.
Za pomocą specjalnie sporządzonych formularzy, w których pytamy o prowadzone i planowane aktywności, partnerstwa, sposób finansowania inicjatyw, a także o miejsca z potencjałem do działań, zdobywane są dane przydatne do sporządzenia GPR-u.
Ta forma pozwoli również na identyfikację głównych aktorów osiedlowych, których warto uwzględnić przy działaniach rewitalizacyjnych oraz zasobów, które powinny zostać w tym procesie wspierane i wykorzystane. Zostanie opracowany katalog potencjałów, które mogą przyczynić się do poprawy sytuacji społeczno-przestrzennej na każdym z ośmiu rewitalizowanych osiedli.
Kolejne kroki i działania
Zbieraczy osiedlowych historii oraz mapowaczy spotkacie 28 sierpnia na Przedmieściu Oławskim, w różnych miejscach w trakcie DniaTrójkata. Następnie 29 sierpnia na Brochowie na finale Brave Kids, na Księżu na Bazarze Dawna Pralnia oraz na Przedmieściu Świdnickim na pikniku przy ul. Kolejowej.
Dzień Trójkąta 2021
Eventy / W plenerze / Dla wszystkich
28 sierpnia 2021 od 11:00 do 22:00
Centrum Na Przedmieściu
Brave Kids pod wrocławskim niebem
Koncert / Eventy / W plenerze / Dla dzieci / Dla wszystkich od 28 sierpnia 2021 do 29 sierpnia 2021
Plac Wolności
Piknik Osiedlowy na Skwerze Wrocławianek
Piknik 29 sierpnia 2021 12:00
Skwer Wrocławianek – Bernardyńska
Projekt koordynuje Strefa Kultury Wrocław w ramach współpracy z Wydziałem Partycypacji Społecznej Urzędu Miejskiego Wrocławia. Zadanie realizowane jest ze środków Gminy Wrocław.
