WBO za kulisami. Co dzieje się z projektem po jego złożeniu?
Bezpośrednio po naborze wszystkie zgłoszone projekty przekazywane są przez Wydział Partycypacji Społecznej do analizy do odpowiednich jednostek merytorycznych (wydziałów, jednostek gminy), które zajmują się inwestycjami danego typu. Tam sprawdzane są pod kątem możliwości ich realizacji.
– Projekt dekretowany jest zwykle na od 3 do 10 jednostek, co zależy to od stopnia skomplikowania oraz tego, ilu tematów dotyczy – mówił Przemysław Leszyński z Wydziału Partycypacji Społecznej.
Dla przykładu projekt nowego placu zabaw zgłoszony do WBO musi trafić do Wydziału Inżynierii Miejskiej (WIM), zajmującego się inwestycjami w mieście. Jeśli plac zabaw ma powstać w parku, opinię będzie musiał wydać dodatkowo Zarząd Zieleni Miejskiej (ZZM). Jeżeli na podwórku – inni zarządcy, np. Zarząd Zasobu Komunalnego (ZZK) czy Wrocławskie Mieszkania. Jeżeli na terenie szkoły – projekt zaopiniować muszą także Departament Edukacji, Zarząd Inwestycji Miejskich (ZIM) – jednostka zajmująca się inwestycjami na terenach szkolnych oraz dyrekcja szkoły (czy wyraża zgodę na taką inwestycję).
– Zazwyczaj jednostki miejskie mają swoje uwagi do projektów. Otrzymujemy opinie „tak, ale…”. (…) Co więcej, czasem przychodzi kilka różnych opinii i one mogą się nawzajem wykluczać – np. z perspektywy jednej jednostki da się coś zrobić, a z perspektywy innej jest to niemożliwe. Spotykamy się potem razem z tymi wszystkimi jednostkami i każdy projekt, a jest ich kilkaset, omawiamy punkt po punkcie – wyjaśniał Bartłomiej Świerczewski, dyrektor Departamentu Spraw Społecznych.
Po konsultacjach z jednostkami Wydział Partycypacji formułuje zbiorczą opinię o projekcie. – To ta opinia, która pojawi się przy jego opisie na stronie WBO. Pierwszy etap opiniowania projektów zakończy się 31 maja. Na konsultacje i poprawki będzie około 5 tygodni. Liderzy będą mogli je zgłaszać od 1 czerwca do 4 lipca.
– W dalszej kolejności wszystkie projekty, do których liderzy złożyli poprawki, ponownie przekażemy do analizy. Gotową listę projektów, po drugiej ocenie, opublikujemy 23 sierpnia. W przypadku oceny negatywnej lider będzie miał jeszcze 7 dni na złożenie odwołania. Odwołania rozpatrywane są szybko, zazwyczaj w nie więcej niż tydzień. Następnie opublikujemy listę projektów dopuszczonych do głosowania – mówił Przemysław Leszyński.
Wyceny i budżet – to one budzą czasem kontrowersje wśród liderów
– Wrocław jest drogim miastem. Jeżeli porównujemy inwestycje z WBO z innymi miastami, to te kwoty się mocno różnią. Rynek też wiadomo jaki jest, ceny materiałów budowlanych idą w górę, materiałów budowlanych często brakuje – zauważyła Monika Glińska, liderka projektów parku Tysiąclecia.
Zmiany, jakie zaszły w tym roku w WBO, zdaniem Moniki Glińskiej mogą spowodować, że trudniej będzie wygrać projekt osiedlowy.
– Budżet WBO wzrósł o 5 mln, czyli będziemy mieli teraz 30 mln, natomiast te dodatkowe środki zostały przekierowane do puli projektów ponadosiedlowych. Tylko i wyłącznie. Nie do projektów osiedlowych. Więc de facto, jeżeli weźmiemy pod uwagę, że będą zgłaszane projekty na maksymalną kwotę, a zapewne będą, tych zwycięskich projektów będzie mniej – oceniała Monika Glińska.
Do sprawy wycen inwestycji z WBO odniósł się także Bartłomiej Świerczewski. Jak wyjaśniał, ławka postawiona przez miasto jest znacznie droższa od sprzedawanej w markecie, z dwóch powodów. Po pierwsze, musi być odporna na zniszczenia. Po drugie, miasto musi poruszać się w obrębie prawa zamówień publicznych. – Musimy ogłosić przetarg, do przetargu stają firmy, które mówią, że zrobią to za taką lub za inną kwotę. Nie mamy możliwości wybrania tak tanio, jakbyśmy chcieli – przekonuje.
Przepis na sukces: dobry tytuł, mocna ekipa i czytelny opis projektu
– Jak tytuł będzie nośny, może czasami nawet nieco kontrowersyjny, wtedy szanse, że projekt trafi do mieszkańców, bardzo rosną. Drugim równie ważnym elementem, nie wiem czy jeszcze nie ważniejszym niż tytuł, jest mocna ekipa. Mocna grupa osób, które będą chciały się w ten temat zaangażować, będą chciały ciężko popracować na rzecz tego projektu. Nie tylko przez dwa tygodnie głosowania, ale też dłuższą chwilę wcześniej. Po to, żeby ten projekt dobrze przemyśleć, dobrze opracować. Kolejnym ważnym elementem jest prosty, jasny, czytelny opis tego projektu. Z tego opisu powinno naprawdę w sposób przekonujący wynikać, co mieszkańcy będą z tego mieli, w jaki sposób będą mogli z tego skorzystać – podpowiadał dyrektor Departamentu Spraw Społecznych.
Przeczytaj również: Narzędziownik lidera projektu WBO
Warto pomyśleć także o zawiązaniu szerszej koalicji.
– Najłatwiej tworzyć koalicje z osobami, które już poznaliśmy, do których mamy zaufanie, które sprawdziliśmy w działaniu. Sposobem na koalicje może być albo pomysł, na podstawie którego możemy stworzyć projekt ponadosiedlowy, tematyczny, np. czy to rowerowy, związany z brakującym oświetleniem na osiedlu czy z zielenią. Można też pójść troszkę terytorialnie, czyli po sąsiadach – swoje osiedle i to, które jest obok. Kiedyś strasznie się denerwowałam i dyskutowaliśmy bardzo często z panem Wolszczakiem czy z panem Bartkiem Świerczewskim, że ta rejonizacja była taka dobra, a jej nie ma itd. Natomiast ona nie zmuszała tak bardzo do współpracy jak te zasady, które są teraz. One dużo bardziej powodują, że musimy o tych projektach rozmawiać z różnymi partnerami, żeby zwiększać potencjał danego projektu – mówiła Monika Glińska.
Mniej głosów niż w pierwszych edycjach, ale nadal jest to blisko 100 tysięcy
Liczba głosów oddawanych w WBO zmniejszyła się w porównaniu do tej w pierwszych edycjach programu. Jak dowiedzieliśmy się na spotkaniu, ma to związek m.in. z uszczelnieniem systemu głosowania. W przeszłości zdarzało się, że mieszkańcy zgłaszali przypadki zbierania głosów wcześniej czy nieuprawnionego przetwarzania czyichś danych osobowych. Obecnie głosowanie na formularzach papierowych wymaga okazania dokumentu tożsamości. Głosów „papierowych” spływa co roku kilkadziesiąt. Dawniej liczone one były w tysiącach. Głosy elektroniczne zbierane są natomiast w systemie, który uniemożliwia tego typu nadużycia.
– Drugi powód jest taki, że jak spojrzymy na te poprzednich 9 edycji, to mamy ponad 400 zrealizowanych już projektów. W sumie wydajemy na ten cel około 200 mln złotych. Następuje na pewno jakiegoś rodzaju nasycenie tymi projektami. A równocześnie pojawiają się inne procesy partycypacyjne. (…) Mamy teraz młodszego brata budżetu obywatelskiego, czyli Fundusz Osiedlowy. Inwestycje w nim przypisane są do konkretnych osiedli. Są też inwestycjami raczej drobniejszymi, mniejszymi – powiedział Bartłomiej Świerczewski.
Mimo to, w głosowaniach WBO nadal bierze udział niemal 100 tysięcy mieszkańców Wrocławia.
Najbardziej zdziwiło mnie jako lidera, że…
- Największe zdziwienie przeżyłam, kiedy zrobione zostały alejki w parku i oświetlenie, ale na jego podłączenie trzeba było czekać kolejny rok. Okazało się, że nie zajmuje się tym już jednostka miejska, tylko Tauron – wspominała Monika Glińska. – Musiało nastąpić nawiązanie współpracy z innym zupełnie podmiotem, żeby dzieło zostało ukończone.
– Mnie zdziwiło, że jednostki, które realizują projekty, naprawdę słuchają liderów. Ja takie mam doświadczenia: pytają się nas, jak byśmy chcieli, żeby ten park wyglądał. No i chcieliśmy np. leżaki – mamy leżaki. Chcieliśmy pomost leżakowy, taki piękny duży pomost – mamy. Chcieliśmy pomost widokowy – mamy. Chcieliśmy przeprawę nad wodą – i też się udało. (…) Nie mieliśmy aż takich problemów z realizacją. To jest fajne – mówiła Izabela Folga-Łozińska, liderka projektów parku Czarna Woda.
Kiedy rozpocząć promocję swojego projektu?
Uczestnicy pierwszego spotkania Szkoły Liderów WBO 2022 byli zgodni: im wcześniej, tym lepiej.
– Polecam nowym liderom, żeby zaraz po złożeniu projektu założyć fanpage i zacząć promocję zaraz po weryfikacji pozytywnej. Bez promocji i bez zebrania zespołu roboczego, samo się nie wygra. Na naszym osiedlu, zebrania w sprawie WBO, jakie projekty są dla nas ważne, mamy już od stycznia – mówiła Izabela Folga-Łozińska.
Weź udział w kolejnym spotkaniu Szkoły Liderów WBO
Tematem drugiego spotkania zaplanowanego na 17 lutego będzie ochrona klimatu i środowiska w projektach WBO. Spotkanie, podobnie jak pierwsze, odbędzie się w formule online. Transmisja w godz. 17.00-18.30 na profilu facebookowym WBO.
Przeczytaj również: Co musisz wiedzieć o WBO, żeby zgłosić projekt?
