Zgodnie z przedstawioną przez Biuro Zrównoważonej Mobilności propozycją, SCT, czyli strefa czystego transportu obejmować będzie centrum miasta i tę część śródmieścia, w której zachowała się przedwojenna zabudowa. Są to osiedla, gdzie dominują kamienice, czyli: Stare Miasto, Nadodrze, Ołbin, Kleczków, Plac Grunwaldzki, Przedmieście Oławskie i Przedmieście Świdnickie, a także część kojarzonego raczej z blokami osiedla Szczepin. Powierzchnia SCT obejmuje 6% powierzchni miasta, a w 2022 r. zameldowanych w nie było prawie 23% mieszkańców miasta.
Na wyznaczonym obszarze stopniowo wprowadzane będą ograniczenia dotyczące wjazdu samochodów nie spełniających norm emisji spalin (patrz tabela obok). Żeby sprawdzić, jaką normę emisji spełnia Twój samochód (np. Euro 4, czy Euro 6), wystarczy zajrzeć do aplikacji mObywatel lub na ministerialną stronę: historiapojazdu.gov.pl.
Zdecydowana większość właścicieli samochodów (szacuje się, że w przypadku Wrocławia to powyżej 95 proc.) nie będzie objęta restrykcjami poruszania się po strefie. W tym przypadku nie będzie też potrzeby wybierania się do urzędu po nalepkę w celu oznakowania samochodu, ani załatwiania jakichkolwiek formalności. Kontrola uprawnień do poruszania się po strefie będzie polegać na automatycznym odczytywaniu tablic rejestracyjnych i sprawdzeniu uprawnień w bazie CEPiK.
Kryteria wjazdu do SCT w latach 2025, 2030 i 2035
|
norma Euro |
2025 |
2030 |
2035 |
|||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
benzyna |
diesel |
benzyna |
diesel |
benzyna |
diesel |
|
|
Euro 6 |
tak |
tak |
tak |
tak |
tak |
tak |
|
Euro 5 |
tak |
tak |
tak |
tak |
tak |
X |
|
Euro 4 |
tak |
tak |
tak |
X |
X |
X |
|
Euro 3 |
tak |
X |
X |
X |
X |
X |
Nalepki najprawdopodobniej będą jednak potrzebne w przypadku samochodów zarejestrowanych za granicą, a także niespełniających ustalonych norm, ale korzystających z osobnych wyłączeń – np. dla mieszkańców strefy, pojazdów osób z niepełnosprawnościami, czy aut zabytkowych.
Przygotowania od wiosny
O tym, że strefa czystego transportu może się stać obowiązkiem, wiadomo było już od dłuższego czasu – w podobnej sytuacji są bowiem Kraków i Warszawa. Kluczowa była majowa publikacja raportu GIOŚ dotyczącego oceny jakości powietrza w 2022 r. w naszym województwie. W dokumencie tym stwierdzono, że po raz kolejny zostały przekroczone dopuszczalne normy emisji tlenków azotu dla aglomeracji wrocławskiej.
Było to jedyne przekroczenie średniorocznych norm emisji zanieczyszczeń powietrza w stolicy regionu, dlatego można było się spodziewać, że aktualizacja POP’u zmieni priorytety i przypisze większe znaczenie emisjom związanym z transportem.
Przewidując ten krok Urząd Miejski Wrocławia już wcześniej zlecił opracowanie kilku możliwych wariantów SCT i przeprowadził wiosną 2023 pierwszy etap konsultacji z mieszkańcami. Czego się z nich dowiedzieliśmy?
Przeważały opinie domagające się rezygnacji z zamiarów wdrożenia SCT lub (w przypadku gdyby jej wdrożenie było wymagane przepisami prawa) wprowadzenia SCT w kształcie nie mającym zauważalnego wpływu na funkcjonowanie miasta i jego mieszkańców.
Pojawiały się także stanowiska skrajnie przeciwne. Część mieszkańców - z uwagi na wpływ jakości powietrza na zdrowie i presję człowieka na środowisko naturalne - postulowała zarówno jak największy obszar i ostrzejsze kryteria wjazdu do strefy.
Złagodzone kryteria strefy
Biorąc pod uwagę opinie zebrane w konsultacjach, po analizie i ocenie przedstawianych argumentów, Urząd Miejski Wrocławia złagodził propozycje kryteriów wjazdu do strefy, podtrzymując jednocześnie wcześniejsze rekomendacje dotyczące jej obszaru.
W pierwszym etapie z restrykcji wyłączone miałyby być samochody należące do mieszkańców strefy. Kolejne zmiany wprowadzane byłyby też nieco wolniej – co 5 lat – tak, by dać mieszkańcom czas na dostosowanie się do nich.
Ponieważ w takich samych odstępach wdrażane były kolejne generacje norm EURO, tak ustalony harmonogram oznacza, że w każdym kroku wyłączane będą pojazdy w tym samym wieku – powyżej 25 lat w przypadku samochodów z silnikiem benzynowym lub powyżej 20 lat dla tych z silnikiem diesla. Obecnie tak stare pojazdy stanowią mniej niż 5% samochodów zarejestrowanych we Wrocławiu i posiadających ważne badanie techniczne.
Co Wy na to? Zgłoście się do narady obywatelskiej
W ten albo inny sposób, strefa czystego transportu musi powstać. Czasu na decyzje nie zostało już wiele. Jeśli chcecie mieć na nie wpływ, zgłoście się do udziału w naradzie obywatelskiej.
Narada obywatelska to forma konsultacji społecznych. Stosowana jest w przypadku złożonych spraw - a tu z taką mamy do czynienia. Polega na tym, że zaprasza się do dyskusji określoną liczbę osób wybranych losowo, by reprezentowały interesy różnych grup społecznych.
Uczestnicy narady wysłuchują specjalistów i zaangażowanych stron, następnie dyskutują na temat, którego dotyczy narada. Owocem ich pracy są rekomendacje wskazujące najlepsze możliwe rozwiązanie.
Weź udział w naradzie obywatelskiej o SCT
Do udziału w naradzie zaproszonych zostanie 20 osób wybranych spośród tych, które zgłoszą się do 12 listopada 2023 r., a następnie zostaną wylosowane w przewidziany w regulaminie sposób. Narada będzie jedna, ale podzielona na trzy części. Zaplanowano je na kolejne soboty: 18 i 25 listopada i 2 grudnia 2023 r.
Formularz zgłoszeniowy i regulamin narady znajdziecie pod adresem.
