Dlaczego Mosty Osobowickie są ważne?
Mosty były budowane od 1897 r., kiedy miała miejsce kompleksowa przebudowa rzecznego systemu komunikacyjnego miasta. Położone są w ciągu podstawowego układu dróg Wrocławia. Wprowadzone są na nie ulice: Bałtycka z przedłużeniem od Żmigrodzkiej i Kamieńskiego oraz Osobowicka. Razem z Reymonta i Pomorską tworzą ciąg komunikacyjny, który łączy Śródmieście Wrocławia i jego centrum z osiedlami położonymi po północnej stronie rzeki; to zatem jedna z ważniejszych przepraw na kanale Odry.
Mosty są dziełem znanych wrocławskich projektantów, takich jak K. Klimm, R. Plüddemann, A. von Scholtz, A. Frühwirt. Są obiektami cennymi historycznie i znajdują się pod ścisłą ochroną konserwatorską. Ochronie podlega nie tylko ich wygląd zewnętrzny, ale również unikalna konstrukcja, stanowiąca przykład dziedzictwa inżynierii mostowej z przełomu XIX i XX w.
Most Osobowicki Północny (8-przęsłowy, zbudowany z cegły, w konstrukcji sklepieniowej, wykończony m.in kolorową cegłą klinkierową oraz kamieniem granitowym) został zbudowany w latach 1895-1897, natomiast most Osobowicki Południowy (1-przęsłowy, o konstrukcji stalowej wsparty na betonowych przyczółkach oblicowanych płytami granitowymi) powstał w latach 1904-1905. Pierwotnie znajdowały się na nich zadaszone wieżyczki na tarasach widokowych oraz żeliwne słupy latarń i ozdobne słupy trakcyjne, tworzące dopełnienie całości spójnego elementu architektury i krajobrazu.
Odgrywają newralgiczną rolę z punktu widzenia użytkowników wszystkich środków transportu. Prowadzony jest po nich główny korytarz tramwajowy w kierunku Osobowic i północnych osiedli mieszkaniowych. Teraz jeżdżą tędy 3 linie tramwajowe i dwie autobusowe. Mosty stanowią też ważne powiązanie dla rowerzystów i dla pieszych, spacerujących wałami nad Odrą (mosty te, razem z Warszawskimi, tworzą atrakcyjną pętlę rekreacyjną).
Ulica w obrębie mostów charakteryzuje się następującymi parametrami:
- dwukierunkowa jezdnia o nawierzchni bitumicznej - szerokość ok. 11,00 m,
- obustronne chodniki o nawierzchni betonowej (kostka/płyty), o szerokości ok. 2,45 m (strona zachodnia) oraz 2,64 m (strona wschodnia),
- obustronne oświetlenie,
- współdzielone z samochodami torowisko tramwajowe.
Jaki jest aktualny stan Mostów Osobowickich?
Aktualnie jezdnia na Mostach jest w złym stanie technicznym, zwłaszcza w obrębie torowiska i na dojazdach. Są na niej koleiny, spękania, rozległe deformacje oraz ubytki. Zagraża to bezpieczeństwu ruchu publicznego.
Nawierzchnia chodników, które są bardzo wąskie, jest nierówna, płyty betonowe „klawiszują”; występują na nich pęknięcia i ubytki, przez co droga nie zapewnia należytej wygody i bezpieczeństwa użytkownikom.
Konstrukcja obu mostów również wykazuje szereg uszkodzeń, które obniżają przydatność użytkową, estetykę i bezpieczeństwo.
W celu przywrócenia obiektom odpowiedniego stanu technicznego, nośności oraz funkcji należy wykonać ich przebudowę.
Jakie zalecenia konserwatorskie należy wziąć pod uwagę przy projektowaniu Mostów?
- Zasadnicza kompozycja przestrzenna mostów (w tym ich wielkość, forma, artykulacja balustrad wraz z wykrojem, wielkością i rozmieszczeniem otworów, wszystkie zachowane oryginalne elementy i detale architektoniczne), a także materiały zastosowane do ich budowy i wykończenia podlegają bezwzględnemu zachowaniu.
- Podobnie bezwzględnemu zachowaniu podlega konstrukcja mostów.
- Należy przywrócić nawierzchnię chodnika z płyt kamiennych.
- Na ścieżce rowerowej można zastosować nawierzchnię polimerową lub asfaltową, jednak wyklucza się możliwość wykończenia chodników w całości asfaltem.
- Przy wymianie torowiska należy zastosować płyty typu węgierskiego o fakturze kostki brukowej.
- Należy odtworzyć zadaszone wieżyczki na tarasach widokowych (tzw. strzyżyny), znajdujące się pierwotnie na moście Północnym.
- Należy przywrócić historyczne żeliwne słupy latarń oraz ozdobne metalowe słupy trakcyjne.
- Zaleca się usunięcie lub zmianę usytuowania istniejących, nieestetycznych, rurociągów znajdujących się na wspornikach po obu stronach Mostów.
Czy proponowane rozwiązania wpłyną na poprawę dostępności Mostów dla wszystkich użytkowników ruchu (w tym pieszych, rowerzystów, osób z trudnościami w poruszaniem się, dzieci, itp.)? W jaki sposób?
W ramach konsultacji przedstawione są 4 warianty zagospodarowania przestrzeni na Mostach. W poszczególnych wariantach inny jest stopień i zakres poprawy dostępności dla poszczególnych użytkowników m.in. pieszych czy rowerzystów. Mosty mają jednak określony przekrój i tym samym istnieją ograniczenia w możliwości swobodnego jej podziału. Przebudowa ma służyć temu, by w najlepszy możliwy sposób pogodzić uwarunkowania konserwatorskie z potrzebami różnych użytkowników.
Czy można zbudować dwa pasy dla samochodów w przeciwnych kierunkach ruchu?
Ze względu na ograniczoną szerokość jezdni nie da się wydzielić torowiska tramwajowego tak, aby pozostawić obok tramwaju normatywny pas ruchu w każdym kierunku.
Dlaczego nie można zbudować osobnej kładki pieszo-rowerowej?
Teoretycznie można, wymaga to jednak bardzo dużych nakładów finansowych: ok. 50 mln (aktualnie na sam remont obu Mostów planuje się kilkanaście milionów) oraz szerokiej analizy konserwatorskiej, pokazującej możliwości lokalizacji kładki w sąsiedztwie zabytkowych mostów.
Kładka usytuowana blisko mostów lub „dowieszona” do nich będzie zasłaniać zabytkowy obiekt. Natomiast kładka odsunięta od nich nie będzie spełniać właściwie swojej funkcji – ani rowerzyści, ani piesi nie będą z niej korzystać. Jeśli będzie usytuowana poza głównym korytarzem komunikacyjnym, nie będzie łączyć się bezpośrednio z ruchem na Mostach.
Projektowanie zakazu skrętu dla samochodów osobowych z Mostów Osobowickich w ul. Osobowicką nie będzie dotyczyć pojazdów komunikacji zbiorowej. Czy zatem, przepustowość faktycznie ulegnie poprawie?
Wprowadzenie zakazu skrętu dla wszystkich pojazdów (poza należącymi do komunikacji zbiorowej) wpłynie na poprawę przepustowości, gdyż zielone światło dla tych pojazdów skręcających w lewo w ul. Osobowicką będzie przywoływane na żądanie i tylko na czas przejazdu. Pozostała część tego pasa będzie przeznaczona dla aut.
Dla samochodów skręcających w lewo w ul. Osobowicką projektowana jest nawrotka przed skrzyżowaniem z ul. Jugosłowiańską. Podobne rozwiązanie z sukcesem działa już na pobliskiej ul. Żmigrodzkiej. To rozwiązanie ponadto pomoże wyjechać pojazdom z ul. Na Polance (poprzez nawrotkę) w kierunku centrum miasta i ul. Osobowickiej.
Jakie będą dalsze kroki po wybraniu ostatecznego wariantu?
Po zakończeniu konsultacji, wybraniu w ich oparciu wariantu, Projektant rozpocznie dalszy etap prac projektowych. Zgodnie z umową ma on przygotować projekt przebudowy Mostów.
Kiedy przewiduje się zakończenie przebudowy Mostów?
Obecnie to 2024 r.
Czy prace remontowe na Mostach Osobowickich nie zbiegną się z przebudową Mostów Trzebnickich?
Inwestycje będą odpowiednio skoordynowane, tak, żeby zminimalizować uciążliwości dla wszystkich użytkowników.
