W środę, 10 listopada 2021 r. skarbnik miasta Marcin Urban i przewodniczący Rady Miejskiej Wrocławia Sergiusz Kmiecik przedstawili projekt budżetu Wrocławia na 2022 r. W czwartek, 25 listopada podczas sesji Rady Miejskiej przeprowadzono jego pierwsze czytanie.
Od prawej strony: Marcin Urban, skarbnik miasta i Sergiusz Kmiecik, przewodniczący Rady Miejskiej Wrocławia, fot. UM Wrocławia
Po przedstawieniu najważniejszych założeń przyszłorocznego budżetu, radni z poszczególnych klubów wyrazili swoje wstępne opinie na ten temat i chęć wprowadzenia poprawek. Ich wątpliwości dotyczyły m.in. planowanych inwestycji, wpływów z podatku PIT do kasy miejskiej, zmian w finansach Wrocławia w związku z Polskim Ładem, wpływu rosnącej inflacji na realizację budżetu, Wieloletniego Planu Inwestycyjnego oraz wydatków na promocję miasta.
– To dopiero pierwsze czytanie. Teraz będziemy się spotykali na komisjach, aby przedyskutować wszelkie wątpliwości i nanieść konieczne poprawki – mówił Marcin Urban.
Wszystkie kluby radnych były za skierowaniem projektu budżetu na 2022 rok do drugiego czytania, które odbędzie się tuż przed Bożym Narodzeniem, 23 grudnia 2021 r.
Dodatkowe środki na TAT
Marcin Urban przekazał też dobrą dla miasta informację o pozyskaniu dużego dofinansowania ze środków europejskich dla jednej z największych wrocławskich inwestycji – Trasy Autobusowo – Tramwajowej na Nowy Dwór.
– Inwestycja ta warta jest 360 mln zł. Do tej pory mieliśmy dofinansowanie na poziomie 117 mln zł. Dziś dowiedzieliśmy się, że zostanie ono zwiększone o prawie 65 mln zł. To maksymalna kwota, jaką mogliśmy dostać dodatkowo na tę inwestycję – twierdzi Marcin Urban. – To bardzo dobra informacja dla Wrocławia, ponieważ uwolnione środki będziemy teraz mogli przesunąć na inne inwestycje, które są ważne dla miasta.
Plany dostosowane do sytuacji gospodarczej
Projekt nowego budżetu zakłada dochody w wysokości 5,2 mld zł, z czego blisko 70 proc. to dochody własne miasta (3,62 mld zł). Składają się na nie m.in. 535 mln zł z podatku od nieruchomości oraz 110 mln zł z podatku od czynności cywilnoprawnych. Na dochody miasta składa się także subwencja ogólna w wysokości blisko 17 proc. oraz środki z budżetu państwa - 10 proc. Natomiast z funduszy europejskich na inwestycje miejskie zaplanowano 154 mln zł.
Z kolei wydatki miasta wyniosą w przyszłym roku łącznie 5,99 mld zł. Projekt budżetu zakłada deficyt w wysokości 790 mln zł. Dochody per capita (na jednego mieszkańca) wyniosą 8080 zł i będą niższe, niż w 2021 r.
– Zaprojektowaliśmy przyszłoroczny budżet maksymalnie bezpiecznie, bo wciąż nie znamy wszystkich konsekwencji wynikających z tzw. Polskiego Ładu, ale także musieliśmy założyć kolejne podwyżki cen energii, paliw i dramatycznie rosnącą inflację – mówi Jacek Sutryk, prezydent Wrocławia. – Mimo wszystko nie zatrzymujemy się i na inwestycje przeznaczamy ponad miliard złotych. Jednocześnie z niepokojem przyglądamy się decyzjom centralnym.
Polski Ład szkodliwy dla budżetu miasta
Jak twierdzą wrocławscy samorządowcy, Polski Ład będzie miał kolosalny wpływ na finanse miasta. Już w przyszłym roku, w wyniku reform podatkowych, Wrocław otrzyma ok. 220 mln zł mniej z PIT niż zakładały pierwotne analizy. Jak twierdzi Marcin Urban, skarbnik Wrocławia, to spowoduje, że po raz pierwszy od co najmniej kilkunastu lat dochody miasta w porównaniu z poprzednim rokiem będą niższe.
W porównaniu do poprzednich lat, niższy będzie również poziom nadwyżki bieżącej. W 2022 roku będzie wynosić tylko 63 mln zł.
– Reformy związane z Polskim Ładem, według wyliczeń samego Ministerstwa Finansów, mogą odebrać samorządom nawet do 150 mld złotych w kontekście kolejnych 10 lat. Szacujemy, że Wrocław tylko w dochodach z PIT straci w ciągu dekady 3,4 mld złotych – mówi Marcin Urban.
Jak twierdzą samorządowcy, dużym obciążeniem dla budżetu miasta będą także podwyżki cen energii elektrycznej i paliw. Spowoduje to znaczny wzrost wydatków bieżących związanych m.in. z utrzymaniem budynków komunalnych czy komunikacji miejskiej.
- W przyszłorocznym budżecie na koszty energii i paliwa tylko w samym MPK musimy zabezpieczyć o 25 mln zł więcej niż w tym roku – mówi Marcin Urban. – Dla innych jednostek miejskich potrzeba będzie dodatkowo 30 mln zł. To są niebagatelne kwoty, które musieliśmy z góry uwzględnić. To również z tego powodu ten deficyt jest większy.
Największe wydatki na edukację
Wśród wydatków zaplanowanych na 2022 rok największą pozycją jest oświata, na którą wrocławski samorząd planuje przeznaczyć 1,75 mld zł. To m.in. wydatki związane z utrzymaniem placówek oraz wynagrodzeniami dla nauczycieli. Łącznie, to blisko 30% wszystkich planowanych wydatków Wrocławia.
– Koszty związane z oświatą w tym roku wzrosły o 160 mln zł i one rosną o min. 100 mln zł rocznie. Tymczasem subwencji otrzymamy jedynie 70 mln zł. To sprawia, że miasto musi dopłacać do wrocławskiej edukacji. Ta sytuacja się z roku na rok pogarsza, bo obciążenia są coraz bardziej przesuwane na stronę samorządów – podkreśla Marcin Urban.
Według szacunków subwencja oświatowa pokryje niespełna 50% wszystkich wydatków bieżących związanych z oświatą.
Największy budżet inwestycyjny w historii
W projekcie przyszłorocznego budżetu znalazła się rekordowa kwota w historii Wrocławia na zadania inwestycyjne – zarówno nowe, jak i kontynuację już rozpoczętych przedsięwzięć. Miasto planuje przeznaczyć na ten cel 1,09 mld zł. To więcej o ok. 25 mln zł niż zaplanowano na 2021 r.
– To jest niezwykle ważne, aby już podjęte inwestycje realizować zgodnie z planem – mówi Marcin Urban. – Zależy nam m.in. na wykorzystaniu środków europejskich. Póki co nam się to udaje, co w trudnych obecnie warunkach, jest najistotniejsze. Ambitnie planujemy też inwestycje na przyszły rok.
Wśród najważniejszych zadań jest m.in. kontynuacja budowy trasy tramwajowej na Popowice (112 mln zł), realizacja kolejnych etapów Trasy Autobusowo-Tramwajowej na Nowy Dwór (76 mln zł), budowa 2. etapu obwodnicy Leśnicy (73 mln zł) oraz realizacja Alei Wielkiej Wyspy (67 mln zł). Kolejne 126 mln zł zostanie przeznaczonych na program poprawy infrastruktury szynowej i remonty ulic.
Wśród priorytetów remonty szkół i przedszkoli
W projekcie budżetu Wrocławia znajduję się także 107 mln zł na budowę nowych placówek i kompleksowe przebudowy szkół podstawowych, ponadpodstawowych oraz przedszkoli, a także hal sportowych. Miasto przeznaczyło również blisko 20 mln zł na program budowy i przebudowy żłobków.
– Przed nami dalsze inwestycje w placówki edukacyjne. Trwa budowa zupełnie nowego Zespołu Szkolno-Przedszkolnego przy ul. Asfaltowej dla 1000 uczniów i 200 przedszkolaków czy rozbudowa ZSP nr 10 przy ulicy Rumiankowej, gdzie odnowiona zostanie także sala gimnastyczna – mówi Sergiusz Kmiecik.
Wrocław zaplanował także 29 mln zł na rewitalizację miejskiego zasobu mieszkaniowego – do 2024 roku kompleksowo zostanie zmodernizowanych 35 podwórek. Program będzie kosztować około 60 mln złotych.
Setki milionów na politykę społeczną i rodzinę
Na wydatki bieżące związane z polityką społeczną i rodziną miasto zamierza wydać 810 mln zł. To fundusze potrzebne m.in. na działalność DPS-ów i placówek opiekuńczo-wychowawczych, usługi opiekuńcze i specjalistyczne, zasiłki czy dodatki mieszkaniowe. Istotny jest fakt, że decyzją rządu zadania związane z obsługą i wypłatą świadczenia 500+ zostały przeniesione z MOPS-u do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Dlatego też budżet miasta na działania społeczne będzie niższy w stosunku do 2021 roku o 353 mln zł.
Wrocław planuje również przeznaczyć 464 mln zł na zadania związane z gospodarką komunalną i ochroną środowiska. Aż 75 mln zł zaplanowano na realizację miejskiego programu „Zmień Piec” i likwidację kopciuchów w mieszkaniach komunalnych. Natomiast 424 mln zł zostanie przeznaczone na gospodarkę mieszkaniową, czyli m.in. program rewitalizacji mieszkań komunalnych.
Wydatki związane z kulturą zostały zaplanowane na poziomie 192 mln zł. Są to m.in. środki na działalność centrów i instytucji kultury oraz ochronę i opiekę nad zabytkami.
Kolejne inwestycje zależne od środków zewnętrznych
– Przygotowany projekt budżetu jest optymalny i stabilny, nastawiony na kontynuację inwestycji – twierdzi Sergiusz Kmiecik, Przewodniczący Rady Miejskiej Wrocławia. Nie zapominajmy jednak o tym, że kolejne inwestycje będą zależały w dużej mierze także od środków zewnętrznych. Nie znamy jeszcze szczegółów finansowania inwestycji w ramach nowej, unijnej perspektywy finansowej. Wciąż czekamy również na uwolnienie środków z Krajowego Planu Odbudowy oraz informacje dotyczące finansowania inwestycji zgłoszonych do Dolnośląskiego Ładu.
Jak twierdzą samorządowcy, dużym obciążeniem dla budżetu miasta będą podwyżki cen energii elektrycznej i paliw. Spowoduje to znaczny wzrost wydatków bieżących związanych m.in. z utrzymaniem budynków czy komunikacji miejskiej.
- W przyszłorocznym budżecie na koszty energii i paliwa tylko w samym MPK musimy zabezpieczyć o 25 mln zł więcej niż w tym roku – mówi Marcin Urban. – Dla innych jednostek miejskich potrzeba będzie dodatkowo 30 mln zł. To są niebagatelne kwoty, które musieliśmy z góry uwzględnić. To również z tego powodu ten deficyt jest większy.
Pierwsze czytanie projektu budżetu Wrocławia zaplanowano na 21 listopada, a drugie, po wprowadzeniu poprawek, na 23 grudnia 2021 r.
Najważniejsze zadania inwestycyjne w 2022 roku:
- Program poprawy infrastruktury szynowej i drogowej – 126 mln zł
- Trasa tramwajowa na Popowice – 112 mln zł
- Budowa nowych placówek i kompleksowa przebudowa szkół podstawowych, ponadpodstawowych, przedszkoli oraz infrastruktury sportowej – 107 mln zł
- Trasa Autobusowo-Tramwajowa na Nowy Dwór – 76 mln zł
- Projekt „Zmień Piec” i likwidacja „kopciuchów” w zasobie komunalnym – 75 mln zł
- Programy partycypacyjne (Fundusz Osiedlowy, WBO, PIRO i Program Inicjatyw Lokalnych) – 73 mln zł
- Obwodnica Leśnicy, etap 2 – 73 mln zł
- Aleja Wielkiej Wyspy – 67 mln zł
- Rewitalizacja miejskiego zasobu mieszkaniowego – 29 mln zł
