Sprzedaż
1. Sprzedaż towarów
Strony Umowy: Przedsiębiorca i konsument
(patrz: dla kogo pomoc prawna)
Umowa sprzedaży – uregulowana w Kodeksie cywilnym, umowa dwustronnie zobowiązująca, wzajemna, odpłatna, przenosząca prawo własności rzeczy. Postanowienia istotne przedmiotowo, czyli elementy konstrukcyjne niezbędne do zakwalifikowania konkretnej umowy jako umowy sprzedaży to określenie: stron umowy, jej przedmiotu świadczenia (np. rzeczy), terminu wykonania oraz ceny.
Przedmiotem umowy sprzedaży mogą być: rzeczy oznaczone indywidualnie (co do tożsamości) albo co do gatunku. W ramach zasady swobody umów strony dowolnie mogą określać warunki umowy, przy czym nabywcy będący konsumentami korzystają z ochrony prawnej polegającej m.in. na zakazie stosowania tzw. klauzul abuzywnych. Przedmiot umowy sprzedaży nie musi mieć ściśle skonkretyzowanej postaci w chwili zawierania umowy, a umowa może dotyczyć rzeczy mającej powstać w przyszłości (np. rzecz zrobiona na zamówienie). Umowa może być zawarta:
- ustnie
- pisemnie
- poza lokalem
- na odległość
2. Umowy zawierane poza lokalem przedsiębiorstwa – uregulowane w ustawie o prawach konsumenta
(patrz: podstawowe prawa konsumenta)
Z umową zawartą poza lokalem przedsiębiorstwa mamy do czynienia wówczas, gdy zawarcie umowy nie odbywa się w miejscu przeznaczonym do obsługi klientów i odpowiednio oznaczonym.
Najczęściej występującymi umowami zawieranymi poza lokalem przedsiębiorstwa są umowy zawierane z akwizytorami lub umowy zawierane podczas prezentacji.
Od powyższych umów, poza wyjątkami określonymi w ustawie, można odstąpić, bez podania przyczyny, w terminie 14 dni (patrz: wzór pisma – odstąpienie umowy zawartej poza lokalem).
3. Umowy zawierane na odległość
(patrz: podstawowe prawa konsumenta)
Umowa zawarta na odległość to umowa zawarta z konsumentem w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość, bez jednoczesnej fizycznej obecności stron, z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość do chwili zawarcia umowy włącznie (np. zakupy w e-sklepie, rejestracja w portalu internetowym).
Od powyższych umów poza wyjątkami określonymi w ustawie można odstąpić bez podania przyczyny w terminie 14 -tu dni (patrz: wzór pisma – odstąpienie umowy zawartej na odległość).
4. Zakup Nieruchomości
- umowa rezerwacyjna
Celem umowy rezerwacyjnej, zgodnie z jej nazwą, jest rezerwacja wybranego przez Konsumenta lokalu lub domu jednorodzinnego.
Owa umowa pozwala złożyć wniosek o kredyt na zakup nieruchomości. Zgodnie z warunkami umowy deweloper powinien wstrzymać się ze sprzedażą zarezerwowanego mieszkania w okresie obowiązywania umowy rezerwacyjnej, zaś konsument zobowiązuje się do podpisania umowy deweloperskiej w określonym umową terminie.
Umowa rezerwacyjna może być zawarta w dowolnej formie, niekoniecznie w formie aktu notarialnego, ale w celu zabezpieczenia Twoich interesów powinna być zawarta na piśmie.
Postanowienia umowy rezerwacyjnej mogą być dobrowolnie kształtowane przez strony na zasadzie swobody umów. Dlatego przed podpisaniem uważnie przeczytaj umowę proponowaną przez dewelopera i jeśli masz jakieś uwagi – negocjuj jej warunki.
- przedwstępna umowa deweloperska
Umowa przedwstępna to rodzaj umowy cywilnoprawnej, na podstawie której strony zobowiązują się do zawarcia kolejnej umowy (tzw. umowy przyrzeczonej). Umowa przedwstępna powinna określać strony umowy, oznaczenie przedmiotu umowy, cenę i termin zawarcia umowy przyrzeczonej.
Umowę przedwstępną możesz zawrzeć w zwykłej formie pisemnej lub w formie aktu notarialnego przed notariuszem. Roszczenia z tytułu zawartej przedwstępnej umowy deweloperskiej przedawniają się z upływem roku.
- umowa deweloperska
Umowa deweloperska uregulowana w ustawie o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego jest zawierana przez osobę fizyczną (konsumenta lub osobę fizyczną prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą), z deweloperem, czyli przedsiębiorcą prowadzącym działalność gospodarczą.
Nie ma znaczenia, w jakiej formie deweloper prowadzi działalność gospodarczą, czy jest to jednoosobowa działalność gospodarcza, czy spółka prawa handlowego, czy też spółdzielnia mieszkaniowa. Deweloper musi jednak prowadzić działalność, która związana jest ze wznoszeniem budynków, ich sprzedażą lub nabywaniem w celu wynajmowania.
Na podstawie umowy deweloperskiej, deweloper zobowiązuje się do podjęcia wielu czynności faktycznych (np. wybudowanie budynku, infrastruktury) oraz prawnych (np. uzyskanie pozwolenia na budowę, podział nieruchomości).
Umowa deweloperska musi być zawarta w formie aktu notarialnego.
Roszczenia przeciwko deweloperowi na wady nieruchomości przedawniają się w terminie 5 lat.
5. Sprzedaż energii i gazu – uregulowana w prawie energetycznym
Kontrakty, które przedsiębiorcy energetyczni zawierają z konsumentami podlegają ścisłym wymogom określonym przez prawo.
Sprzedaż i dystrybucja energii elektrycznej/ gazu są realizowane przez dwa odrębne podmioty. Sprzedawca oferuje nam towar czyli prąd/gaz, a dystrybutor, który dysponuje siecią energetyczną/gazową, świadczy usługę dostarczenia energii/gazu.
Konsument może zawrzeć dwie odrębne umowy: zakupu energii/gazu oraz usługi lub też podpisać umowę kompleksową.
Warto wiedzieć, że każda umowa sprzedaży powinna regulować m.in. ilość i moc dostarczanej energii/gazu, cenę lub grupę taryfową oraz warunki wprowadzania ich zmian, informację o prawach konsumenta, w tym sposobie wnoszenia skarg i rozstrzygania sporów a także odpowiedzialność stron za niedotrzymania warunków umowy.
Natomiast umowa dystrybucyjna powinna określać m.in. wybranego przez konsumenta sprzedawcę energii elektrycznej/gazu, sprzedawcę rezerwowego (na wypadek likwidacji lub upadłości sprzedawcy właściwego) oraz parametry jakościowe energii elektrycznej/ paliwa gazowego i standardy jakościowe obsługi odbiorców, oraz sposób ustalania bonifikat za ich niedotrzymanie.
Należności za sprzedaż energii elektrycznej/paliwa gazowego przedawniają się z upływem dwóch lat – roszczenie konsumenta. Roszczenia z tytułu sprzedaży dokonanej w zakresie działalności przedsiębiorstwa energetycznego przedawniają się z upływem dwóch lat.
Natomiast roszczenia za dystrybucję energii elektrycznej/paliwa gazowego przedawniają się z trzyletnim okresem.
Usługi
1. Umowa o świadczenie usług telekomunikacyjnych uregulowana w ustawie prawo telekomunikacyjne
Umowa o świadczenie usług telekomunikacyjnych (zakres: telefon, Internet, telewizja) powinna być zawarta w formie pisemnej lub za pomocą formularza udostępnionego na stronie internetowej dostawcy usług telekomunikacyjnych.
Do zawarcia umowy w formie pisemnej wystarczy, jeśli ty i operator złożycie własnoręczny podpis na dokumencie zawierającym treść umowy i wymienicie się egzemplarzami podpisanej umowy.
Do zawarcia umowy w formie elektronicznej z wykorzystaniem formularza może dojść w różny sposób. Formularz powinien wskazywać strony umowy, określenie przedmiotu usługi oraz cenę i potwierdzenie woli zawarcia przez konsumenta umowy. Roszczenia wobec operatora telekomunikacyjnego przedawniają się:
- roszczenia dochodzone „za przerwy w świadczeniu usługi powszechnej”, przedawniają się z upływem 12 miesięcy od końca okresu rozliczeniowego, w którym zakończyła się przerwa w świadczeniu usługi telekomunikacyjnej, albo od dnia, w którym usługa została nienależycie wykonana lub miała być wykonana.
- roszczenia z tytułu niezapłaconego rachunku w terminie 3 lat, od daty kiedy dany rachunek stał się wymagalny.
2. Umowa o świadczenie usług edukacyjnych uregulowana w ustawie prawo oświatowe oraz przepisach kodeksu cywilnego
Zgodnie z przepisami prawa, umowy o nauczanie zawierane przez konsumentów z uczelnią wyższą, szkołą policealną, innymi placówkami oświatowymi, bądź wychowawczymi, takimi jak przedszkole czy żłobek, mają charakter umowy zlecenia.
Są to umowy wzajemne, w których obie strony zobowiązują się, że świadczenie jednej strony ma być odpowiednikiem świadczenia drugiej strony. Oznacza to, że przedsiębiorca świadczy usługi edukacyjne, za które konsument uiszcza czesne lub inne opłaty (np. wynagrodzenie). Termin przedawnienia roszczeń: co do zasady – trzy lata.
3. Umowa o świadczenie usług przewozu uregulowana w prawie przewozowym i przepisach Kodeksu cywilnego.
Wysyłając paczkę kurierem, czy korzystając z zbiorowego środka transport zawieramy umowę przewozu. Prawo nie przewiduje wymogu zachowania formy szczególnej dla umowy przewozu, zatem umowa ta może być zawarta m.in. w formie ustnej, elektronicznej, za pośrednictwem faksu, w zwykłej formie pisemnej, poprzez wykonanie np. zajęcie miejsca w autobusie.
W umowach zawieranych z konsumentami, przyjęcie oferty zawarcia umowy przewozu może też nastąpić przez przystąpienie do wykonania umowy.
Przewoźnik ponosi odpowiedzialność za utratę, ubytek lub uszkodzenie przesyłki powstałe od przyjęcia jej do przewozu aż do jej wydania oraz za opóźnienie w przewozie przesyłki. Jednakże przewoźnik nie odpowiada za utratę, ubytek lub uszkodzenie albo opóźnienie w przewozie przesyłki, które powstały z przyczyn występujących po stronie nadawcy lub odbiorcy, niewywołanych winą przewoźnika, z właściwości towaru albo wskutek siły wyższej (np. powódź).
Co do zasady roszczenia przedawniają się z upływem roku. Roszczenia z tytułu zwłoki w przewozie, która nie spowodowała ubytku lub uszkodzenia przesyłki, przedawniają się z upływem 2 miesięcy od dnia wydania przesyłki.
4. Impreza turystyczna uregulowana w ustawie o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych
Zakres usług turystycznych zawiera wszelkie usługi świadczone turystom, m.in. usługi przewodnickie, usługi hotelarskie oraz wszystkie inne usługi świadczone turystom lub odwiedzającym. Jeśli zawarta przez konsumenta umowa, jest zawierana w tzw. pakiecie, czyli zawiera więcej niż jedną usługę turystyczną, np. zawieramy umowę na przelot i pobyt w hotelu, to znaczy, że wykupiliśmy imprezę turystyczną.
Impreza turystyczna - co najmniej dwie usługi turystyczne tworzące jednolity program i objęte wspólną ceną, jeżeli usługi te obejmują nocleg lub trwają ponad 24 godziny albo jeżeli program przewiduje zmianę miejsca pobytu.
Umowa o świadczenie usług turystycznych polegających na organizowaniu imprez turystycznych wymaga formy pisemnej. Przed zawarciem takiej umowy, organizator ma obowiązek przekazać nam część informacji dotyczących usługi.
Obowiązek ten dotyczy:
- ogólnych informacji o obowiązujących przepisach paszportowych, wizowych i sanitarnych, w szczególności o terminach oczekiwania na wydanie paszportu i wizy oraz o wymaganiach zdrowotnych dotyczących udziału w imprezie turystycznej,
- informacji o możliwości zawarcia umowy ubezpieczenia od kosztów rezygnacji z udziału w imprezie turystycznej oraz o zakresie ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków i kosztów leczenia.
Jeżeli biuro podróży przedstawia swoją ofertę w katalogach, broszurach, czy folderach jest obowiązane wskazać w tych materiałach w sposób dokładny i zrozumiały:
- cenę imprezy turystycznej lub usługi turystycznej albo sposób jej ustalenia;
- miejsce pobytu lub trasę imprezy;
- rodzaj, klasę, kategorię lub charakterystykę środka transportu;
- położenie, rodzaj i kategorię obiektu zakwaterowania, według przepisów kraju pobytu;
- ilość i rodzaj posiłków;
- program zwiedzania i atrakcji turystycznych;
- kwotę lub procentowy udział zaliczki w cenie imprezy turystycznej lub usługi turystycznej oraz termin zapłaty całej ceny;
- termin powiadomienia klienta na piśmie o ewentualnym odwołaniu imprezy turystycznej lub usługi turystycznej z powodu niewystarczającej liczby zgłoszeń, jeżeli realizacja usług jest uzależniona od liczby zgłoszeń;
- podstawy prawne umowy i konsekwencje prawne wynikające z umowy;
- ogólne informacje o obowiązujących przepisach paszportowych, wizowych i sanitarnych oraz o wymaganiach zdrowotnych dotyczących udziału w imprezie turystycznej.
Roszczenia konsumenta z tytułu nienależytego wykonania umowy w stosunku do biur podróży przedawniają się w terminie do trzech lat.