Zamek Piastów na Ostrowie – imponująca budowla z XIII wieku
Podczas zwiedzania podziemi zamku zobaczymy wiele reliktów. W identyfikacji fragmentów dawnych zabudowań pomogą: trzy makiety, jedna wizualizacja (pokazująca etapy rozbudowy) i film poświęcony historii zamku oraz jego najważniejszym mieszkańcom, ze św. Jadwigą Śląską włącznie.
Jak duży był zamek z XIII wieku, kiedy przypadł szczyt jego świetności?
– Część pałacowa ma ok. 60 metrów długości – był to podłużny budynek z centralną ośmioboczną aulą Henryka IV Probusa, plus duża, zbudowana wcześniej wieża.
Same ściany pałacu miały od strony północnej 4 metry grubości, od południowej 3 metry. Grubość wynikała z faktu, że ściany musiały dźwigać sklepienia, które ważyły więcej niż drewniany strop.
A zasięg zamku w terenie? Możemy rozczytać wszystkimi pozostałościami niskich murków zamkowych w zachodniej części Ostrowa Tumskiego, za kościołem św. Marcina.
Zamek sięgał od dziś. ul. Świętokrzyskiej w stronę placu Bema i był jednym z największych tego typu obiektów XIII wieku w Europie – tłumaczy Kamil Krawczyk, przewodnik po podziemiach Zamku Książęcego na Ostrowie Tumskim.
Zamek na Ostrowie Tumskim – jak się zmieniał i co się z nim stało
- Ostrów Tumski był otoczony wałami drewniano-ziemnymi i funkcjonował jako gród, w którym, prawdopodobnie, w latach 70. i 80. XII wieku pojawiła się osiemnastoboczna wieża mieszkalna zbudowana z cegły na zlecenie księcia Bolesława Wysokiego. Była to jedna z pierwszych budowli ceglanych na terenie kraju.
- Kolejny etap zamku to czasy Henryka I Brodatego, św. Jadwigi Śląskiej i ich syna Henryka II Pobożnego oraz kolejnego władcy, Henryka III. Przebudowali wieżę na palatio (główny budynek zamku) z dodatkową wieżą obronną, która wieńczyła zabudowę rezydencjonalną. Pojawia się wtedy podłużny budynek, który wyznacza na lata kształt samego pałacu.
- Następna przebudowa dokonuje się w II połowie XIII wieku, za rządów Henryka IV, który przebudował podłużny pałac na wciąż podłużną konstrukcję, ale w jej centralnej części znalazła się teraz ośmioboczna aula, która miała nawiązywać do kaplicy Karola Wielkiego w Akwizgranie.
- Potem mamy XIV-XV-wieczny okres, kiedy we wrocławskim zamku pojawili się kanonicy z pobliskiego kościoła św. Krzyża. Częściowo rozebrali zamek, częściowo go przebudowali, a na miejscu pałacu powstały kamienice kanonickie, które stały tu do XIX wieku, kiedy, najprawdopodobniej, zostały zniszczone, może spalone.
Zamek Piastów śląskich na Ostrowie – kto w nim mieszkał?
Książę Bolesław Wysoki – jako młody rycerz współpracował z cesarzem Konradem III, Fryderykiem I Barbarossą, uczestniczył w wielu wyprawach wojennych. Gdy powrócił na Śląsk wprowadził nowości we Wrocławiu i na Śląsku, sprowadził tu także zakon cystersów. Zapoczątkował ekonomicznym i społeczny boom na Śląsku. I zlecił budowę osiemnastobocznej wieży, to pierwszy etap powstania zamku na Ostrowie Tumskim.
Henryk I Brodaty – stworzył olbrzymie państwo Henryków Śląskich i robił wszystko, aby korona trafiła na Śląsk i do Wrocławia. Z różnych przyczyn nie mógł zostać królem, ale szykował na tron swojego syna Henryka II Pobożnego.
Henryk II Pobożny – po trzyletnich samodzielnych rządach utrzymał wszystko, co otrzymał od ojca i, gdyby nie przegrana bitwa pod Legnicą, mógłby zwieńczyć swoje starania o koronę. Niestety, nie udało się, stracił żywot właśnie we wspomnianej bitwie, w 1241 roku.
Henryk IV Probus – niedoszły król Polski. Zdobył potężną władzę, poparcie innych książąt, mógł zjednoczyć kraj, jeszcze przed Przemysłem II, ale został otruty na zamku we Wrocławiu i zmarł w wieku albo 32 albo 33 lat.
Św. Jadwiga Śląska – Wrocław miał to szczęście, że młoda niemiecka księżniczka trafiła na dwór Henryka I Brodatego. Stworzyli zgraną parę, która zasłynęła fundacjami klasztornymi, lokacjami miast, rozwojem Śląska. Żyjąca w aurze świętości Jadwiga już za życia stała się patronką Śląska, a dziś nazywana jest też patronką pojednania polsko-niemieckiego.
Podziemia zamku książęcego na Ostrowie – zwiedzanie, bilety
Do 31 października podziemia będą udostępnione do zwiedzania w godzinach:
- poniedziałek – nieczynne
- wtorek-piątek – 11.00-19.00
- sobota-niedziela – 10.00-19.00
Od 1 listopada do 31 marca podziemia będą udostępnione do zwiedzania w godzinach:
- poniedziałek – nieczynne
- wtorek-niedziela – 12.00-18.00
Ceny biletów:
- 25 zł – normalny (z przewodnikiem)
- 20 zł – ulgowy (z przewodnikiem)
- 20 zł – normalny (bez przewodnika)
- 15 zł – ulgowy (bez przewodnika)
Wejście przez Dom Notre Dame na Ostrowie Tumskim (ul. św. Marcina 12).
