Żonkile symbolizują triumf heroizmu nad egoizmem, zwycięstwa miłości nad śmiercią, pamięć, szacunek i nadzieję. Są symbolem pamięci o powstaniu w warszawskim getcie. Dlaczego?
Jednym z ocalałych z getta był Marek Edelman, ostatni dowódca Żydowskiej Organizacji Bojowej (ŻOB). 19 kwietnia, w rocznicę powstania, składał bukiet żółtych kwiatów pod Pomnikiem Bohaterów Getta na Muranowie. Tak żonkil stał się symbolem szacunku i pamięci o powstaniu i jego bohaterskich mieszkańcach.
Do akcji Żonkile mogą dołączyć wszyscy, z każdego miejsca na świecie, przypinając wirtualny żonkil, oglądając wideospacer, słuchając debaty czy koncertu. Ze względu na pandemię, większość aktywności wokół akcji przeniosła się do internetu.
Rocznica wybuchu powstania w getcie warszawskim
Spotkania
19 kwietnia 2021 od 18:00 do 19:00 
online
78. rocznica Powstania w Getcie Warszawskim. Pamiętamy o dziesiątkach tysięcy ofiar tej niepotrzebnej wojny. Ta pamięć we Wrocławiu była, jest i pozostanie żywa. W tym dniu zazwyczaj jesteśmy razem. I dziś też jesteśmy myślami i w duchu pamięci o tamtych tragicznych wydarzeniach. pic.twitter.com/gaR6Bz36fT
— Jacek Sutryk (@SutrykJacek) April 19, 2021
Teatry w rocznicę powstania w getcie
Gołda Tencer, dyrektor Teatru Żydowskiego im. Estery Rachel i Idy Kamińskich, zainicjowała ogólnopolską teatralną akcję – poezja warszawskiego getta na obchody 78. rocznicy wybuchu powstania.
Żydowska ludność cywilna schwytana podczas tłumienia powstania. Oryginalny niemiecki podpis brzmiał: „Siłą wyciągnięci z bunkrów” (fotografia z raportu Stroopa), domena publiczna
Ponad 30 teatrów z całej Polski odpowiedziało na jej apel, przesyłając Teatrowi Żydowskiemu nagrane przez swoich aktorów interpretacje poezji o Zagładzie, w tym wiersze z tomu „Dzieci getta” Stefanii Ney (Stefanii Grodzieńskiej). Nagrane utwory zostały umieszczone profilach mediów społecznościowych teatrów biorących udział w projekcie. Teatr Żydowski zaś będzie emitował zmontowane materiały wszystkich teatrów od 19 kwietnia do końca tygodnia.
Lista teatrów biorących udział w projekcie:
- Kujawsko-Pomorski Teatr Muzyczny w Toruniu
- Opolski Teatr Lalki i Aktora im. Alojzego Smolki
- Teatr 6. Piętro
- Teatr Capitol Warszawa
- Teatr Domowy Chmielna
- Teatr Dramatyczny im. Jerzego Szaniawskiego w Płocku
- Teatr Druga Strefa
- Teatr Groteska
- Teatr im. Juliusza Osterwy w Gorzowie Wlkp.
- Teatr im. Juliusza Osterwy w Lublinie
- Teatr Kwadrat
- Teatr Mazowiecki
- Teatr Miejski im. Witolda Gombrowicza w Gdyni
- Teatr Muzyczny w Poznaniu
- Teatr Muzyczny Roma
- Teatr Muzyczny w Lublinie
- Teatr Nowy im. Kazimierza Dejmka w Łodzi
- Teatr Nowy im. Tadeusza Łomnickiego w Poznaniu
- Teatr Nowy w Zabrzu
- Teatr Ochoty im. Haliny i Jana Machulskich
- Teatr Pinokio w Łodzi
- Teatr Polski w Poznaniu
- Teatr Polski we Wrocławiu
- Teatr Polski im. Arnolda Szyfmana w Warszawie
- Teatr Powszechny w Łodzi
- Teatr Powszechny im. Jana Kochanowskiego w Radomiu
- Teatr Powszechny im. Zygmunta Hübnera w Warszawie
- Teatr Rampa
- Teatr Śląski im. Stanisława Wyspiańskiego
- Teatr Żydowski w Warszawie
Upamiętnienie Oneg Szabat
W 78. rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim Żydowski Instytut Historyczny uhonoruje grupę Oneg Szabat, która przyczyniła się do ukrycia bezcennego zbioru – tak zwanego Archiwum Ringelbluma.
Kolekcja zawiera ponad 35 tys. stron dokumentów, na które składają się m.in. akta oficjalnych instytucji, dzienniki, listy i zdjęcia. Jest wpisana na listę UNESCO „Pamięć Świata” – jako zabytek światowego dziedzictwa.
Po upadku powstania Niemcy zrównali getto warszawskie z ziemią. Z rozkazu Hitlera spalono i wysadzono wszystkie domy, znajdujące się na terenie objętym walkami, fot. domena publiczna
Upamiętnienie Oneg Szabat odbędzie się 19 kwietnia 2021 r. przy ul. Nowolipki 28 – dokładnie w miejscu odnalezienia Podziemnego Archiwum Getta Warszawskiego. Symbolicznym elementem upamiętnienia jest kopia strony z pamiętnika Dawida Grabera, która wyłania się z pustki. To na niej członek grupy Oneg Szabat zapisał w sierpniu 1942 r. swoje wezwania do świata: „To, czego nie mogliśmy wykrzyczeć przed światem, zakopaliśmy pod ziemią”.
Odezwa Żydowskiej Organizacji Bojowej z 23 kwietnia do mieszkańców Warszawy, fot. domena publiczna
