Studnia była przykryta kamienną płytą. Natrafiono na nią podczas prac budowlanych przy okazji kapitalnego remontu czterech kamienic przy ul. Kazimierza Wielkiego (dwie znajdują się pod numerami 31 i 33, pomiędzy Muzeum Historycznym a kościołem Opatrzności Bożej, i dwie kolejne w oficynie). Powstanie tam Centrum Ewangelickie im. Dietricha Bonhoeffera.
Studnię znaleziono w podwórku kamienic, które przed wiekami były na obszarze dzielnicy słodowników, a później kupców. To było zaplecze produkcyjne miasta. Budowano tam domy, które dysponowały własnymi ujęciami wody.
– To chyba najgłębsza odnaleziona renesansowa studnia we Wrocławiu. Jest niezwykle solidnie wykonana – cieszy prof. Rafał Eysymontt, historyk sztuki z Uniwersytetu Wrocławskiego, który nadzoruje prace konserwatorskie.
Jedyna tak dobrze zachowana renesansowa studnia we Wrocławiu
Studnia ma ok. 1,5 m średnicy i ok. 6 m głębokości. Obłożona jest charakterystycznymi trapezowymi, ceglanymi kształtkami. W środku widoczne są dobrze zachowane fragmenty drewnianego wodociągu. Na górze są dokładnie obrobione piaskowcowe elementy ze znakami kamieniarskimi, co, jak podkreśla prof. Rafał Eysymontt, świadczy o jej starannym wykonaniu. Na dnie studni widać wodę. Czy nie kryje kolejnych niespodzianek, będzie wiadomo za kilka dni, gdy zbadany zostanie najgłębszy jej fragment. Jakie będą dalsze losy studni, na razie nie wiadomo. Są pomysły, by ją wyeksponować i podświetlić.
Cenne zabytkowe portale były ukryte pod tynkiem
Remontowane kamienice znajdują się po stronie południowej Kazimierza Wielkiego, która w przybliżeniu odpowiada linii dawnej fosy wewnętrznej. Podczas prac remontowych natrafiono na detale architektoniczne z XVI, XVII i XVIII w., które zostały wmurowane w ściany i służyły jako materiał budowalny.
Wrażenie robi wspaniały późnogotycki portal z ok. 1500 r. Odnaleziono go na parterze. Przez lata był zamurowany i ukryty pod warstwą tynku i było to przejście do… windy towarowej.
– To jeden z najbardziej interesujących portali z tego okresu, zachowanych we Wrocławiu – ocenia stan portalu prof. Rafał Eysymontt.
Podczas remontu odrestaurowano już m.in. fragmenty kolumny z początku XVI w. z dobrze zachowaną kolorystyką. Wszystkie odkryte zabytkowe elementy zostaną wyeksponowane w holu powstającego Domu Pielgrzyma. Ale to nie wszystko. Interesujące są trzy klatki schodowe, których ściany i balustrady zostaną odtworzone w oryginalnej kolorystyce (jednej z nich przywrócona zostanie późno secesyjna dekoracja ścian). W oficynie natrafiono na unikatową konstrukcję na żeliwnych kolumnach, podtrzymujących drewniany strop. Kolumny były obłożone siatką i przykryte płytami gipsowymi.
Na drugim piętrze odrestaurowano XVIII-wieczny fresk, przedstawiający jelenia na leśnej polanie.
– Stan był fatalny, bo fresk był zamurowany. Mieliśmy sporo uzupełnień – mówi Marcin Furykiewicz, konserwator dzieł sztuki.
Nie jest do końca jasne, dlaczego jeleń znalazł się na ścianie kamienicy. Jedna z hipotez mówi, że mieszkała tu rodzina Hirschów, a Hirsch to po niemiecku jeleń.
Centrum Ewangelickie im. Dietricha Bonhoeffera
W remontowanych kamienicach powstanie Centrum Ewangelickie im. Dietricha Bonhoeffera. Ma tam być m.in. dom pobytu seniora, pomoc wyjazdowa dla rodzin, które mają w domu osobę niepełnosprawną, dom pielgrzyma z salami wykładowymi, księgarnia, kawiarnia i informacja turystyczna.
– Zależy nam, by całość była dostępna nie tylko dla naszych współwyznawców, ale wszystkich wrocławian i turystów – podkreśla ks. Marcin Orawski, proboszcz parafii Opatrzności Bożej we Wrocławiu.
Parafia szacuje koszt remontu kamienic na 5-6 mln zł. W tym 50 tys. zł to dotacja na elementy zabytkowe od miejskiego konserwatora zabytków. Zakończenie prac jest przewidziane na pierwszy kwartał 2015 r.
Tekst i fot. Jarek Ratajczak
