Najważniejsze informacje (kliknij, aby przejść)
– Nasz ogród zoologiczny to instytucja o światowej renomie, która nie cieszyłaby się takim poważaniem, gdyby nie to, że jej funkcjonowanie opiera się na trzech filarach. Są nimi edukacja, działalność ochroniarska i badania naukowe – mówi Marta Zając-Ossowska, dyrektor generalna wrocławskiego zoo. – Dziś pochylamy się nad ostatnim z nich, a więc badaniami: doceniamy potencjał naukowy zoo w kontekście już zrealizowanych projektów, ale też rozważamy możliwości rozwoju tej dziedziny w przyszłości.
Mamy to szczęście, że nasze zoo jest swoistym laboratorium dla wielu dziedzin nauki. Realizując projekty programu „Mozart” , współpracowaliśmy z uczelniami wyższymi o różnych profilach, a to pokazuje, jak różnorodnej wiedzy może dostarczyć analiza funkcjonowania ogrodu. Byliśmy już polem badań dotyczących nie tylko zoologii, ale też marketingowych i turystycznych. Dalsze możliwości są niemal nieograniczone.Marta Zając-Ossowska, dyrektor generalna wrocławskiego zoo
Badania w ramach programu „Mozart”
W ciągu ostatnich lat wrocławskie zoo było i jest (lub będzie w najbliższej przyszłości) główną areną dla czterech projektów realizowanych w ramach programu „Mozart” prowadzonego przez Wrocławskie Centrum Akademickie. Na prowadzenie tu badań i ścisłą współpracę z ogrodem zdecydowało się czterech naukowców z czterech różnych uczelni.
- Dr Tomasz Strzała z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu prowadził badania nad egzotycznym gatunkiem – laotańskim szczurem skalnym. Ich celem jest objęcie go programem hodowli w europejskich ogrodach zoologicznych. Gatunek był uważany za wymarły, jednak ocalał na wapiennych ostańcach (skałach wystających ponad korony lasów) na terenie Laosu i Wietnamu. Trwają starania, by umożliwić transport osobników tego gatunku do ogrodów w Europie, a dr Strzała zajmuje się badaniami DNA pozwalającymi na takie łączenie szczurów w pary, aby zapewnić jak najszerszą reprezentację genetyczną współcześnie występującej populacji oraz utrzymanie istniejącej bioróżnorodności w kolejnych pokoleniach.
- Dr hab. Barbara Mróz-Gorgoń z Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu dzięki programowi „Mozart” pracowała nad wdrażaniem innowacji marketingowych i komunikacyjnych w działaniach wrocławskiego zoo. Dzięki temu powstała strategia zwiększenia efektywności działań rozwojowych w zakresie zarządzania i edukacji ekologicznej społeczeństwa.
- Dr Izabela Gruszka z Wrocławskiej Akademii Biznesu zanalizowała turystyczny potencjał ogrodu i opracowała Strategię Rozwoju Turystyki wrocławskiego zoo. Nasz ogród, będący największą biletowaną atrakcją Dolnego Śląska, jest dobrym polem badań w tej dziedzinie.
- Dr n.med. Dagmara Gaweł-Dąbrowska z Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu zbada wpływ wizyt w zoo na ocenę stanu zdrowia i jakości życia przez odwiedzających ogród seniorów. Planuje poddać grupę obejmującą około 200 osób w wieku 60+ badaniom medycznym i ankietowym, by zbadać korelację odwiedzin w zoo z ich stanem zdrowia.
„Projekt podgorzałka” i „Dzikie w mieście”
Zoo bierze udział także w innych badaniach naukowych.
Wśród tych aktualnych jest między innymi „Projekt podgorzałka” , realizowany we współpracy z Uniwersytetem Wrocławskim i Stawami Milickimi, którego celem jest odtworzenie populacji kaczki podgorzałki zwyczajnej w Dolinie Baryczy.
Działaniem naukowo-edukacyjnym mającym na celu zwiększenie świadomości o wrocławskiej dzikiej faunie, jest z kolei „Dzikie w mieście” – projekt realizowany we współpracy z Uniwersytetem Wrocławskim i Urzędem Miasta Wrocławia.
W przeszłości opiekunowie i pracownicy wrocławskiego ogrodu brali też udział w licznych projektach naukowo-ochroniarskich na całym świecie w ramach pomocy organizacjom ratującym zagrożone zwierzęta w miejscach ich występowania.
ZOO Wrocław: „Mamy dużo planów”
Jak podkreśla dyrektor Zając-Ostrowska, prowadzone dotychczas badania naukowe to tylko początek. Zoo chciałoby m.in. zbadać wpływ społeczno- ekonomiczny zoo na tkankę miasta (takie badania były m.in. prowadzone w USA), ale nie tylko.
– Potencjał naukowy do przyszłych badań we współpracy między uczelniami a ZOO Wrocław jest ogromny. Wspólna misja nauki i ochrony przyrody jest bardzo ważna – wspólnie możemy skoncentrować wysiłki na badaniach przyczyniających się do ratowania zagrożonych gatunków oraz edukacji społeczeństwa – mówi dyrektor Marta Zając-Ostrowska.
Uczelnie dysponują zasobami naukowymi, laboratoriami, kadrą naukową i dostępem do najnowocześniejszych technologii, co stwarza szanse na wykorzystanie tych zasobów w badaniach prowadzonych w zoo.Marta Zając-Ossowska, Dyrektor Generalna ZOO Wrocław
Projekty interdyscyplinarne, łączące różne dziedziny nauki, mogą prowadzić do zaskakujących wniosków. Współpraca z uczelniami umożliwi wielodziedzinowe badania, których zoo będzie polem, co w dzisiejszym świecie jest kluczowe dla osiągnięcia postępu naukowego.
Co może wyniknąć ze współpracy z naukowcami?
Jak czytamy w podsumowaniu briefingu przygotowanym przez ZOO Wrocław, edukacja praktyczna, promocja regionu jako centrum naukowego oraz zoo jako atrakcji turystycznej to tylko niektóre z wielu korzyści płynących z takiej współpracy: „Współpraca uczelni z ZOO Wrocław to nie tylko wymiana wiedzy i zasobów, to także tworzenie innowacyjnych rozwiązań, które będą miały realny wpływ na ochronę przyrody i podniesienie świadomości społeczeństwa. Tylko wspólne wysiłki w badaniach i ochronie przyrody mogą stanowić fundament dla lepszego, bardziej zrównoważonego świata.”