W dwudniowej serii spotkań, prelekcji, dyskusji, paneli udział bierze kilkuset gości z całego świata. To naukowcy, hydrolodzy, klimatolodzy, urbaniści oraz praktycy – szefowie instytucji publicznych odpowiedzialnych za zarządzanie wodą, liderzy projektów m.in. firmowanych przez Bank Światowy oraz inwestycji hydrologicznych.
- Wrocław leży w dolinie pięciu większych rzek i kilkunastu mniejszych. Doliny rzeczne i liczne kanały tworzą w mieście bogaty krajobraz nierozerwalnie związany z tradycją i rozwojem miasta – mówiła Magdalena Piasecka, wiceprezydent Wrocławia, w wystąpieniu inaugurującym Kongres. – Odra ma ogromne znaczenie społeczno-gospodarcze dla miasta. Wpływa na rozwój biznesu, integrację społeczną, kształtowanie przestrzeni miasta i warunki klimatyczne. dziś, rzeki ponownie stają w centrum uwagi. Skupiają życie publiczne, rozwijają środowisko biznesowe oraz są miejscem rekreacji i wypoczynku. Od wielu lat rewitalizujemy nabrzeża rzek, traktując tę przestrzeń jako miejsce rekreacji mieszkańców i turystów, które ma wpływ na jakość naszego życia.
Wiceprezydent Wrocławia podkreślała, że problematyka wodna, rozwój inicjatyw i projektów w mniejszym lub w większym stopniu związanych z Odrą i innymi rzekami, to istotny element strategii rozwoju miasta, zajmuje ważne miejsce w wielu dokumentach, np. w Nowym Studium. Jednym z jej elementów było m.in. podpisanie przez prezydenta Wrocławia w ubiegłym roku w portugalskim Porto deklaracji na temat Miejskiej Agendy Wodnej 2030. Jej celem jest wdrażanie przez uczestników porozumienia praktyk w zakresie zrównoważonej gospodarki wodnej.
Wrocław, dwie dekady po powodzi
Szeroko o przyczynach i skutkach powodzi, jaka przeszła przez Wrocław w 1997 r. opowiadali dr Winston Yu, przedstawiciel Banku Światowego, nadzorujący przebieg budowy infrastruktury przeciwpowodziowej we Wrocławiu, na Dolnym Śląsku i Opolszczyźnie, oraz prof. Janusz Zaleski z Wrocławskiej Agencji Rozwoju Regionalnego, który kierował zespołem realizującym te budowy.
Prof. Janusz Zaleski
Dr Winston Yu przepowiadał: - Woda to dobro deficytowe i konkurencja między jej użytkownikami będzie coraz większa – mówił, i przekonywał: - Potrzebujemy zbioru danych dotyczących zasobów wody, bez takich informacji zarządzanie tym dobrem jest trudne.
Prof. Zaleski (w czasie powodzi tysiąclecia był wojewodą dolnośląskim) sporo uwagi poświęcił inwestycjom, które powstały w przez ostatnich 15 lat, i które ograniczają ryzyko powodzi. – W 1997 roku pod wodą znalazło się 31 procent powierzchni miasta. Straty oszacowano na 200 milionów dolarów, nie licząc strat w gospodarstwach domowych. Dzisiaj, miedzy innymi dzięki rozbudowie infrastruktury, na przykład zbiornika w Raciborzu, Wrocław jest zabezpieczony przed powodzią.
Gorące miasta
Bardzo interesujący był panel zatytułowany „Miasta niebiesko-zielone”. Otworzyła go prelekcja prof. Zbigniewa Kundzewicza, hydrologa, klimatologa z Polskiej Akademii Nauk, który mówił o zmianach klimatu i ich skutkach dla jakości życia w miastach.
Uczony wskazał, że w ciągu niewiele ponad stu lat (od 1901 do 2012 roku) średnia temperatura na półkuli północnej wzrosła o blisko jeden stopień Celsjusza. – Niezwykłą rolę w ocieplaniu klimatu ma skład atmosfery, a dokładnie gazy cieplarniane, przede wszystkim dwutlenek węgla. Możemy się spodziewać, że będziemy mieli latem coraz więcej upalnych dni i nocy – mówił prof. Zbigniew Kundzewicz. Naukowiec wspominał, że niedogodności związane z wysokimi temperaturami odczuwać będą najbardziej mieszkańcy dużych miast. Nazwał je „wyspami gorąca”.
Prof. Zbigniew Kundzewicz
O polityce i rozwiązaniach technicznych ograniczających wzrost temperatury w metropoliach opowiadał dr Reginald Blake, klimatolog z New York College of Technology. Podkreślał, że od kilku, kilkunastu lat, to zjawisko jest szczególnie serio traktowane przez władze Nowego Jorku. Dr Blake mówił zarówno o działaniach mikro (białe dachy i chodniki odbijające światło słoneczne, zielone dachy), jak i o zadaniach o większym rozmachu, np. programy ograniczenia emisji dwutlenku węgla, projekty rozwoju terenów zielonych w centrum metropolii.
Pomysł na deszczówkę
Wystąpienie uczonych było punktem wyjścia dla prezentacji działań praktycznych realizowanych w dużych, polskich miastach. O wrocławskich pomysłach opowiadał Wojciech Kaczkowski, dyrektor Wydziału Inżynierii Miejskiej UM we Wrocławiu. Zwrócił on uwagę, że wrocławianin statycznie zużywa 125 litrów wody dziennie. Z tego jedynie 2 procent służy konsumpcji, a ok. 35 procent jest wykorzystywanych do zabiegów higienicznych. – Aż 65 litrów z tego dziennego zużycia to mogłaby być deszczówka – mówi dyrektor Kaczkowski. Przedstawiciel wrocławskiego magistratu przedstawił serię rozwiązań, które już dzisiaj są wprowadzane w stolicy Dolnego Śląska, które umożliwiają w coraz większym stopniu wykorzystanie wód opadowych. To m.in. ażurowe parkingi, niezabudowane kwietniki i trawniki, rozszczelnianie zabetonowanych powierzchni, zielone ściany, rynny, którymi deszczówka spływa wprost na trawniki lub rabaty. – Także deweloperzy coraz chętniej korzystają z tego typu udoskonaleń – akcentował dyr. Wojciech Kaczkowski.
O metodach wykorzystania wód opadowych debatowano także podczas sesji zatytułowanej „Gospodarowanie wodą w miastach”. Prof. Paweł Licznar z Politechniki Wrocławskiej przekonywał, że człowiek musi – jak natura, myśleć o „sterowaniu retencją wody”. – To pozwoli na inteligentne wykorzystanie zasobów wody opadowej, nie stać nas na jej marnowanie, jak to się dzieje na ogół dzisiaj – mówił specjalista z Politechniki Wrocławskiej.
Witold Ziomek, prezes Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego. – Projekt zagospodarowania wód opadowych już jest. Przyglądaliśmy się, jak on funkcjonuje w Dreźnie, mieście podobnym strukturą i wielkością do Wrocławia. Tam doskonale się sprawdza. Będziemy we Wrocławiu podążać tą drogą.
Sesja prowadzona przez Witolda Ziomka, prezesa Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego we Wrocławiu
Sesje, panele i wykłady I Kongresu: Miasto. Woda. Jakość życia, zaplanowano także na wtorek 25 września.
Organizatorami wydarzenia są: Miasto Wrocław, Open Eyes’18. Economy Summit oraz Fundacja Gospodarki i Administracji Publicznej.
Fot. UM we Wrocławiu
