Najważniejsze informacje (kliknij, aby przejść)
Wzmocnić, wypocić, zapobiegać
Brzmi jak przepis na jesień i zimę? — Kiedy robi się coraz zimniej, potrzebujemy sposobu, żeby się ogrzać, wzmocnić organizm, wypocić toksyny. Sauna to idealne miejsce — przekonuje Maciej Zając, który jako tak zwany saunamistrz prowadzi ceremonie i seanse zapachowe w Saunarium wrocławskiego akwaparku. — Na zewnątrz zimno, w saunie gorąco. Tym sposobem hartujemy organizm, regulujemy gospodarkę hormonalną i zapobiegamy przeziębieniom — dodaje.
Prozdrowotny wpływ sauny potwierdza dr Krzysztof Zimmer z zakładu medycyny sportowej Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu. Wyjaśnia, że o wzmocnieniu odporności i możliwości specyficznego hartowania organizmu, co zmniejsza częstotliwość infekcji, decyduje pobudzenie i aktywacja makrofagów, czyli komórek układu immunologicznego z grupy leukocytów.
— Sauna jako terapia bodźcowa wykorzystuje wpływ gradientu temperatury na skórę i pośrednio na narządy wewnętrzne organizmu. Promuje utrzymanie zdrowego funkcjonowania serca, płuc, mózgu, usuwanie toksyn z organizmu i stymuluje układ odpornościowy — wymienia dr Krzysztof Zimmer. — Stymulacja wielu receptorów powoduje intensywniejszą pracę serca, a przez to lepszą perfuzję narządów przez dobrze natlenowaną krew. Bodźcowe działanie powoduje istotne zwiększenie wydzielania hormonów i neuroprzekaźników, co decyduje o działaniu przeciwbólowym i relaksującym.
Lekarz zaznacza, że korzyści wystąpią tylko w sytuacji systematycznego i dość częstego korzystania z sauny. — Nie należy się spodziewać tych dobrotliwych działań po pojedynczej wizycie — dodaje.
Pisząc korzystać warto jeszcze poruszyć wątek snu i stresu, a nawet pamięci. — Poprzez stymulację produkcji endorfin program sauny poprawia jakość snu, a wzmożona perfuzja naczyń mózgowych poprawia wydajność mózgu i zapobiega demencji, co potwierdzają poważne prace z Finlandii. Nie bez znaczenia jest działanie zmniejszające skutki stresu przez wzmożone uwalnianie serotoniny — argumentuje doktor Zimmer.
Sucha, parowa i inne w Saunarium
Sauna fińska to sauna sucha. Takich najwięcej w Aquaparku Wrocław. Charakteryzuje je wysoka temperatura – od 85 do 100 stopni Celsjusza – i niska wilgotność na poziomie 10 procent. Inne warunki panują w łaźni parowej, czyli saunie mokrej. W niej temperatura spada do 45 stopni, natomiast wilgotność rośnie do 100 procent.
Maciej Zając: — Zasada oddziaływania sauny suchej i mokrej jest podobna, podczas saunowania w naszym ciele zachodzą podobne procesy fizjologiczne, ale odczuwanie i wrażenia są zupełnie inne.
We wrocławskim Saunarium, największym w Polsce, są inne rodzaje saun, które działają nieco inaczej na organizm. Pobyt w biosaunie reguluje ciśnienie krwi i poprawia jakość snu, sauna ze ścianą solną pozwala na inhalację, łaźnia kamienna wpływa na skórę i drogi oddechowe, z kolei sauna z promieniowaniem podczerwonym jest niezła na kontuzje.
— Sauna ma duże znaczenie w odnowie biologicznej sportowców, aczkolwiek nie powinno się jej stosować bezpośrednio po intensywnym treningu. Sprzyja relaksacji zmęczonych mięśni, więc odpowiednio umieszczona w programie treningowym pozwala zwalczać zespól bólowy, który jest zmorą intensywnie trenujących sportowców — zauważa doktor Zimmer.
Sauna z promieniowaniem podczerwonym zalecana jest osobom, które z różnych względów nie mogą korzystać z sauny klasycznej. Lekarz przypomina, że – jak każda metoda terapeutyczna – sauna musi być stosowana racjonalnie z uwzględnieniem przeciwskazań.
— Rozpoczęcie programu zabiegów sauny powinno odbyć się po konsultacji lekarskiej, tak aby uwzględnić przeciwskazania takie jak choroby serca, nadciśnienie tętnicze, choroby układu żylnego, niewydolność oddechowa, padaczka. Należy też uwzględnić aktualną farmakoterapię, gdyż niektóre leki w połączeniu z zabiegiem sauny mogą być groźne — przestrzega doktor.
O poszczególnych rodzajach saun piszą na stronie Saunarium Aquaparku Wrocław, z kolei na naszym portalu jest artykuł o nowej części ogrodu z saunami w drewnianych domkach.
Kąpiel podzielić na trzy wejścia
Pobyt w saunach najlepiej podzielić na trzy sesje. Jedna sesja to:
- wejście do sauny na 8 – 12 minut,
- schłodzenie wodą (zalecana jest najpierw letnia, później ewentualnie zimniejsza) w kierunku od stóp do serca,
- nawodnienie,
- odpoczynek (przynajmniej tyle minut, ile w saunie).
Maciej Zając mówi, że w łaźni parowej można posiedzieć trochę dłużej niż w saunie fińskiej. Do mokrej wchodzi się nago, natomiast do suchej w ręcznikach lub innym bawełnianym okryciu. Ważne, aby ciało nie miało bezpośredniego kontaktu z deskami.
Po wyjściu, niezależnie z jakiej sauny, nie można zapominać o wodzie. Krzysztof Zimmer wskazuje odwodnienie i przegrzanie jako najgroźniejsze niepożądane działanie: — Dlatego ścisłe przestrzeganie zasad i odpowiednie wstępne nawodnienie, ciągle uzupełniane w trakcie sesji, są kluczowe dla osiągnięcia dobrotliwego wpływu sauny na organizm.
Seanse i ceremonie zapachowe
Nieco inną formą są seanse i ceremonie zapachowe. Przebiegają z udziałem prowadzącego (saunamistrza), który wylewa na kamienie wodę z aromatyzowanymi olejkami i ręcznikiem rozprowadza z nad pieca gorące, pachnące powietrze.
Zasadnicza różnica pomiędzy seansem a ceremonią jest taka, że seanse są dodatkowo płatne i podzielone na dwie części. Przerwa do pora na odpoczynek, schłodzenie i kosmetyki wliczone w dodatkową opłatę.
Ceremonie odbywają się kilkanaście razy dziennie, co godzinę lub co pół, w jednej saunie lub kilku w tym samym czasie. Są ceremonie kwiatowe, leśne, cytrusowe, orientalne i miętowe. Nazwy sugerują, jakie będą zapachy. Ceremonie mają różną moc: od 1 do 3.
Dodatkowo płatne seanse zdarzają się dwa razy dziennie: o godzinie 19.15 i 20.15. Przykładowe nazwy: oczyszczający, mleko i miód, dymny, jogurtowy, leśny, orientalny.
Wydawać by się mogło, że jesienią i zimą do Saunarium przychodzi więcej osób, ale nic bardziej mylnego. Z obserwacji pracowników wynika, że owszem – w zimne miesiące więcej osób przychodzi z nastawieniem na sauny, ale wiosną i latem jest więcej osób, które odwiedzają ogród, by wypocząć i wykąpać się w słońcu. Oskar Kusztal, lider strefy saun, cieszy się, że „kultura korzystania z saun jest w Polsce coraz większa i wzrasta liczba świadomych saunowiczów.”
