Już za moment nasze mieszkania utoną w niesamowitych zapachach rozmaitych potraw świątecznych, wśród których dominować będą wszelakie słodkie aromaty. Ileż to cukru białego kryształu „przepuści” przez swoje spracowane ręce niemal każda pani domu (niemal – ponieważ całkiem spora grupa zaradnych kobiet zleci to zadanie odpowiednim gastronomicznym czynnikom!), „zaprawiając” nim ciasta, torty czy kompoty z suszu? To są nieraz niepoliczalne ilości! Prymat cukru – i to nie tylko w święta – jest niezaprzeczalny, ale to wcale nie oznacza, że nie można tego jegomościa zrzucić z piedestału.
Zwłaszcza że my, wrocławianie, i my, Polacy, wpisujemy się w mało optymistyczne statystyki Światowej Organizacji Zdrowia, z których wynika, że ok. 1,4 mld mieszkańców naszego globu ma nadwagę, a prawie pół miliarda cierpi na otyłość. A za takie rekordowe wyniki jest w znacznym stopniu odpowiedzialny właśnie cukier, który wysforował się na niechlubne, I miejsce, zostawiając w tyle rozmaite tłuszcze.
Smakowity, ale jakże podstępny
Cukier rozpływa się w ustach, jest uległy, gdy zamieszasz go łyżeczką w gorącej herbacie, puszcza do ciebie oczko, jeśli posypiesz nim ciepłe jeszcze ciasteczka, z żółtkiem zatańczy tak, że wyjdzie z tego nie byle jaki kogel-mogel… no istna słodycz, po prostu. I jak za takie zasługi można by go nie lubić? Może i nie można, ale niektórzy z nas powinni odłożyć go na półkę – dosłownie – i sięgnąć po inne – nieraz nie mniej słodkie – zamienniki. Takie, które dostarczą nie tak dużo, jak „biały kryształowy”, pustych kalorii i ani jednego odżywczego składnika. Nie przyspieszą miażdżycy, próchnicy, cukrzycy czy zakwaszenia organizmu. (Jakie kuku może ci cukier zrobić – wyczytasz bez problemu na dziesiątkach stron w necie i literaturze fachowej – więc wygooglaj sobie sam).
A co ze smakiem? Czyż na przykład piernikom czy miodownikom, potraktowanym tylko „płynnym złotem”, czyli np. wielokwiatowym miodziem, można coś w tym względzie zarzucić? Nigdy w życiu!
Tak więc, nie odnotowując strat w smaku, a zyskując nadto szereg pozytywów dla zdrowia płynących, z czystym sumieniem można przyjrzeć się innym słodkim konkurentom cukru naszego powszedniego… Ponieważ jednak wielkie zrozumienie mam i dla portfeli czytelników, i dla własnej kiesy, ze względu na wyższą cenę, niż ma cukier, słodkich przypraw polecam je przynajmniej od święta – tego najbliższego na przykład.
Im czarniejsza, tym mniej „cukrowa”
To melasa. Z wielkim powodzeniem nada się do świątecznych wypieków, zwłaszcza ciasteczek i pierników. Ciemnobrązowy, gęsty syrop, właściwie żel, powstały jako „odpad” po rafinacji cukru z trzciny cukrowej. Wszystkie znaki na ziemi i niebie, a także badania mądrych naukowców wskazują, że to właśnie melasa powinna być elementem codziennej diety.
Ma bowiem w sobie liczne składniki mineralne i witaminy, a także aminokwasy oraz inne ważne dla zdrowia związki, starannie wyselekcjonowane przez najlepszą z matek – Naturę. Zawiera sporo żelaza, więc regeneruje krwinki, potrafi dzięki zawartości chromu odbudować trzustkę, a także wzmocnić układ naczyniowy i nerwowy. Melasa skrywa też dwa ważne składniki, będące nielichym wsparciem dla systemu immunologicznego, tak by nie dał się chorobie, czyli: polisacharyd – beta-glukan (uaktywnia podstawowych komórek układu odpornościowego, tzw. makrofagi) i kwas pantotenowy (uczestniczy w wytwarzaniu przeciwciał). W tym czarnym syropie są też lekkostrawne cukry proste – glukoza (czyste źródło energii dla człowieka) i fruktoza (istotna ze względu na swoją słodkość, o połowę słodsza od sacharozy).
I uwaga – im ciemniejsza melasa, tym mniej cukru zawiera. Warto więc mieć na nią oko.
Stewia w pudrze, 150 g ok. 16 zł(fot. ceneo.pl)
Słodkich, ale zdrowych świąt Wszystkim życzę!
Małgorzata Wieliczko
